ÇALIŞMA EKONOMİSİ II - Deneme Sınavı - 18

Emek mobilitesi (işgücünün hareketliliği); sadece işyeri değişimi, aynı yerleşim bölgesinde meslek değişimi, aynı meslekte coğrafi emek hareketliliği ve hem mesleki hem de coğrafi değişim olmak üzere dört farklı şekilde ortaya çıkmaktadır. III.’te çalışan aynı işte çalışmakta ancak çalıştığı bölgeyi değiştirmektedir. Bu mobilite coğrafi değişim içermektedir. Bu coğrafi değişim ülke içinde olabileceği gibi ülkeler arasında da olabilmektedir. Çalışan kişinin eğitimi ve nitelikleri gittiği ülkede kabul edilirse aynı meslekte farklı bir coğrafi bölgede çalışmasını sürdürecektir. Eğitim düzeyi yüksek profesyonel ve teknik alanlarda bu mobilite durumu görülebilmektedir.

Emek mobilitesi (işgücünün hareketliliği); sadece işyeri değişimi, aynı yerleşim bölgesinde meslek değişimi, aynı meslekte coğrafi emek hareketliliği ve hem mesleki hem de coğrafi değişim olmak üzere dört farklı şekilde ortaya çıkmaktadır. IV.’te çalışanın hem yaptığı iş hem de yaşadığı bölge değişmektedir. Gerçekleşmesi zor olan bir mobilite türüdür.

Göç, bireyler ya da grupların yerleşmek amacıyla bulundukları yerden bir başka yere hareketi olarak tanımlanmaktadır. Göç, geçici yer değiştirme olabileceği gibi
süreklilik de içerebilir. Ekonomik, sosyal, siyasi nedenlerle bireylerin yaşadıkları yerden kayda değer bir uzaklığa gitmeleri göç kapsamında ele alınmaktadır. Bazı
yazarlar ve uluslararası kuruluşlar bireylerin iradelerine dayanmayan yer değiştirmeleri göç olarak kabul etmektedir. Tarihin her döneminde nüfus hareketleri görülebildiğinden göçün başlangıç noktası olarak herhangi bir olay ya da zaman dilimi belirtilmesi mümkün değildir.

Ülkeler arasındaki farklı demografik özellikler, kapitalizmin devresel krizleri, bölgeler arası gelir farklılıkları ve küresel olarak ekonomilerin yeniden yapılanması gibi temel nedenler göçe yol açmaktadır.

Göçün, savaşlar, dinsel, kültürel, ekonomik, siyasi, ailevi faktörler gibi çoğunlukla ekonomik bakımdan itici ve çekici faktörleri bulunmaktadır. Yüksek ücretler, ucuz işgücü talebi, mesleki çalışma için istikrar, demokratik hak ve hürriyetlerde ilerilik, yabancı eşle evlilik gibi faktörler çekici faktörler olarak sayılmaktadır. Düşük ücret, hızlı nüfus artışı, işsizlik, beklentiler, siyasal haklara yapılan baskılar, iş ve aile ortamındaki bozukluklar da itici faktörler olarak sıralanmaktadır. Bireyler itici ve çekici faktörler arasındaki nispi farka göre göçe karar vermektedirler. İtici ve çekici faktörler arasında karar verirken iradi mi gayri iradi yönün mü yön ağır bastığı diğer bir ifadeyle göçün zorunlu bir göç mü yoksa gönüllü bir göç mü olduğu ayrımı önem kazanmaktadır. Bu bağlamda "Siyasal Haklara Yapılan Baskılar" itici faktörlerdendir.

Göçün, savaşlar, dinsel, kültürel, ekonomik, siyasi, ailevi faktörler gibi çoğunlukla ekonomik bakımdan itici ve çekici faktörleri bulunmaktadır. Yüksek ücretler, ucuz işgücü talebi, mesleki çalışma için istikrar, demokratik hak ve hürriyetlerde ilerilik, yabancı eşle evlilik gibi faktörler çekici faktörler olarak sayılmaktadır. Düşük ücret, hızlı nüfus artışı, işsizlik, beklentiler, siyasal haklara yapılan baskılar, iş ve aile ortamındaki bozukluklar da itici faktörler olarak sıralanmaktadır. Bireyler itici ve çekici faktörler arasındaki nispi farka göre göçe karar vermektedirler. İtici ve çekici faktörler arasında karar verirken iradi mi gayri iradi yönün mü yön ağır bastığı diğer bir ifadeyle göçün zorunlu bir göç mü yoksa gönüllü bir göç mü olduğu ayrımı önem kazanmaktadır.

Akademik çalışmalarda yönüne göre göçler iç ve dış göç olmak üzere iki başlık altında incelenmektedir.

Gönüllü göçler, yenilik yapma isteği, macera arama, geleceği garanti altına alma
isteği sonucunda ortaya çıkmaktadır.

Ortodoks İktisat Teorisi, kamu sektörünün marjinal verimlilik ve kâr maksimiizasyonu ilkelerine göre çalışmadığını varsayar.

Ortodoks İktisat Teorisi, kamu sektörünün marjinal verimlilik ve kâr maksimizasyonu ilkelerine göre çalışmadığını varsayar. Bu modelde, kamu hizmetinin düzeyinin ve maliyetinin, seçmenlerin oy kullanarak taleplerini yansıttıkları de- mokratik mekanizmalarla belirlendiği varsayılır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

ILO’nun 1948 tarih ve 88 sayılı İstihdam Hizmetleri Sözleşmesi, Kamu İstih- dam Hizmetinin (KİH) rolünü ve kapsamını, örgütsel yapısını ve diğer organlarla ilişkilerini tanımlamaktadır.

Dışlama etkisi, özel sektör istihdamında azalmayı işaret eder; bu durumda özel sektörde çalışanların marjinal verimliliği yükselir (sabit göreli ücret oranı olduğunda).

Doğru cevap B şıkkıdır.

Karşılaştırılabilir ücret ve gelirler ölçütü, temel olarak benzer işler için diğer işverenlerin ödedikleri ücret düzeyleri ve diğer gelir gruplarının yaşam düzey- lerinin birlikte ele alınmasına dayanır.

OECD ülkelerinde, 2010 verilerine göre kamu harcamaları ortalama olarak GSYİH’nin yarısına yakındır. Yani %50 (yüzde elli)'dir.

Yönetişimci iktidar tarzında, kamu yönetimi 6 ilkede toplanmaktadır: Etkin kamu hizmeti, şeffaflık, hızlı ve adil yargılama, katılımcı yönetim ve yerelleşme.

Türkiye’de 2005 yılında Kamu Yönetimi Te- mel Kanunu ile yerel/bölgesel ekonomilerin öne çıkarılmasında etkin olan ademi- merkezi yapılanma oluşturulmuştur.

Emek piyasalarının en önemli düzenleyici iktisadi birimlerinden birisi kamu sektörüdür. Kamu sektörü, çeşitli mal ve hizmetlerin üreticisi olarak piyasayla ilişki içindedir. Sosyal politika yoluyla çalışanların ve yoksulların refahını yükseltmek kamu otoritesinin ekonomiye ve emek piyasasına müdahalesi anlamına gelir; öte yandan kamu kuruluşlarında çalışanlar toplam istihdamın önemli bir bölümünü oluşturarak emek piyasaları ile etkileşim halindedir. Kamu hizmeti, kamu yararı sağlamak üzere topluma sunulan hizmetler olarak tanımlanır. Toplumsal yaşamın zorunlu gereksinmelerini karşılayan hizmetler eğitim, sağlık, sosyal güvenlik, ulusal ve yerel savunma, belediye hizmetleri, demir yolu hizmetleri, elektrik, su, doğal gaz, yol, baraj, liman, kanalizasyon, haberleşme, altyapı vb. hizmetlerdir.

Kamu hizmeti, kamu yararı sağlamak üzere topluma sunulan hizmetler olarak tanımlanır. Toplumsal yaşamın zorunlu gereksinmelerini karşılayan hizmetler eğitim, sağlık, sosyal güvenlik, ulusal ve yerel savunma, belediye hizmetleri, demir yolu hizmetleri, elektrik, su, doğal gaz, yol, baraj, liman, kanalizasyon, haberleşme, altyapı vb. hizmetlerdir. Son 30 yıldır yaşanan neoliberal dönüşüm sonucu, kamusal mal ve hizmet üretiminin büyük bir kısmı özel sektöre devredilmiş ve/veya bu hizmetler -eğitim ve sağlıkta olduğu gibi-ticarileştirilmiştir. Ancak ulusal savunma, posta hizmetleri, itfaiye ve ulusal güvenlik gibi bazı hizmetler halen kamunun tekelindedir; kamusal mal ve hizmet üretiminde süreklilik ve kar maksimizasyonunu hedeflememe temel özellikler olarak ortaya çıkar.