ÇALIŞMA EKONOMİSİ

Özellikle 20. yüz yılın başlarından itibaren geniş bir şekilde tartışılan ücret teorilerinden biri de Marjinal Verimlilik Teorisi’dir. Karl Menger, Van Wieser, Von Böhm-Bawerk, Stanley Jevonk, Francis Walker, J. Bates Clark ve Alfred Marshall gibi iktisatçıların formüle ettikleri bu görüşün ana ekseni ücretin işverenin istihdam ettiği en sonuncu işçinin ürettiği son birimin (marjinal ürün) net kıymetine eşit olmasıdır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Pazarlık Gücü Teorisi: Ücretlerin bir alt ve üst sınır arasında işçiler ile işverenlerin pazarlık güçlerine bağlı olarak belirleneceğini savunan çağdaş ücret teorisidir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Klasik ücret teorilerinden biri olan Ücretin Tunç Kanunu emeği tıpkı bir ‘mal’
gibi değerlendirmiştir. Buna göre emeğin değeri sonuçta üretim maliyetlerine
bağlıdır. Doğru yanıt A'dır.

Klasik iktisatçılardan D.Ricardo 1823 yılında kaleme aldığı ‘Ekonomi Politiğin
İlkeleri’ adlı kitabında emeğin piyasa ücretinin doğal ücrete eşitlenme sürecini
Malthus’un yukarıda kısaca açıklanan teorisine dayandırır. Ona göre emeğin piyasa ücreti doğal ücreti geçerse işçilerin refah düzeyleri artacaktır. Doğru yanıt C'dir.

Klasik teoriler zaman ve bölge şartları ile sınırlı gözlemlerini genelleştirmek suretiyle ciddi yanılgıya düşmüşlerdir. Klasik ücret teorisinin bir başka eleştirilen yönü de azalan verimler kanununun pratik sonuçlarının abartılması ile ilgilidir. Azalan verimler olgusu şüphesiz bir iktisat yasasıdır. Ancak zaman içinde biyolojik ve teknolojik gelişmeler üretimde verimliliğin klasiklerin abarttığı kadar düşmesini engellemiştir. Klasikleri takip eden dönemlerde endüstri ilişkileri sisteminde işçileri koruyucu mevzuatın geliştirilmesi, artan sendikalaşma ve toplu pazarlık uygulamaları gerçek ücretlerin doğal ücret düzeyinin üstüne çıkmasını sağlamıştır. Azalan verimler olgusu şüphesiz bir iktisat yasasıdır. Ancak zaman içinde biyolojik ve teknolojik gelişmeler üretimde verimliliğin klasiklerin abarttığı kadar düşmesini engellemiştir. Ücret yükselmelerine bağlı olarak nüfusun otomatik bir şekilde artacağı varsayımı da klasik iktisatçıların sonraki yıllarda gerçekleşmeyen bir diğer öngörüsü olmuştur. Klasik teorinin önemli bir eksikliği de ücret belirlemesinde sadece emek arzını hesaba katarken sürecin ana unsuru olan emek talebinin sürece yeterince dahil edilmemesidir. Doğru yanıt D'dir.

Ücret Fonu Teorisi aslında Tunç Kanunu’nun açıklayamadığı kısa kısa dönemli ücret değişmelerini açıklamak için ortaya atılsa da, emek gelirinin düşük düzeylerde kalacağını savunması açısından tunç kanunu kadar karamsar bir teoridir. Doğru yanıt B'dir.

J.S. Mill’ e göre sermaye/nüfus oranını değiştirmenin dışında işgücünün durumunu düzeltmenin başka bir yolu yoktur. Doğru yanıt C'dir.

Klasik iktisatçıların bakış açısıyla doğal ücret işçinin çalışma gücünü koruması ve neslini devam ettirebilmesi için gerekli malların tutarı ile ölçülmekte iken, Marx işçinin iklim ve toplumsal gelişme koşullarına göre değişen sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasını da doğal ücrete dahil etmiştir. Marksist teori ile klasik ücret teorisi arasındaki ikinci nüans (küçük farklılık) ‘ücretlerin neden doğal ücret düzeyinde kilitlendiği’ ne yöneliktir. Klasik teoriler bunu Malthus’un nüfus teorisine dayandırmakta iken Marx bunu kapitalizmin kalabalık bir işsizler ordusu (yedek işçi ordusu) yaratmasına bağlar. Marksist ücret teorisi klasik iktisatçılara benzer şekilde kapitalist ekonomi sisteminde emeğin diğer mallar gibi aynı değişim mekanizması içinde alınıp satıldığı görüşünü savunur. Doğru yanıt E'dir.

Neoklasik Marjinal Verim Teorisinde ücretlerin emek piyasalarında anahtar bir role sahip olduğu kabul edilmiştir. Teori bazı varsayımlara dayanmaktadır. Buna göre hem ürün hem de emek piyasaları tam rekabetçi piyasalardır. Marjinal Verim Teorisi’nin bir başka varsayımı da ‘kısa dönem’ koşullarının geçerli olduğunu kabul etmesidir. Doğru yanıt A'dır.

Pazarlık Gücü Teorisi’ne göre ücretlerin üst ve alt sınırları vardır. Fiili ücret bu iki sınır arasında işçi ve işverenin pazarlık gücüne göre belirlenir. Doğru yanıt D'dir.

Kenneth Arrow ve Gerard Debreu’nun geliştirdikleri ‘belirsizlik altında genel
denge modeli’ ne dayanan Örtülü Anlaşmalar Teorisi aslında ücret oluşumunu
açıklamaktan çok ücretlerin neden rijit (katı) olduğunu açıklamaya yöneliktir. Doğru yanıt B'dir.

Sendika üyeliği, firma ölçeği, bireysel tercihlerin farklılığı, beşeri sermaye farklılığı ve telafi edilen ücret farklılıkları işgücü piyasalarında ücret farklılığına neden olan unsurlar arasındadır. Doğru yanıt E'dir.

Sorunun seçeneklerinde belirtilen tüm ücret teorileri arasında yalnızca Pazarlık Gücü teorisi modern veya çağdaş olarak adlandırılan ücret teorileri arasında yer almaktadır. Verilen diğer ücret teorileri geleneksel ücret teorileridir.

Malın değerinin tek belirleyicisinin emek olduğunu ileri süren ve işverenin işçiye ürettiği değerin altında ücret vererek artık değer sağladığını iddia eden teori artık değer teorisidir.

Ücretlerin tam rekabet piyasası koşulları altında işgücünün marjinal verimliliğine göre belirlendiğini savunan çağdaş ücret teorisi marjinal verimlilik teorisidir.

Ücretlerin bir alt ve üst sınır arasında işçiler ile işverenler arasında güçlerine bağlı olarak pazarlıkla belirlenebileceğini savunan çağdaş ücret teorisi pazarlık gücü teorisidir.

İşverenin işçilere zorlayıcı nedenler olmadığı takdirde mevcut ücreti ödemeye devam edip gerektiğinde istihdamı daraltabilmek esası üzerine anlaşabileceklerini savunan çağdaş ücret teorisi örtülü anlaşmalar teorisidir.

Tunç Kanunu’nun açıklayamadığı kısa kısa dönemli ücret değişmelerini açıklamak için ortaya atılmış olup tıpkı Tunç kanunu gibi düşük emek gelirini savunan ve çok karamsar olan teorinin adı ücret fonu teorisidir.

İşgücü gerçek hayatta homojen değil birbirinden farklı ve çeşitli yönlerle heterojendir ve bu unsur ücretlendirmedeki farklılıklara sebep olan unsurlar arasında değildir.

Emek piyasalarının homojen bir yapıda olmayıp iyi özellikli işçilerin toplandığı birincil, ve kötü özellikli işçilerin toplandığı ikincil sektörün söz konusu olduğunu savunan teori A şıkkında belirtildiği gibi katmanlı emek piyasaları teorisidir.