ÇALIŞMA HAYATINDA BİLİŞİM, BELGE YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 17

İşçilik maliyetlerinin dağıtılması bilgisayar altyapısıile ilgilidir. Doğru cevap "E" dir.

Bilgi İhtiyacı: • Çalışanların performans verileri• Çalışanların iş tecrübeleri, eğitim ve maaş geçmişi• Genel istihdam durumu, iş adayları için arz ve talep durumu, maaş seviyeleri vb hakkında ekonomik veriler. Doğru cevap "A" dır.

Bu sebeple, bilgi güvenliği için yapılan açıklamalar genel itibariyle belge güvenliği kavramını da kapsamaktadır. Bilgi güvenliği, gizlilik, bütünlük ve kullanılabilirlik olarak adlandırılan 3 temel unsuru gerçekleştirmeyi hedefler.

Bilgisayar korsanları, temel olarak beyaz şapkalı bilgisayar korsanları, kara şapkalı bilgisayar korsanları ve gri şapkalı bilgisayar korsanları olarak 3 gruba ayrılırlar.

Bu başlık altında bilgi teknolojilerinin insan
kaynakları yönetimi açısından bugüne kadarki uygulamaları hakkında bilgi vereceğiz. Bilgi teknolojilerinin gelişimine bağlı olarak geçmişten günümüze 4 temel aşamadan bahsedeceğiz. Bu aşamalar
sırasıyla basılı belge esaslı sistemler, kişisel bilgisayarların ilk sürümlerinin kullanımı, veritabanı yönetim sistemlerinin gelişimi ve web tabanlı teknolojilerin ortaya çıkışıdır. İlk aşamadan başlayarak
sırasıyla tüm aşamaları ele aldığımızda insan kaynakları yönetimi açısından bilgi teknolojilerinin
gitgide daha fazla insan tarafından kullanıldığını
göreceğiz.

Kişisel bilgisayarların ilk sürümlerinin ve yerel bilgisayar ağlarının kullanıldığı dönemde, bilgiler merkezi bir sunucu bilgisayar ortamında kayıt altında tutulabilmektediydi.

Ancak aynı işyerindeki kişisel bilgisayarlar vasıtasıyla merkezi bilgisayara erişilebilmesi ve merkezi bilgisayar üzerindeki kayıtların görüntülenebilmesi söz konusuydu. Bu durumda, bilgi teknolojileri açısından gizlilik konusunda endişeler ortaya çıkmaya başlamıştır.

Veritabanı yönetim sistemleri teknolojisinin gelişimi ile birlikte bilgiler daha bütünleşik halde saklanmaya başlanmıştır. Bilgi sistemleri açısından insan kaynakları bölümleri ile kurumlardaki diğer bölümler entegre olabilir duruma gelmiştir.

Biyometrik kimlik doğrulama, temel olarak kişilerin kimliklerinin çeşitli fiziksel özellikleri vasıtasıyla tespit edilmesidir. Bazı dizüstü bilgisayarlarda parmak izi tanıma sistemleri vasıtasıyla oturum açılabilmesi biyometrik kimlik doğrulamaya bir örnek olarak verilebilir.

Bütünlük kavramı, bilgilerin eksiksiz, tutarlı ve doğru olması anlamını taşımaktadır. Bütünlüğün bozulmasına izin vermemek için yedekleme gibi bir takım yöntemler kullanılmalıdır. Bunun yanı sıra bilgilerin bütünlüğünün doğrulanması için de bir takım yöntemler mevcuttur. Bilgisayar ağları üzerinden yapılan veri aktarımları sonrasında hedefe ulaşan verilerin bütünlüğünün doğrulanmasını buna örnek olarak verebiliriz.

Belge, bilginin çeşitli şekillerde kayıt altına alınmış halidir. Dolayısıyla, bilgi güvenliği için yapılan tanımlar genel olarak belge güvenliğini de kapsamaktadır. Belge güvenliği, önemli belgelerin depolanması, yedeklenmesi ve bu belgelere yetkisiz kişilerin erişiminin engellenmesi şeklindeki işlemler topluluğu olarak tanımlanabilir. Belge güvenliği, belge yönetim sistemleri ve elektronik belge yönetim sistemleri açısından son derece önemlidir.

Belge güvenliği açısından Türkiye’de kamu kurum ve kuruluşlarında temelde 4 adet gizlilik seviyeleri ön görülmektedir.
Bu gizlilik seviyeleri “Çok Gizli”, ”Gizli”, ”Özel” ve ”Hizmete Özel” olarak adlandırılmaktadır.

Solucan: İngilizce “worm” olarak adlandırılan bu kötü amaçlı yazılımlar kendilerini başka bilgisayarlara yayılmak için çoğaltan
programlardır. Bu tip programlar, içerisinde yayıldıkları bilgisayar ağlarını yavaşlatırlar. Solucan bir kez sisteme girdikten sonra
kendi başına ilerleyebilir. Örneğin, içerisine girdiği bilgisayardaki e-posta adreslerini elde ederek başka kişilere kendi kopyalarını gönderebilir. Ağ kaynaklarının yüksek oranda kullanılmasından dolayı ilgili ağların kilitlenmesine, e-posta sunucularının aşırı yüklenmesine veya internet sayfalarına erişim hızının düşmesine neden olabilmektedirler.

Veritabanı, birbirleriyle ilişkili bilgilerin belirli bir düzene göre depolandığı alandır. Doğru cevap B.

“Çok Gizli” gizlilik seviyesi, genel olarak sadece bilmesi gerekenlerin ulaşabilmesi istenen ve izinsiz açıklandığı takdirde devletin güvenliğine büyük zararlar verecek belgeler için kullanılır. Doğru cevap D.

gizlilik seviyeleri “Çok Gizli”, ”Gizli”, ”Özel” ve ”Hizmete Özel” olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap C.

Çevremizde doğal olan
ve insan yapısı olan bir çok sistemin var olduğu
görülmektedir. Sindirim sistemi, dolaşım sistemi,
güneş sistemi gibi doğal sistemlerin yanı sıra sağlık
sistemi, eğitim sistemi, hukuk sistemi, işletme sistemi gibi insan yapısı sistemler de bulunmaktadır.