ÇALIŞMA EKONOMİSİ II - Deneme Sınavı - 17

Ortodoks İktisat Teorisi, kamu sektörünün marjinal verimlilik ve kar maksimizasyonu ilkelerine göre çalışmadığını varsayar. Bu modelde, kamu hizmetinin düzeyinin ve maliyetinin, seçmenlerin oy kullanarak taleplerini yansıttıkları demokratik mekanizmalarla belirlendiği varsayılır. Kamu otoritesi ya da siyasi karar alıcılar tek karar alıcı birimdir. Kamu hizmeti talebi olarak, seçmenler kamu hizmeti miktarını ve bu hizmetlerin vergi vb. yollarla bedelini ödeyeceğini bilirler
ve sonrasında özel sektörün mal ve hizmetlerini satın alabilmek için ellerinde ne kadar para kalacağı ile ilgilidirler. Ayrıca üretilen kamu hizmetleri düzeyinin, istihdam edilen kamu çalışanlar sayısı ile orantılı olduğu varsayılır.

Kamu sektörü emek talebi, kişi başına yani nüfusun bir yüzdesi olarak kamu çalışanları şeklinde okunmalıdır. Zira, bireyin kamu çalışanlarından sağladığı hizmeti toplumda çok sayıda kişi ile paylaşmaktadır. Kamu sektörü emek arz eğrisi ise özel sektördeki emek arz eğrisi gibi ücretlerle pozitif ilişki içindedir. Dolayısıyla kamuda ücretler yükseldikçe, emek arzı yani çalışma arzusu artacaktır. Emek talebini sağa kaydıran faktörler, kişi başına gelir ve okul çağı nüfusu ile iktisaden faal nüfustaki artıştır. Emek arzı ise özel sektördeki ücret düzeyi ve çalışma koşullarına ve kamuda ömür boyu istihdam koşuluna yani iş güvencesine bağlıdır.

Sendika üyeliği arz-talep modeli, kamu çalışanları sendikalarının kamu sektörü emek piyasasındaki rolünü analiz etmek için kullanılabilir. Bu basit model, çalışanların sendika üyesi olma talebini, sendika üyesi olmanın maliyetine- üyelik aidatı, sendikal faaliyet için ayrılan zamanın subjektif değeri, işten atılma riski, sendika üyesi olmanın net getirisi ile ilgili algılamalar gibi- bağlı olarak ele alır. Öte yandan, sendikal faaliyet arzı, sendikanın grev, örgütlenme, lobicilik vb. faaliyetler için gerekli mali kaynaklarına, bu konuda ne kadar istekli olduklarına ve toplu sözleşme sürecinin maliyetlerine bağlı olarak belirlenir.

Özellikle 1950’li yıllardan bu yana göç kavramı daha iyi yaşama ve çalışma koşullarını elde etmek isteyen insanların sınırları aşması biçimine dönüşmekte, küreselleşme ile yeni boyutlar kazanmaktadır.

Dikey ve yatay sosyal hareketlilik olarak tanımlanan bu türünde statünün zaman içinde farklılaşması dikey hareketliliği oluşturmaktadır.

Emek mobilitesi (işgücünün hareketliliği); sadece işyeri değişimi, aynı yerleşim bölgesinde meslek değişimi, aynı meslekte coğrafi emek hareketliliği ve hem mesleki hem de coğrafi değişim olmak üzere dört farklı şekilde ortaya çıkmaktadır.

Sosyoloji daha geniş bir perspektiften sos- yal ilişkiler, sosyal ağların önemi, kültürel ve ekonomik etkileri inceleme alanına almaktadır

Doğru cevap C şıkkıdır.

Gönüllü göçler, yenilik yapma isteği, macera arama, geleceği garanti altına alma isteği sonucunda ortaya çıkmaktadır. Zorunlu göçler ise kişileri yaşadıkları bölge ya da ülkeyi terk etmeye zorlayan koşular sonucu ortaya çıkan göçlerdir. Zorunlu ve gönüllü göçün belirlenmesinde itici ve çekici faktörlerin önemli rol oynadığı da bilinmektedir. İtici faktörler, insanların içinde yaşadıkları koşulların ya katlanıl- maz olarak görülmesi ya da rahatsızlık vermesidir. Çekici faktörler bir öncekine göre daha iyi koşullara ulaşacağı durumları ifade etmek üzere kullanılmaktadır.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Olumsuz etkiler ise;

Nitelikli işgücünün kaybı söz konusu olur. Çünkü gidenlerin hepsi vasıfsız değildir,

Doğuştan itibaren beslenme, eğitim, sağlık, üretken çağa gelinceye kadar yapılan harcamalar açısından ülkeye bir maliyet oluşturur.

Neo-Klasik Ekonominin Makro Teorisi

Dengeli Büyüme Teorisi olarak da adlandırılan bu teoriye göre göçün yapısal be- lirleyicileri üzerine odaklanmaktadır. Dünya genelinde emek ve sermaye coğrafi olarak eşitsiz dağılmıştır. Emek fazlası olan ülkelerde ücretler düşük düzeydedir.

Neo-klasik ekonominin mikro modeline göre;

Ülkeler arası demografik, sosyal ve ekonomik farklılıklar göçe neden olmaktadır.

İşgücü gönderen ve kabul eden ülkelerin işgücü piyasaları hükümetlerce kontrol altına alınmalıdır.

Vasıfsız işçinin göçü ile yüksek vasıflı işgücü arasında büyük farklılıklar bulunmaktadır.

Ülkeler arasındaki ücret farklılıkları ortadan kalktığında göç de son bulmaktadır.

Her göç hareketinin kendinden sonraki göç hareketlerini kümülatif biçimde etki- lediğini savunan görüşe göre göçü etkileyen sekiz faktör söz konusudur. Bunlar;

• Gelir dağılımı,
• Toprak bölüşümü,
• Çalışmanın toplumsal anlamı,
• Üretim yapısı,
• Tarımın örgütlenme biçimi,
• Göç ilişkiler ağının yaygınlık ölçüsü,
• Kültür,
• Beşeri sermaye dağılımı.

Yatay hareketlilik ise coğrafi mobilite olarak tanımlanan durumdur. Doğru cevap B'dir.

18. Yüz yılın ikinci yarısı.

Refah toplumunun göç üzerindeki etkileri, toplumsal dışlanma ve dezavantajlı gruplar gibi konuları göç ile ilgili inceleme alanının kapsamına alan sosyal bilim

çalışma ekonomisidir. Doğru cevap A'dır.

sendikal hizmetler fiyatı

işveren ilişkilerini düzenleme

Ölçek Ekonomiler

3 aydan fazla ve 1 yıldan az süreyle yaşadığı ülkeden başka bir ülkeye giden kişiler ise kısa dönemli göçmen sayılmaktadır. Doğru cevap E'dir.