ÇALIŞMA EKONOMİSİ II - Deneme Sınavı - 1

Modern teori olarak nitelendirilebilecek Kolektif Ses/Kurumsal Tepki Yaklaşımı, R. Freeman ve J. Medoff tarafından tekel yaklaşımına alternatif olarak geliştirilmiştir.

Sendikalar işgücü arzını kısıtlamak amacıyla işgücü göçünün sınırlandırılması, çocuk işgücü istihdamının yasaklanması ve çalışma sürelerinin kısaltılması vb. konularda yapılacak yasal düzenlemeleri destekler. ABD’de görüldüğü gibi, bazı mesleklere girişin lisans yoluyla kısıtlanması, yine işgücü arzını sınırlamaya yönelik faaliyetlerdir.

1. İş ve işçi bulma
2. Emek piyasası enformasyon sistemlerinin gelişmesi
3. Emek piyasası uyum programlarının geliştirilmesi
4. İşsizlik yardımları
5. Düzenlemeci etkinliklerin yönetimi (göçmen işçiler, özel işçi gruplarının
işe alınma yönetmelikleri, ruhsat düzenleme vb.).

Toplu taşımacılık hizmetinde, özel sektöre rakip hizmet üretildiğinden özek sektör ancak fiyat düşürerek rekabet edebilir, bu durumda da özel sektör istihdamı azalır.

1. Asgari ücret klasik anlamda bir ücret türü olmayıp, ücret düzeylerinin tabanını ifade eden bir limittir.
2. Asgari ücret, tespit ediliş biçimi ne olursa olsun, ücretlerin belirli bir düzeyden aşağıya düşmesini önleyici niteliktedir.

Etkin hizmet üretmenin koşulu;
• “finansmanı vergilendirmeyle değil; fiyatlandırmayla sağlayan,
• istihdamı, ömür boyu iş güvencesi nedeniyle rehavete kapılmış memurlukla değil, performansını sürekli sergilemek zorunda olan sözleşmeli personel eliyle yürüten,
• işlerini “arz odaklı değil”, piyasanın yaptığı gibi “talep odaklı” yapan bir bürokrasiye sahip olmaktır.” Bu yeni anlayış, özel kesim işletme kavramlarının ve tekniklerinin kamu kuruluşlarında uygulanmasını önererek, Weberyan bürokrasi anlayışı yerine, piyasa ilkelerine ve bireylerin memnuniyetine dayanan, esnek, karar verme katmanları daha düz, sonuca yönelik ve girişimciliğe önem veren bir anlayışı benimsemektedir.

İş yoğunluğunun artırılması ve çalışma süresinin uzatılması çalışanın en başta bedeninin aşırı derecede yıpranmasına neden olmaktadır, aşırı yorgunluk, stres ve dikkatsizlik iş kazalarının artmasına yol açmaktadır.

İş kazaları ve meslek hastalıkları nedeniyle meydana gelen zararın büyüklüğü, işyerindeki yöneticilerin tehlikeleri belirlememesi ve kontrol edilebilecek riskleri önceden tespit edememesi hâlinde tamamen şansa kalmıştır. İş kazaları ile meslek
hastalıkları nedeniyle oluşabilecek zararı azaltabilmek için işletmelerin işçi sağlığı ve güvenliği için bütçelerinde bu konulara ayıracakları fon bulunmalı, yönetimin işçi sağlığı ve güvenliği konularının önemi açısından bilinçli olması ve bu konularda kararlı ve etkili kuralların uygulanmasının sağlanması gerekmektedir. Bu nedenlerle, kamu sektörü, ceza ve yaptırımlar, yönetmelik ve iş müfettişleri gibi denetleme mekanizmalarıyla, iş güvenliğini artırmaya çalışır.

Hayat pahalılığı ölçütü, satın alma gücünün korunmasını amaçlamaktadır. Ücret artışlarının fiyat artışlarına dayandırılması (eşel mobil sistemi-echelle mobile) satın alma gücünün korunması için uygulanan bir yöntemdir ve adil bir yöntem olarak değerlendirilmektedir. Ancak bu yöntemin satın alma gücünün korunmasını sağlarken refah artışlarından pay almanın mümkün olmadığı vurgulanmaktadır.

Kamu sendikalarının çıplak ücret üzerine etkilerinin daha önemsiz olduğunu gösteren araştırmalar, asıl pazarlığın ikramiye, kadro terfi ödemeleri, sağlık ve sigorta primleri, ücretsiz izin, çocuk zammı vb. sosyal ödemeler üzerinden yürütüldüğünü göstermektedir; kısa dönemde sendikaların bu tip sosyal ödemelerdeki
etkilerinin daha büyük olduğu düşünülmektedir.

Neo-klasik teoriye göre, çalışanların/işgücü arz edenlerin faydalarını azamileştirmesi (maksimize etmesi) iki unsura bağlı olarak gerçekleşir.

1. Firmanın kârlılık oranı ve piyasasını kaybetmeden ürün fiyatlarını yükseltme becerisine(genellikle aksak rekabetçi piyasalarda, büyük ölçekli, içsel
işgücü piyasası olan firmalarda sendikalar daha başarılı olurlar),
2. Sendikanın grevin maliyetini firmaya yükleme becerisi ki büyük ölçüde firmanın müşteri kaybetmeyecek ölçüde mal stokuna sahip olup olmamasına
ve firmanın grev esnasında taşeron işçi istihdam ederek üretimi sürdürüp
sürdürememesine,
3. Firmanın grev süresince karşı karşıya kaldığı mali kayıpları telafi edecek
mali kaynaklara sahip olup olmamasına,
4. Sendika üyelerinin grev esnasındaki dayanışma ve kararlılığı kadar, gelir
kaybını telafi edecek mekanizmalara sahip olup olmamasına.

Modern teori olarak nitelendirilebilecek Kolektif Ses/Kurumsal Tepki Yaklaşımı,
R. Freeman ve J. Medoff tarafından tekel yaklaşımına alternatif olarak geliştirilmiştir.

FM modeli, sendikaların ücret etkisi üzerine şu yorumlarda bulunur:
a. Sendikaların ücret üzerinde etkili olduğuna ilişkin genel yargı doğrudur.
b. Ücret farklılıklarının boyutu işçiler, piyasalar ve zaman açısından değişiklik
arz eder.
c. İşçiler açısından sendikalı-sendikasız ücret farkı en iyi şekilde “ses”den kaynaklanan standart sendika ücret politikasıyla anlaşılabilir.
d. Piyasalar açısından sendikalı-sendikasız ücret farkı sendikanın tekel gücü
ile işverenin ürün piyasasındaki gücüne bağlıdır.
e. 1970’lerdeki sendikalı işçinin ücreti önemli oranda yüksekti ancak 1980’lerde bu fark normale döndü.
f. Sendikalara bağlı olarak ortaya çıkan toplumsal kayıp küçüktür

ABD’de sendikalaşma oranları 1977’de %24’ten 2002’de %13’e düşmüştür.

ABD’de sendikalaşma oranları 1977’de %24’ten 2002’de %13’e düşmüştür.

2010 yılında sendikalaşma oranı %10 dolayındadır

güçlü bir sendikanın yarattığı ücret farklılığı,
araştırma sonuçlarına göre, %10-%20 arasında değişmektedir.

İskandinav tipi sosyal demokrat refah rejimindeki ülkelerde, hem
sendika yoğunluğu(%75) hem de toplusözleşme kapsamı(%92) yüksekken,
Akdeniz tipi refah rejimine dahil İspanya gibi ülkelerde sendika yoğunluğu
göreli düşük(%15) ama toplu sözleşme kapsamı(%82) örneğin korporatist
refah rejimine sahip Almanya’ya göre yüksektir