ÇALIŞMA EKONOMİSİ

Denge ücret düzeyi; emek arz ve talebinin birbirine eşit olduğu yerdeki ücret düzeyidir.

Piyasada denge ücret düzeyinin üzerinde bir ücret oluştuğunda, sayıları açık işlere göre fazla olan işçiler istihdam imkânı bulabilmek için birbirleriyle rekabete girecektir Emek arz fazlasının neden olduğu bu rekabet ücretlerin kademeli olarak tekrar dengeye getirecektir.

Tam rekabet piyasalarında uzun dönemde arz ve talep güçlerinin piyasayı tekrar denge ücretine getireceğini ifade eden kuraldır.

Ücreteler katı olduğunda ekonomi dengeye iki şekilde gelir. Bunlardan biri faktör mobilitesi değeri ise nispi fiyatlardır.

Emeğin marjinal ürün değeri, emeğin marjinal ürünü, MP_L; ile marjinal gelirin MR çarpılması sonucu elde edilir.

Tam rekabet piyasasında fiyat marjinal gelire eşit olduğundan, P=MR, marjinal ürün geliri ile marjinal ürün değeri eğrisi birbirine eşittir.

Tam rekabetçi bir piyasada ücret veridir. Belirlenecek tek şey istihdamdır.

Tekelci firmanın emek talep eğrisi tam rekabetçi firmaya kıyasla daha solda yer alır. Bu nedenle sabit ücret düzeyinde istihdam seviyesi tekelci firmada daha az olur.

Tam rekabet piyasasında fiyat ile marjinal gelir, MR birbirine eşittir. Bu nedenle, marjinal emek geliri ile marjinal emek değeri birbirine eşittir.

Etkin ücret teorisi, piyasada oluşan ücretin üzerinde ücret verilmesinin işçinin verimliliğini artıracağını savunur.

Emek arzının bollaştığı bir şehrin piyasasında ücretler düşer.

Parasal ücretlerin; sendikalar, toplu sözleşme düzeni veya işverenlerden kaynaklanan sebeplerle azalamaması hâline ücret katılığı (rijitliği) adı verilir.

İlave işçinin istihdam edilmesi ile para birimi cinsinden toplumun sağladığı ekstra üretimi gösteren kavram

Tam rekabetçi bir firmada marjinal gelir malın fiyatına eşittir.

Diğer kriterler eşitken, tekelci firmalar, tam rekabetçi firmalara göre daha az sayıda işçi istihdam ederler.

Endüstrideki üretimin büyük bir kısmının az sayıda firma tarafından yapıldığı piyasa türü oligopol piyasasıdır. Oligopol piyasasında firmala­rın üretim, satış, yatırım ve reklam planlarında karşılıklı bağımlılık söz konusudur.

Ücretlerin yükselmesi durumun­da istihdam azalır, düşmesi durumunda ise artar.

Verimliliğin artması - di­ğer kriterler eşitken- emek talep eğrisini sağa doğru kaydırarak ücretlerin yükselme­sine sebep olur.

Etkin ücret teorileri - marjinal verim teorisinin tersine- ücret artışının işçiler üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu savunur. Bu teorilere göre ücret artışı neticesinde işçilerin verimliliği artar. Bu durumda ücret yükseldiğinde işgücü miktarını azaltmaya gerek yoktur.

Bir firmanın piyasadaki daha nitelikli işçileri işe alabilmesine en fazla katkı sağlayan etkin ücret modeli seçim modelleridir. Seçim modellerine göre, piyasa or­talamasının üstünde ücret vermek firmayı işgücü piyasasında "cazibe merkezi" hâ­line getirebilir ve firma daha nitelikli işçileri seçme olanağına sahip olur.