ÇALIŞMA EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 17

Etkin ücret modellerinin dördüncüsü olan “Seçim Modelleri” ne göre piyasa ortalamasının üstünde ücret vermek firmayı işgücü piyasasında “cazibe merkezi”
hâline getirebilir. Piyasadaki işçilerin büyük çoğunluğu yüksek ücret veren firmada çalışmak isteyeceğinden firma açık pozisyon ilan ettiğinde çok sayıda başvuru
ile karşı karşıya kalacaktır. Fazla sayıda başvuru arasında seçim yapmak firmaya zorluk yüklese de çok önemli bir avantaj da sunar; firma böylece işgücü piyasasının en nitelikli işçilerini seçebilir. Nitelikli işçiler ise denetime ihtiyaç duyulmaksızın daha fazla üretme kapasitesine sahip verimli işçilerdir.

“Sosyolojik Modeller” vasıtasıyla ücret-verimlilik ilişkisi açıklanılmaktadır. Buna göre işçiler ve işverenler birbirlerine karşılıklı olarak hediye veren kişilere benzerler. Nasıl ki verilen hediyelerin değerleri arasındaki dengesizlik taraflar arasındaki ilişkiyi aşındırırsa, aynı durum işçi-işveren arasında da söz konusudur. İşverenin işçiye verebileceği en önemli hediye yüksek ücret ve iyi çalışma koşullarıdır. Buna karşılık işçinin işverene sunabileceği hediye “yüksek çalışma gayreti”dir. İşverenin piyasa denge düzeyinin üstünde ücret vermesi işçilerin de yüksek eforla çalışmalarını sağlayacak, sonuçta verimlilik artışı işverenin kârının da artması anlamına gelecektir.

Çalışma ekonomisinin cevabını aradığı sorulardan bazıları şunlardır:

“Çalışma” ya da “Emek”, ekonominin alanına giren birçok konu- dan sadece biri olduğu hâlde niçin ayrı bir disiplin olarak ortaya çıkmıştır? Bu sorunun yanıtı emeğin sahip olduğu şu 3 boyutta yatmaktadır:

Genel olarak, arz ve talep kanunlarının geçerli olduğu bir yeri anlatan “piyasa” kavramı, emek piyasaları söz konusu olduğunda emek arz ve talebinin karşılaştığı, ücret ve diğer çalışma koşullarının belirlendiği bir ortamı ifade etmektedir.

Çalışanlar sadece en yüksek ücret almayı değil, aynı zamanda en yüksek faydayı elde etmeyi amaçlarlar.

Pek çok piyasada ürünler standart bir yapıya sahipken, yani çoğu birbiriyle benzerlik gösterirken; emek piyasasına arz edilen emek büyük ölçüde heterojendir.

İşçinin “pazarlık gücü” bir işi kabul ya da geri çevirebilme kabiliyetine bağlıdır.

Çalışma ekonomisine ait çeşitli kavramlar ve bu kavramların içerikleri kadar, bu kavramlar tarafından temsil edilen emek piyasasına ait kategorilerin ölçülmesi de oldukça sorunlu bir alandır. Her şeyden önce, emek piyasasındaki kategorilerin uluslararası düzeyde kabul edilmiş bir standarda oturtulması konusu gelir. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) bu anlamda genel kabul görmüş standart tanımlar oluşturmaktadır.

Aktif ya da faal nüfus, çalışma çağında yani 15 ve daha yukarı yaş grubunda olup kurumsallaşmamış nüfustan oluşmaktadır. Buna göre ilçenin aktif nüfusu 7.000'dir.

İşgücü bir ülkedeki emek arzını insan sayısı yönünden ifade eden bir kavramdır.

İstihdam oranı = (İstihdam edilenler / Aktif nüfus) * 100

İstihdam oranı = (5000 / 8000) * 100 = %62,5

Üzerindeki her noktada farklı gelir ve boş zaman kombinasyonları ile
aynı fayda düzeyini gösteren eğriye farksızlık eğrisi denir. Doğru cevap A'dır.

Üretim Fonksiyonu; veri faktör miktarlarında ve teknoloji düzeyinde üretilebilecek çıktı miktarını gösteren matematiksel bir eşitliktir.

Üretim fonksiyonu:  Q = f (K,L,T)

Basit bir üretim fonksiyonunda: Q üretimi, K sermayeyi, L emek faktörünü ve T üretim için gerekli olan teknik bilgiyi göster­mektedir. Basitliği sağlamak amacıyla teknolojinin (teknik bilgi) sabit olduğunu varsayarsak, kısa dönem K’ nin sabit, L’ nin değişken olduğu, uzun dönem ise her iki faktörün de değişken olduğu döneme işaret etmektedir.

Son işe alınan işçinin toplam üründe sağladığı artışın parasal karşılığına “Emeğin Marjinal Ürün Geliri (MRP_L)” adı verilir.

Kârını azamileştirmek isteyen işveren işe alacağı son işçinin firmaya sağladığı parasal getiri (MRP_L) maliyetinden (W) büyük olduğu müddetçe istihdamı art­tıracaktır.

MRP_L >W

Kârını azamileştirmek isteyen işveren işe alacağı son işçinin firmaya sağladığı parasal getiri (MRP_L) maliyetinden (W) büyük olduğu müddetçe istihdamı art­tıracaktır.

MRP_L =W olduğunda ise istihdamda durma noktasına ulaşılacaktır.

İs­tihdamın daha da arttırılması durumunda; azalan verimler kanunu nedeniyle MRP_L