ÇALIŞMA EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 9

Grev sigortası, işverenlerin önceden kendi aralarında bir sigorta donu oluşturarak grev sırasında uğranılacak satış geliri kayıplarının azaltılması için birbirlerine destek sağladıkları bir uygulamadır.

Geleneksel ücret teorileri şunlardır; Ücretin tunç teorisi,  Ücret Fonu teorisi ve Artık değer teorisi.

Malthus’un nüfus teorisi, nüfusun geometrik ve tarım ürünleri üretiminin aritmetik hızla artacağını ve aşırı nüfus artışının beslenme sorunları ve ölümlere yol açacağını ileri sürer.

Ücret fonu düşüncesini ilk başta A.Smith olmak üzere Turgot, Malthus, James Mill gibi iktisatçılar ileri sürmüştür. Fakat teorinin oluşmasını sağlayan iktisatçı Stuart Mill’dir.

Çağdaş ücret teorileri şunlardır. Marjinal Verimlilik teorisi, Pazarlık gücü teorisi, Etkin ücret teorileri, İçerdekiler – dışardakiler teorisi ve Örtülü anlaşmalar teorisi

Ücretin tunç kanunu Malthus’un Nüfus Teorisine dayanır. Ücretin tunç kanunu, ücret düzeyinin asgari geçim düzeyinin üstüne çıkmayacağını savunur.

Pazarlık gücü teorisine göre işverenin ödemeye istekli olabileceği en yüksek ücret temelde işletmenin kazanç düzeyine, rekabet gücüne, ücret artışlarının sebep olabileceği satış kaybının büyüklüğüne bağlıdır.

Örtülü anlaşmalar teorisi, işverenin işçilere zorlayıcı nedenler olmadığı takdirde mevcut ücreti ödemeye devam edip gerektiğinde istihdamı daraltabilmek esası üzerinde yazılı olmayan bir şekilde anlaşabileceklerini İleri sürer.

İkinci sektör; Genelde ortalama verimliliğin ve ücretlerin düşük olduğu; Çalışma koşullarının kötü; Yan ödemelerin zayıf; İlerleme imkânlarının kısıtlı olduğu işleri barındırır.

Schultz’a göre eğitimin faydası üç tanedir. Bunlar, şu anki tüketim bileşeni, örneğin sadece bilgi elde etmenin hazzı, ikinci olarak geleceğe dair bir tüketim bileşeni yani eğitim sayesinde diğer malları tüketebilme olanağının artması-sağlık harcamalarının artması vb. gibi-ve son olarak yatırım bileşeni yani beşerî sermaye yatırımıdır.

Beşerî sermaye modeli, arz yönlü Neo-klasik bir teori olarak, beşerî sermaye yatırımı yapan bireylerin işgücü piyasasında, işyeri eğitimine nasıl yatırım yaptıklarını, bireylerin yaş-kazanç profillerini ve kadın-erkek ücret farklılıklarını analiz eder.

Beşerî sermaye yatırımının iki temel boyutu olduğu kabul edilir: Zorunlu eğitim ve işyerinde eğitim.

Kurumcu iktisat Neo-klasik iktisattan farklı olarak, birey üzerinden analiz yapmaz, yapıya ve kurumlara önem verir. İşgücü piyasasında sendika, büyük ölçekli şirketler gibi kurumların işe alımdan, kariyer ilerlemesine ve ücretlerin belirlenmesine kadar belirleyici etkileri olduklarını kabul eder. Kurumcular, piyasaları veri olarak almazlar, tersine neden piyasanın birbirinden farklı ve birbirleri arasında geçişkenlik olmayan katmanlara ayrıldığını merak ederler. Tabakalaşmış işgücü piyasaları yaklaşımı (SLM), işgücü piyasasının ikili yapısına vurgu yaparak, birincil ve ikincil piyasalar olarak nasıl yapılandığını araştırır.

Kadınların işgücü piyasasındaki ve eğitim alanındaki ikincil konumu, erkek-egemen ideoloji ile kadının aile ve toplumdaki ikincil konumunun bir yansıması olarak ele alınır. Görünmeyen kadın emeğinin özgünlüğünü vurgularlar; kadınların ev içi işler ve bakım emeği şeklindeki katkılarının nasıl göz ardı edildiğine ve bu ücretsiz emeğin makroekonomiye ne gibi katkıları olduğuna işaret ederler. Nasıl “kadın” ve “erkek” olunduğunun toplumsal olarak belirlendiğini ve bu cinsiyetçi rol kalıplarının zaman içinde ve ülkeler göre değiştiğini, dönüştüğünü savunurlar. Sonuçta, eve ekmek getiren erkek ile iyi eş ve anne kadın şeklindeki cinsiyete dayalı işbölümünün eğitim hizmeti taleplerini de belirlediğini söylerler.

Marksistler bilgi toplumunu bilim ve teknolojinin “doğal” gelişiminin bir sonucu olarak algılamazlar; eğitimin sermayeleşmesi süreci olarak adlandırırlar. Bilginin metalaşması, eğitimin ticarileşmesinin ön koşuludur ve bu dönüşüm bilginin üretim ve dağıtım öncelikleri ile bu konudaki devletin işlevini de değiştirmektedir.

Çözüm: Bilgi toplumunda öğrencilerin dönüşümü şu başlıklar altında irdelenmektedir:
• Bilgiyi temel alan eğitim programları izlenecektir.
• Çocuklara daha fazla düşünme, tartışma ve araştırma ortamı hazırlanacak; serbest düşünen, tartışan, araştıran ve bulduklarını değerlendirebilen bir toplum yapısı oluşturulacaktır.
• Yetişkinler eğitim süreci dışında bırakılmayacak; eğitim ve teknolojiye uyumları konusunda sürekli eğitilmeleri gerekecektir.
• Dersler ansiklopedik bilgileri yüklemek yerine, konuları ve olayları derinliğine anlamayı ve eleştirel düşünmeyi esas alacaktır.
• Okullar, öğrencileri gelecek için gerekli bilgiyle yüklemek yerine, okulda verilen bilgilerin yaşam boyu yetmeyeceği görüşünden hareketle öğrenmeyi öğrenmeye geçilecektir.
• Eğitimde sadece sözel ve sayısal zekâyı geliştirmek yerine, görsel, ritmik ve benlik gelişimini de içine alan çok yönlü zihin gelişimi hedeflenecektir”.

Dijital ekonomi ya da Tekonomi olarak da değerlendirilen bilgi ekonomisinin Tapscott tarafından ifade edilen özellikleri şöyle özetlenebilir:
1. Yeni Ekonomi Bilgi Ekonomisidir
2. Yeni Ekonomi Dijital Bir Ekonomidir
3. Yeni Ekonomide Sanallaşma Önemli Rol Oynamaktadır
4. Yeni Ekonomi Moleküler Bir Ekonomidir
5. Yeni Ekonomide Aracılar Büyük Ölçüde Ortadan Kalkacaktır

Hayat boyu eğitimin hayata geçirilmesinde aşağıdaki temel ilkeler çerçevesinde değişim önerilmektedir:
1. herkes için yeni beceri
2. beşerî sermayeye daha fazla yatırım
3. öğretim ve öğrenme yöntemlerinde yenilik
4. öğrenmeye değer verme
5.Rehberlik ve danışmanlık hizmetlerinin yeniden yapılanması
6. Eğitim hizmetlerinin yerel STKlar eliyle mekânsal olarak hane halklarına yakınlaştırılması

“Eleme” yaklaşımı, işverenin işe alma-işten çıkarma ile ilgili maliyetlerini azaltmak için, çalışanın beşerî sermaye donanımını bir tür eleme aracı olarak kullandığını vurgular. Arrow, eğitimle büyüme arasında doğrudan bir ilişki olmadığını, eğitimin işverenler tarafından doğru işe doğru insanı yerleştirmede bir filtre görevi üstlendiğini belirtir.

Bourdieu, eğitim sisteminin ve bu sistemin kurumu olan okulun kendisinin eşitsizlik ürettiğini ileri sürmektedir. Okul ekonomik sermaye tarafından belirlenen kültürel sermayeye göre öğrencileri seçmekte ve elemektedir. Bunu yaparken ay­nı zamanda "toplumsal uzamı yeniden" üretmektedir. Diğer bir ifadeyle okul top­lum içinde var olan farklılıkları dikkate almakta ve bunlara göre bir düzenleme ya­parak eşitsizlikleri devam ettirmekte, yeniden üretmektedir.