ÇALIŞMA EKONOMİSİ II - Deneme Sınavı - 20

Tarihsel açıdan sendikaların ortaya çıkışında şüphesiz ekonomik olduğu kadar sosyal, siyasal ve yasal faktörler de etkili olmuştur. Doğru cevap E'dir.

Sendikal hizmetler talebini etkileyen faktörler üç alt başlık altında incelenmektedir. 

Doğru cevap E'dir.

Sendikal hizmetler arzını etkileyen unsurlar dört alt başlık altında incelenmektedir. Bunlar: sendika hizmetleri fiyatı, sendikal hizmetlerin maliyeti, sendikaların amaçları ve kurumsal yapıdır. Doğru cevap C'dir.

Toplu pazarlık bir kurum olarak çalışanlar ve işverenler arasındaki karşılıklı hakları ve çıkarları düzenleyen bir sosyal politika aracıdır. Doğru cevap B'dir.

Hicks’in Modeli: İlk olarak 1932 yılında Sir John R. Hicks tarafından ortaya atılan bu modele göre ücret pazarlıklarında işverenin taviz verme eğilimi ile grevin beklenen süresi arasında doğru yönlü, buna karşılık sendikanın direnme eğilimi ile grevin beklenen süresi arasında ters yönlü bir ilişki vardır. Doğru cevap A'dır.

Pareto Optimumu: Toplumdaki üretici, tüketici ve faktör sahiplerinden birinin durumunu kötüleştirmeden bunlardan bir başkasınınkinin durumunu iyileştirmenin mümkün olmadığı kaynak tahsisi durumu. Doğru cevap D'dir.

Grev Sigortası: İşverenlerin önceden kendi aralarında bir sigorta fonu oluşturarak grev esnasında uğranılacak satış geliri kayıpların azaltmak için birbirlerine destek sağladıkları uygulamadır. Doğru cevap B'dir.

Emek Müzakerelerinin Davranışsal Teorisi (A Behavioral Theory of Labor Negatiations) Richard E. Walton ve Robert B. McKersie tarafından 1965 yılında yazılmıştır ve günümüzün toplu müzakere öğretisinin temellerini oluşturur. Doğru cevap A'dır.

Neil W. Chamberlain tarafından geliştirilen bu model pazarlık gücü kavramına dayanır. Buna göre toplu pazarlıkta müzakerelerin ne kadar süreceği ve tarafların hangi ücret düzeyinde anlaşacakları tarafların pazarlık gücüne bağlıdır. Doğru cevap C'dir.

Sendika hizmetleri arz eğrisi çizilirken dikey eksende sendika hizmetleri fiyatı yer alması gerekir. Doğru cevap D'dir.

Göç, bireyler ya da grupların yerleşmek amacıyla bulundukları yerden bir başka yere hareketi olarak tanımlanmaktadır. Göç, geçici yer değiştirme olabileceği gibi süreklilik de içerebilir. Ekonomik, sosyal, siyasi nedenlerle bireylerin yaşadıkları yerden kayda değer bir uzaklığa gitmeleri göç kapsamında ele alınmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Göçün, savaşlar, dinsel, kültürel, ekonomik, siyasi, ailevi faktörler gibi çoğunlukla ekonomik bakımdan itici ve çekici faktörleri bulunmaktadır. Yüksek ücretler, ucuz işgücü talebi, mesleki çalışma için istikrar, demokratik hak ve hürriyetlerde ilerilik, yabancı eşle evlilik gibi faktörler çekici faktörler olarak sayılmaktadır. Düşük ücret, hızlı nüfus artışı, işsizlik, beklentiler, siyasal haklara yapılan baskılar, iş ve aile ortamındaki bozukluklar da itici faktörler olarak sıralanmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Birleşmiş Milletler İstatistik Komisyonu tarafından geliştirilen tanımlamalara göre; eğitim ve staj, istihdam, aile birleşmesi, serbest meslek kurma ve dolaşım hakkı, uzun süreli ve kalıcı yerleşme, insani nedenler ve yasal düzenlemeler olmak üzere yedi farklı hukuki durumun varlığı gereklidir. Rekreasyon, tatil, akraba ve arkadaş ziyareti, iş, tıbbi tedavi, dini vecibelerini yerine getirmek hariç 3 aydan fazla ve 1 yıldan az süreyle yaşadığı ülkeden başka bir ülkeye giden kişiler ise kısa dönemli göçmen sayılmaktadır (UN, 1998: 10).

Belirsizlik ve eksik bilgilenme, gelir artışlarının zamanlaması, gelir farklılıkları, eşlerin gelirleri, iş kayıpları nedeniyle meydana gelen ücret azalmaları göçün, göç eden kişi bakımından sonuçlarını oluşturmaktadır. Ücret farklılıkları ve etkinlik üzerindeki sonuçları; göç alan ve veren ülke gelirleri üzerindeki etkiler, göç alan bölge işçilerinin gelirleri üzerindeki etkileri, göç alan bölgede işadamları gelirleri, kamu hizmetleri finansmanı, ödemeler dengesi üzerindeki etkileri ise göçün toplam ekonomi bakımından sonuçlarıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Göçün mikro düzeydeki teorileri arasında Neo-Klasik Ekonominin Mikro Teorisi ve Göçün Yeni Ekonomi Teorisi sayılabilir. İlişkiler Ağı Teorisi, Kümülatif Nedensellik Teorisi ve Yapısallaştırılmış Yaklaşım orta düzeydeki göç teorileri arasında yer alır. Dünya Sistemi Teorisi ise makro düzeydeki göç teorileri arasında yer alır. Doğru cevap A seçeneğidir.

1970’li yıllarda Wallerstein, Amin, Galtung, Castle ve Kosack tarafından ortaya atılmıştır. 1980’li yıllarda Castles, Sassen ve Portes tarafından da geliştirilmiştir. Bu teori Karl Marx, Annels Okulu ve Bağımlılık Okulu’nun görüşlerine dayanmaktadır. Entelektüel köklerini Marksist Politik Ekonomiden alan Dünya Sistemleri Teorisinde dünya ekonomisinde ekonomik ve siyasi gücün eşitsiz dağılımına vurgu yapılmaktadır. Teoriye göre göçün temel nedeni; 16. yüzyıldan itibaren gelişen ve genişleyen dünya piyasalarındaki merkez, yarı-çevre ve çevre bölünmüşlüğü içindeki mesleksel hiyerarşidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Kişilerin göç etme olasılıkları göç edilecek mesafenin uzaklığı ile ters orantılı olmaktadır. Uzak mesafelere göç birçok açıdan daha maliyetlidir. Taşınma maliyetleri, psikolojik maliyetler uzak mesafeler için daha yüksek olmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Ağ teorilerinin ve diğer orta düzey yaklaşımların belirsiz olması ve her topluma uygulanmasının zor olması sonucu Giddens tarafından geliştirilmiş bulunan yapı-ajan kavramsallaştırması temelinde yükselen “göçmen teorileri” kavramları ile uluslararası emek göçünü açıklama çabasında olan bir yaklaşımdır. Göçmen derneklerinden, çok uluslu şirketlere, deniz aşırı istihdam bürolarına ya da devlete kadar uzanan geniş bir yelpazede yer alan unsurlardan oluşmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Göç alan bölgeler bakımından ortaya çıkan olumlu etkiler;
• Milli gelir artışı,
• Artan üretime dayalı olarak refah artışı,
• Göç alan ülkelerde işverenlerin daha ucuza işçi çalıştırma imkânına sahip
olmaları,
• Yerli işçilerin çalışmayı istemediği ağır koşullarda çalışacak emek gücü sağlanmasıdır.

Göç alan ülkelerde ortaya çıkan olumuz sonuçlar;
• Ücretlerin azalması,
• Kamu harcamalarında artış,
• Sosyal tepkilerdir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Emek mobilitesi (işgücünün hareketliliği); sadece işyeri değişimi, aynı yerleşim
bölgesinde meslek değişimi, aynı meslekte coğrafi emek hareketliliği ve hem mesleki hem de coğrafi değişim olmak üzere dört farklı şekilde ortaya çıkmaktadır.

Mobilite oldukça geniş kapsamlıdır. Sorudaki kişi coğrafi alanı da değiştirmiş olsaydı göç kategorilerinden birine girebilirdi. Sorudaki durum, ele alınan konular bağlamında mobilite olarak tanımlanabilir.