ÇAĞDAŞ TÜRK ROMANI

Peyami Safa (1899-1961) 1936 yılında Kültür Haftası’nda yayımlanan Roman ve Biyografi adlı yazısında, Türk edebiyatında biyografik romanın yokluğunu, Türk romanının kendi çelişkilerine kayıtsız kalmasıyla açıklar. Ona göre, Türk romanında kahraman, genellikle olay çıkaran adamdır. İnsan ruhunu göremeyen romancı için tek bir adamın hayatındaki kimlik ve kişilik krizlerini ve büyük iç trajedileri anlamaya da imkân yoktur. Yoksa ‘biographie romancée’ türü için el değmemiş sayısız Türk portresi bulmak mümkündür. Doğru cevap B.

Baltacı ile Katerina Vâlâ Nureddin’in eseridir. Doğru cevap E.

Burçak Çerezcioğlu’nun (1979-1995) Mavi Saçlı Kız (1997) adlı romanı, 16 yaşında lösemiden ölen yazarının anılarından kurgulanmış bir biyografik romandır. Kaynağını genç kızın öz yaşam öyküsünden alır. Romanda Burçak’ın hastalık döneminde yaşadıkları, direnci ve cesareti anlatılır. Doğru cevap B.

Hıfzı Topuz tarafından yazılan Taif’te Ölüm (1999), Mithat Paşa’nın şahsında, çöken bir imparatorluğun çağdaşlaşma çabalarını anlatırken dönemin baş aktörlerinin bireysel trajedilerini de dikkatlere sunar. Roman, Osmanlı Devleti’ni çağdaşlaştırmaya çalışan ancak haksızlıklara uğrayan Mithat Paşa’nın bireysel ve siyasal hayatına, dostluklarına ve aşklarına ayna tutarken Abdülaziz, 5. Murat ve Abdülhamit dönemlerinin siyasal oyunlarını da aksettirir. Doğru cevap C.

Beşir Ayvazoğlu: Bozgunda Fetih Rüyası (2001) adlı biyografik romanında Beşir Ayvazoğlu (1953-), Yahya Kemal Beyatlı’nın hayatının 1912-1922 yılları arasındaki dönemini anlatır. Bir şair, öncü ve kurucu isim olarak dönemin edebiyat anlayışını şekillendiren Yahya Kemal’in portresini çizer. Dost ve arkadaş çevresi, öğrencileri, edebiyat dünyasındaki etkileriyle Yahya Kemal’in hayat hikâyesini dile getirir. Doğru cevap C.

Attilâ İlhan: On iki romanı içinde özellikle Allahın Süngüleri-Reis Paşa ve Gazi Paşa romanlarıyla Attilâ İlhan (1925-2005) biyografik roman türünde adı anılması gereken yazarlardandır. Doğru cevap E.

Sadık Yalsızuçanlar: Gezgin, Cam ve Elmas, Şey-Bir Ömer Hayyam Anlatısı, Anka gibi romanlarıyla Sadık Yalsızuçanlar (1962-), son dönem Türk edebiyatında biyografik romanın dikkat çekici yazarları arasındadır. Gezgin’de (2004), 1165-1239 yılları arasında yaşamış Mağripli bilge Muhyiddin İbni Arabî’nin kendi ruh dünyasında yaptığı yolculuğu nakleder. Anlatılan bir arif, bir veli, bir kâmil insanın hikâyesidir. Yazar, çıkış noktası olarak İbni Arabî’nin biyografisini alır ve zaman zaman menkıbe diliyle roman dilini birleştirir. Gezgin, yazarın deyişiyle “geleneksel bir roman ya da çağdaş bir menkıbe” olarak tanımlanabilir. Doğru cevap D.

Sinan Yağmur (1965-), Aşkın Gözyaşları / Tebrizli Şems (2010), Aşkın Gözyaşları II (Hz. Mevlana) (2011) romanlarında Mevlâna ve Şems’in hayat hikâyesinden yola çıkar. Birinci kitap, Şems’in bıçaklanarak öldürülmesiyle sonuçlanan olaylar zincirini anlatır. Aşkın Gözyaşları II (Hz. Mevlana) (2011) adlı ikinci kitap ise 5 Aralık 1273’te Mevlâna’nın gördüğü bir rüya ile başlar. Mevlâna’nın Şems’ten sonraki hayatı okuyucunun gözleri önüne serilir. Doğru cevap A.

Etkin Yayınevinin “biyografik roman” dizisinde yayımlanan A. Mümtaz İdil’in Çılgın Keşiş Rasputin (2003), Dehşetin Kanlı Gölgesi Caligula (2003), Erdem Sabih Anılan’ın Padişahlar da Ağlar/Kanunî (2004) ve Cariyelikten Hasekiliğe Hürrem (2005), Sedat Memili’nin Kökenini Arayan Adam Darwin (2005) ve Ölümsüz Aşk: Dante (2010), Aysun Akkaya’nın Küllerdeki Sır Neron (2005), Neşe Taluy Yüce’nin Romantik Müzik Dehası: Chopin (2005), Hakan Gezik’in Anadolu Fatihi Alparslan (2008), N. Barış İdil’in Adaletin Keskin Kılıcı Kral Arthur (2008), Serhan Olcay Anılan’ın Hamdım, Piştim, Yandım: Mevlâna (2008) Şule Türker’in Vatansız Asker Napoleon (2009) kitapları, son dönem biyografik romanları arasındadır. Doğru cevap D.