ÇALIŞMA EKONOMİSİ II - Deneme Sınavı - 16

1935

Grev- Lokavt

görev hakkı

Toplu pazarlık

İkametgah ve göç edenlerin 18 yaş üstü olması iç göç hesaplamalarında kullanılan iki ölçüttür. 15 yaş üstü olmasıdır. Doğru cevap C'dir.

Ortodoks teoriye göre, kamu hizmetlerinin çoğunun üretimi tek üretici olarak gerçekleştiği için, kamu çalışanlarına olan emek talebi katıdır; esnek değildir. Bunun anlamı, kamu çalışanlarının ücret artış talepleri piyasa güçleri tarafından sınırlanamaz. Ancak, kamu çalışanları yerine sermayenin ya da daha ucuz taşeron işçinin ikamesi her zaman mümkündür. Son dönemlerde esneklik uygulamalarının başında gelen bu uygulamayla, kamu kuruluşlarının hizmetlerini bir alt işverene devrederek, taşeron işçi çalıştırarak hem sendikal örgütlenmeyi zayıflattıkları hem de maliyet avantajı sağladıklarını gösteren çok sayıda araştırma mevcuttur.

pazarlık gücü

Kamunun, kamu istihdam hizmeti ya da aktif istihdam politikaları aracılığıyla emek piyasasına müdahale etmesinin gerekçesi, bir yanıyla beşeri sermayenin bir ülkenin kalkınması açısından taşıdığı önemle, diğer yandan da toplumsal refahı artırma hedefiyle ilişkilidir.

Walton ve McKersie Modeli

ILO’nun 1948 tarih ve 88 sayılı İstihdam Hizmetleri Sözleşmesi, Kamu İstihdam Hizmetinin (KİH) rolünü ve kapsamını, örgütsel yapısını ve diğer organlarla ilişkilerini tanımlamaktadır. 

1. ILO’nun bu sözleşmenin geçerli olduğu her bir üyesi, ücretsiz kamu istihdam hizmeti sağlayacak ya da bu alanda var olan düzenlemeleri sürdürecektir.
2. İstihdam hizmetinin temel görevi, gerektiğinde ilgili diğer kamu kuruluşları ve özel kuruluşlarla işbirliği hâlinde, tam istihdama ulaşılmasına ve tam istihdamın korunmasına, üretken kaynakların geliştirilmesine ve kullanılmasına yönelik ulusal programın ayrılmaz bir parçası olarak, istihdam piyasasının mümkün olan en iyi biçimde örgütlenmesini sağlamaktır.

Ayrıca, KİH’in merkezî konumu da eskiden olduğuna göre bugün YKY ve ademimerkezileşme eğilimleri nedeniyle daha az güvence altındadır. Bununla birlikte 88 sayılı Sözleşme, birçok ülkenin yasal çerçevede KİH oluşturması, bu hizmetin rolünü ve görevini ilgili yasalarda tanımlaması açısından genel bir çerçeve çizmiştir. KİH’in rolü ve görevleri, söz konusu ülkenin siyasal ve sosyo ekonomik durumuna göre değişkenlik göstermektedir.

Bugün KİH’in gelişmiş ve geçiş dönemindeki ülkelerde genel olarak yerli yerine oturmuş olmasına karşın, bu kurumun misyonu, stratejisi ve örgütlenmesi ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir ve bu farklılıklar da büyük ölçüde ekonomik, toplumsal ve sanayi ilişkiler altyapısına ve hükûmetler tarafından izlenen istihdam stratejilerine dayanmaktadır. Ancak belli başlı faaliyetleri şu şekilde sıralanabilir:
1. İş ve işçi bulma
2. Emek piyasası enformasyon sistemlerinin gelişmesi
3. Emek piyasası uyum programlarının geliştirilmesi
4. İşsizlik yardımları
5. Düzenlemeci etkinliklerin yönetimi (göçmen işçiler, özel işçi gruplarının işe alınma yönetmelikleri, ruhsat düzenleme vb.).

Çoğu zaman kişiler göçten bekledikleri kazançları elde edemezler.Doğru cevap A'dır.

Yerli işçilerin çalışmayı istemediği ağır koşullarda çalışacak emek gücü sağlanması göçün göç alan bölgeler açısından sonuçlarındandır. Doğru cevap D'dir.

Vasıfsız işçinin göçü ile yüksek vasıflı işgücü arasında büyük farklılıklar bulunmaktadır.Doğru cevap B'dir.

Her göç hareketinin kendinden sonraki göç hareketlerini kümülatif biçimde etkilediğini savunan görüşe göre göçü etkileyen sekiz faktör söz konusudur. Bunlar; • Gelir dağılımı, • Toprak bölüşümü, • Çalışmanın toplumsal anlamı, • Üretim yapısı, • Tarımın örgütlenme biçimi, • Göç ilişkiler ağının yaygınlık ölçüsü, • Kültür, • Beşeri sermaye dağılımı. Doğru cevap C'dir.

Yapısal enflasyon: Ücretler arz ve talebin yanı sıra işin karşılığı statü ve itibarı da yansıtmaktadır. Doğru cevap A'dır.

İşçilerin sendikaya üye olmaları her şeyden önce sendikal hizmetler fiyatına bağlıdır. Sendika üyeliğinin fiyatı sendikaya giriş ücreti, aylık aidatlar ve bireyin sendikal faaliyetlerde harcamayı planladığı zamanın değerinden oluşur. Diğer şeyler eşitken sendikal hizmetlerin fiyatı yükseldikçe sendika üyesi olmak isteyen işçi miktarı azalır.

Sendika Hizmetlerinin Maliyeti
Sendika hizmetlerinin iki tür maliyeti vardır. Bunlar organize olma ve hizmet maliyetleridir. Sendika organizasyon maliyetlerinin büyük bir kısmı sabit maliyetlerden oluşur ve bu nedenle bu tür maliyetler için ölçek ekonomileri geçerlidir. Bu durum sendikaların küçük firmalar yerine büyük firmalarda organize olmalarının nedenlerinden biridir.
Sendikal hizmet maliyetleri ise sendikaların işverenle toplu pazarlık yürütmek, bunun için gerekli bilgileri toplamak, yorumlamak, tercihlerin belirlenmesi ve grevin organizasyonu gibi faaliyetleri yürütmek için yaptığı harcamalardır.

Toplu sözleşme işçi işveren ilişkilerinin bireysel değil toplu olarak düzenlenmesini sağlayan mekanizmadır. Bu tanıma göre toplu pazarlık sisteminde dört özellik olması gerekir. Bunlar; en az işçiler yönünden toplu hareket edilmesi, tarafların pazarlık gücüne sahip olmaları, kurumsal bir özellik taşıması ve çeşitli aşamalardan oluşan dinamik bir süreç olmasıdır.
Toplu pazarlık sisteminin oluşabilmesi için en azından işçilerin örgütlü bir şekilde toplu hareket etmeleri gerekir. Buradaki örgüt işçi sendikasıdır. İşverenlerin toplu hareket etmeleri zorunluluk değildir. İşverenler de işçiler gibi işveren sendikaları altında örgütlenerek toplu pazarlığı sendika aracılığıyla yürütebilecekler veya süreçte ferdi olarak da bulunabilirler. Ancak uygulamada toplu pazarlığa taraf olan işverenlerin sayısı arttıkça onların da sendikalarda örgütlenmeleri toplu pazarlığın işkolu düzeyinde yapılması yaygın olarak gözlenebilmektedir.