ÇALIŞMA EKONOMİSİ II - Deneme Sınavı - 12

Ayrımcılık Tercihi Yaklaşımındaki en çarpıcı unsur işverenlerin ön yargılarını maksimize etmeleridir

Neoklasik ayrımcılık modellerinden bir diğeri, tam rekabetçi piyasaları temel almayan
ayrımcı monopol modelleridir. Bu modellerin temel önermesi şu şekilde
ifade edilebilir: Emek piyasasında ayrımcılık yapılmaktadır çünkü ayrımcılık
yapmak kârlıdır. Rekabetçi güçler emek piyasasında etkili olamaz, zira ayrımcılık,
işgücünü ırk ve cinsiyete göre birbirleriyle rekabet edemeyen alt gruplara bölmek
için kullanılır ve böylelikle bir tür işçilere has kast sistemi yaratılır

Kurumcu iktisatçıların ayrımcılıkla ilgili analizleri SLM (tabakalı işgücü piyasaları)
modellerine dayanır.

Kurumcuların, Neo-klasik yöntemi kullandıkları ancak Kurumcu mantığa sadık
kalan İstatistiksel Ayrımcılık Modeline göre işverenler adayların ait oldukları demografik grubun ortalama karakteri hakkında belirli varsayımlarda bulunur. Örneğin işveren kadınların çoğunun, bir süre sonra işi bırakacağına ya da zencilerin güvenilmez insanlar olduğuna inanıyorsa kadınları ve zencileri (erkek ve beyazlara göre) daha düşük ücretten işe alacaktır.

Ortodoks İktisat teorileri tarihsel olarak daha çok ücretli kadın emeği veya kadın
istihdamı ile ilgilenmiştir. Kadınların ev-içi üretim olarak adlandırılan, ev işleri, yemek
pişirme, alışveriş vb. ile çocuk ve yaşlı bakımı gibi faaliyetlere yönelik karşılıksız
emeklerini iktisadi analize ilk katanlar 1960’ lardaki feminist teoriler olmuştur.

İşsizliğin artması makroekonomik dengelerin bozulmasına da sebep olur. Artan işsizlik sonucu ekonomide satın alma gücünün ve dolayısıyla da harcama düzeyinin düşmesi, üretim kaybına neden olmaktadır. Amerikalı iktisatçı Arthur Okun tarafından ileri sürülen işsizlik ve üretim kaybı arasındaki bu ilişki, “Okun Yasası” olarak bilinmektedir.

İşsizliğin artması makroekonomik dengelerin bozulmasına da sebep olur. Artan işsizlik sonucu ekonomide satın alma gücünün ve dolayısıyla da harcama düzeyinin düşmesi, üretim kaybına neden olmaktadır. Amerikalı iktisatçı Arthur Okun tarafından ileri sürülen işsizlik ve üretim kaybı arasındaki bu ilişki, “Okun Yasası” olarak bilinmektedir. Buna göre, işsizlik oranındaki her %1’lik artış GSMH’nın yaklaşık olarak %2.5 oranında düşmesine yol açmaktadır.

Ekonomi tam istihdam düzeyinde olsa bile, emek piyasasında kaçınılmaz olarak belli bir oranda işsizlik olacaktır. “Doğal işsizlik” olarak adlandırılan bu işsizlik, emek piyasasında emek arz ve talep fazlasının olmadığı durumda, yani piyasa
dengede iken var olan işsizlik oranıdır.

Ekonomi tam istihdam düzeyinde olsa bile, emek piyasasında kaçınılmaz olarak belli bir oranda işsizlik olacaktır. “Doğal işsizlik” olarak adlandırılan bu işsizlik, emek piyasasında emek arz ve talep fazlasının olmadığı durumda, yani piyasa
dengede iken var olan işsizlik oranıdır.

İşsizliği tamamen gönüllü bir sorun olarak gören Neoklasik Teori’ye göre, tam rekabet varsayımı altında işgücü piyasasında arz ve talebin karşı karşıya gelmesiyle denge ücret düzeyi belirlenecektir. Bu denge ücret düzeyinde, işgücü arzı işgücü talebine eşit olacağından, geçici ve gönüllü işsizlik dışında bir işsizlikten söz edilemeyecektir.

Keynes’in Genel Teorisi ile istihdam teorisine getirdiği en
önemli yenilik, Neoklasiklerden farklı olarak, eksik rekabet koşullarını vurgulaması ve gönülsüz işsizlik sorununa dikkat çekmesidir.

İş arama teorisi: İşsizliği iş arama sürecinin bir sonucu olarak gören yaklaşımdır.

Gizli işsizlik, özellikle az gelişmiş ülkelerin tarım kesiminde, marjinal sektörde
ve kamu sektöründe yaygın olarak görülmektedir.

Bir ülkedeki işgücü piyasalarının iyi düzenlenip düzenlenmemiş olması ya da işsizlik sigortası ödeneklerinin düzeyi geçici işsizliğin süresini ve oranını belirleyen unsurlar arasında sayılabilir.

Geçici işsizliğin aksine yapısal işsizlik kısa süreli bir durum değildir. İşsizlik türleri arasında çözümü en güç işsizlik türü olan yapısal işsizlik, “bünyevi” ya da “strüktürel işsizlik” adlarıyla da anılır.

İşsizlik oranındaki her yüzde 1' lik artışın GSMH' nın yaklaşık olarak yüzde 2,5 oranında düşmesine yol açacağını öne süren yasa OKUN YASASI' dır.

Bir kişinin istatistiksel olarak işsiz sayılması için üç şart gereklidir. Bunlar: işi olmaması, iş araması ve işe başlamaya hazır olmasıdır. Soruda sayılan seçeneklerden sadece II ve V bu üç özelliği taşımaktadır.

İşsizlik Oranı = ( İşsizler/İşgücü) X 100 olarak hesaplanır.

1929 yılında yaşanan büyük ekonomik bunalıma kadar işsizliği açıklamakta hakim olan Neoklasik Teori, bu yılda yaşanan büyük ekonomik bunalım sonucu ortaya çıkan işsizliği açıklamakta yetersiz kalınca yerini Keynesçi Teoriye'ye bırakmıştır

1929 Büyük Buhranından itibaren işsizliği açıklamakta hakim düşünce olan Keynesçi Teori 1970' lerden  itibaren yetersiz kalmış ve yeni teoriler ortaya çıkmıştır?