aofsorular.com
TDE303U

ÇAĞDAŞ TÜRK YAZI DİLLERİ I

4. Ünite
Soru 1
Azerbaycan Türkçesi Kiril alfabesinde bulunan Л- Ф- Ө – Ш harflerinin Latin alfabesindeki karşılığı aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla ve doğru olarak verilmiştir?
Soru 2
Déyirler ki, bir gün él xırmanına yanğın düşür. Yanğından xeber tutanlar haray salıb
hamını kömeye çağırırlar. Here bir işe el atır. Camaat xırmanı yanğından gurtarır. Éle bu
vaxt görürler ki, serçe téz téz çaya énir, ağzına su alıb yanan derzlerin üstüne tökür. Hamı
bu işe mat galır. Adamlardan biri serçeden soruşur:
-Ay serçe, getirdiyin damla boyda olmaz, bu su oda néyleye biler, niye özünü eldendilden salırsan?
Serçe déyir:
-Xırman menim de çöreyimdi, gerek elimden geleni esirgemeyim.

Yukarıda Azerbaycan Latin harfleriyle verilen hikayeden çıkarılabilecek sonuç aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 3
Azerbaycan Türkçesi Kiril alfabesiyle oluşturulan ВӘТӘН sözcüğünün Azerbaycan Türkçesi ve Türkiye Türkçesindeki karşılıkları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Soru 4
Kiril harfleriyle verilen ‘’ Биз онун гуҹaғындa гөз aчмышыг’’ sözünü Azerbaycan Latin alfabesindeki yazımı aşağıdakilerden hangisindir?
Soru 5
Neslimizin gırılmaz silsilesi onun goynunda güvvet alıb geleceye yol açmışdır. Tariximizin, ecdadımızın emelleri, arzuları, hesretleri bu torpagda hifz olunmuşdur. Onun her daşı bizim üçün mügeddes bir kitabdır. Burada béşiklerimiz üzerine göyde süzen gartalların kölgesi düşmüşdür. O zamandan xeyalımız daima yükseklere doğru ganad çalmışdır. Burada analarımızın laylası bize seadet sarayları tikmişdir. O günden gönlümüz veten mehebbeti ile dolmuşdur.

Enver Memmedxanlı’nın ‘’Veten’’ yazısından alınan yukarıdaki bölümde mecazlı söyleyiş aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 6
Azad ve gözel vetenimiz! Biz hemişe döyüşe hazır bir esker kimi senin emrini gözleyeceyik, gelbimizde daima senin sönmez mehebbetin, gelebelerden-gelebelere doğru gédeceyik. Yukarıdaki parçanın yüklemlerinde buluna ekler aşağıdakilerin hangisinde birlikte ve doğru olarak verilmiştir?
Soru 7
’Biz hemişe döyüşe hazır bir esker kimi senin emrini gözleyeceyik’’ cümlesindeki ‘’hemişe’’ sözünün Türkiye Türkçesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 8
Bizim uca dağların sonsuz ezemetinden, Yatağına sığmayan çayların hiddetinden ‘’Bextiyar Vahapzade’’ nin ‘’Ana Dili’’ adlı şiirinden alınmış mısralarda kullanılan kafiye aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 9
ÜZÜGARA BACI

İki bacı var imiş. Bu bacılardan biri kasıb, o birisi dövletli imiş. Kasıb bacının iki uşağı var idi. Bunlar bir parça çöreye möhtac imişler. Çox vaxt yémeye héç bir şéyleri olmurmuş. Günlerin bir günü kasıb bacı uşaglarını da yanına alıb gédir dövletli bacısıgile, déyir belke bir tike çörekden-zaddan vérdi, özüm héç, uşaglar yéyer, ağlamazlar. …..

Vaxt dolanır, ve’de ötür, bir gün gelir ki bu kasıb bacıgil dövletlenirler. Dövletli bacı ise kasıblaşır. Éle bir güne düşür ki, yémeye bir tike çörek tapmır. Axırda elacı kesilir, déyir, gédim bir bacımgile, görüm belke yémeye bir tike çörek verdi. Durub yavaş-yavaş gelir bacısıgile. Bacısının uşagları heyetde oynayırmışlar. Téz gaçırlar analarına xebere ki, ana, xalam bize gelir. O, durub bacısının gabağına çıxır, onu éve getirir, toyug kesir, plov bişirir, getirir goyur bacısının gabağına. Bacısı doyunca yéyir. Gédende de plovdan bir böyük gab goyur desmalın arasına, üstünde de xéyli çörek. Évde gümanı gelen ne varsa hamısından yır-yığış édib bacısına vérir. Aparıb bacısını yola salır. …..

Bacısı xecalet çekib, ne ağ dinir, ne gara, başını aşağı salıb gédir.

Yukarıya alınan hikâyenin ana düşüncesi hangi atasözüne uygundur?

Soru 10
Бaјрaм олур, xынa јaxыр дәстинә

Ҝүл ҝөндәрир һәмдәминә, достунa

Нaшы тәбиб, ҝәлмә јaрaм үстүнә

Өзү гәлсин, мәни дәрдә сaлaн јaр

Јүз ил кечсә, өз јaрымдaн дөнмәрәм

Илгaр вердим, илгaрымы дaнмaрaм

Azerbaycan Kiril alfabesi ile oluşturulan yukarıdaki şiirin Türkiye Türkçesi ile karşılığı olmayan mısra aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 11
Azerbaycan Türkçesi’nde kullanılan “göy” kelimesi dilimizde hangi anlama gelmektedir?
Soru 12
Azerbaycan Türkçesi’nde kullanılan “harda” kelimesi dilimizde hangi anlama gelmektedir?
Soru 13
Azercaycan Türkçesi kiril alfabesinde kullanılan “Ж-ж” harfinin latin alfabesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 14
Kiril alfabesiyle yazılmış “Xырмaн мәним дә чөрәјимди” cümlesinin latin alfabesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 15
Azerbaycan Türkçesi kiril alfabesinde kullanılan “Ш-ш” harfinin ses karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 16
“Senin mene édeceyin yaxşılıg ne olsa, men evezinde dua élerem” cümlesindeki “evez” kelimesinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 17
Aşağıdaki kiril ve latin alfabe eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
Soru 18
Kiril alfabesinde yazılan “ГУШУН КӨМӘЈИ“ nin Azerbaycan Türkçesi latin alfabesindeki karşılığı aşağıdakikereen hangisidir?
Soru 19
Azerbaycan Türkçesi’nde kullanılan “heyet” kelimesinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 20
Kiril alfabesiyle yazılan “Дејирләр ки, бир гүн ел xырмaнынa јaнғын дүшүр“ cümlesinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?