ÇALIŞMA EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 14

Philips eğrisi enflasyon ve işsizlik arasındaki ilişkiyi inceler. Enflasyon-işsizlik ilişkisini ortaya koyabilmek için Keynesyen iktisatçılar tarafından kullanılan temel bir kavram niteliğinde olan Philips eğrisi, iktisat politikası kararları alanlara, enflasyonla işsizlik arasında farklı tercihler sunmaktadır. Doğru seçenek "D" şıkkıdır.

1960’lı yıllarda Nobel ödüllü iktisatçılar Paul Samuelson ve Robert Solow, Philips eğrisini ekonomi politikasının önemli bir analiz aracı hâline getirmişlerdir. Samuelson ve Solow çalışmalarında Philips eğrisini parasal ücretteki değişme yerine enflasyon oranı ile işsizlik oranı arasındaki ilişkiyi ifade eden bir kavrama dönüştürmüşlerdir.

1970’lerde yaşanan, yüksek işsizlik ve enflasyonun aynı anda var olduğu bir ortamı ifade eden stagflasyon olgusu, iktisatçıların istikrarlı bir Philips eğrisinin varlığı konusundaki görüşlerini büyük ölçüde değiştirmelerine yol açmıştır. Doğru seçenek "E" şıkkıdır.

I ve III. ifadeler doğru iken II ve IV. ifadeler yanlıştır. Çünkü, Eğer bir ekonomide işsizlik oranı, istikrarlı bir enflasyon oranını sağlayan NAIRU’dan daha düşükse, enflasyon yükselme eğilimine girecek, tersine cari işsizlik oranı NAIRU’dan daha yüksek bir düzeyde ise enflasyon düşme eğilimi gösterecektir. Ayırca, NAIRU kısa dönemde doğal işsizlik oranından daha fazla dalgalanma gösterir. Doğru seçenek "B" şıkkıdır.

A,C,D ve E şıklarındaki ifadeler işsizliği çözmek için uygulanan aktif politikalardan iken, işsizlik sigortası işsizliği çözmek için uygulanan pasif politikalardandır. Doğru seçenek "B" şıkkıdır.

İş yaratma programları iş bulmaları çok güç olan işsizlere yönelik olarak geliştirilmiş programlardır. Dolayısıyla katılımcılarının büyük bir kısmını uzun dönemli işsizler oluşturmaktadır. Doğru seçenek "D" şıkkıdır.

Ülkemizde aktif emek piyasası programlarının yaygın olarak uygulanmasına 2009 yılından itibaren başlanılmıştır. Doğru seçenek "D" şıkkıdır.

Doğru cevap D' dir.

Sağlık sorunları genelde öngörülemeyen ve kişinin kararından bağımsız olarak ortaya çıkan sorunlarken, eğitim kararı ya da okula/üniversiteye gitmek öyle değildir. Okula gitmenin maliyeti önceden kestirilebilir ve okul masrafları cari bütçeden, tasarruflardan ya da kamu kaynaklarınca veya gönüllü yardım kuruluşlarınca karşılanabilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Becker ile birlikte Şikago Üniversitesinde geliştirilen beşerî sermaye modelinin ilk versiyonlarında, eğitim harcamaları, aynen makine, teçhizata yapılan yatırım harcamaları gibi ele alındı. Beşerî sermaye yatırımının amacı da gelecekte daha yüksek gelir elde etme olarak formüle edildi. Doğru cevap E seçeneğidir.

Beşerî sermaye yatırımı için borç bulmanın, fiziksel sermaye yatırımı için borç bulmaktan daha zor olduğu ifade edilir çünkü beşerî sermaye yatırımı için alınan(örneğin üniversite eğitimi için) borç geri ödenmezse, borç alan -lise mezunu öğrenci- kişinin vereceği bir teminat ya da karşılık yoktur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Eğitimden geçen işçilerle firma arasında daha uzun süreli iş sözleşmeleri yapılması genel amaçlı eğitimin değil firmaya özgü eğitimin bir sonucudur. Firmaya özgü eğitim alan işçilerin işten atılma/işten ayrılma durumlarıyla daha az karşı karşıya kalacağı kabul edilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kurumcular, Beşerî Sermaye Teoremini eleştirerek, eğitimle verimlilik arasındaki pozitif ilişkiyi sorgulayarak, beşerî sermaye birikiminin, bireysel değil, toplumsal bir süreç olduğunu söylerler. Zira Kurumculara göre, insanlar bilgi edinme, öğrenme süreçlerinde her zaman belirli bir kültürün lenslerinden bakarak bu bilgiyi alırlar ancak bu öğrenme sürecinde kültürlerarası ortaklıklar/benzerlikler vardır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Kariyer ilerlemesinde, şirket kültürü çerçevesinde, işyerinde aldığı eğitim, performans kriterleri vd. göstergelere göre çalışanın verimliliğini, üretime katkısını değerlendirilir. Zira işveren için çalışanın potansiyel verimlilik düzeyine ilişkin her zaman bir risk söz konusudur ve işveren bu maliyeti minimize etmek ister. İşte “eleme” yaklaşımı, işverenin söz konusu maliyetleri azaltmak için, çalışanın beşerî sermaye donanımını bir tür eleme aracı olarak kullandığını vurgular. Doğru cevap A seçeneğidir.

Feministler, Kurumcuların ve Marksistlerin eleştirilerine katılarak, eğitimin beşerî sermaye donanımını artırmaktan çok, kimin daha yetkin olduğunu ortaya çıkaran bir “sinyal” görevi gördüğünü düşünürler. Feministler, insanların uzun dönemli ve geleceğe dönük bu tip maliyet-fayda analizi yaptıklarından şüphe duyarlar. Doğru cevap C seçeneğidir.

Feminist teori, Beşerî Sermaye modelinin atomistik bir bakış açısıyla, bireylerin kararlarında diğer bireylerin ve toplumsal faktörlerin-cinsiyet, sınıf, ırk, etnik köken vb.- etkisini ihmal ettiğini vurgular. Beşerî sermaye yatırımının cinsiyete göre eşitsiz dağılımının, kadınların ev içi üretim ve bakım emeği sorumluluklarının “doğal”laştırılmasında yattığını düşünürler. Doğru cevap D seçeneğidir.

Marksist teorisyenler genç insanların eğitim talebinin ve meslek seçiminin, bireysel, özgür ve rasyonel seçimler olarak değil, sınıfsal konumlarına göre şekillendiğini savunurlar. Eğitimin toplumsal işlevinin, “eleme” işlevinden daha önemli olduğunu kabul ederler. Eğitimin bir temel hak olduğunu ve sadece servet sahiplerinin edineceği bir özel mülk olmaktan çıkarılması gerektiğini savunurlar. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yeni Ekonomide Üretici ve Tüketici Farkı Belirsizleşmektedir: Kitle üretiminin yerini büyük miktarlarda müşteri isteklerine göre üretimin almasıyla birlikte, üreticiler bireysel tüketicilerin zevk ve ihtiyaçlarına uygun özel mal ve hizmetler oluşturmak zorunda kalmışlardır. Yeni ekonomide tüketiciler fiilen üretim sürecine katkıda bulunabilmektedirler. Doğru cevap B seçeneğidir.

Klasik ücret teorilerinden biri olan Ücretin Tunç Kanunu emeği tıpkı bir ‘mal’
gibi değerlendirmiştir. Buna göre emeğin değeri sonuçta üretim maliyetlerine
bağlıdır. Doğru yanıt A'dır.

Klasik iktisatçılardan D.Ricardo 1823 yılında kaleme aldığı ‘Ekonomi Politiğin
İlkeleri’ adlı kitabında emeğin piyasa ücretinin doğal ücrete eşitlenme sürecini
Malthus’un yukarıda kısaca açıklanan teorisine dayandırır. Ona göre emeğin piyasa ücreti doğal ücreti geçerse işçilerin refah düzeyleri artacaktır. Doğru yanıt C'dir.