ÇAĞDAŞ TÜRK ROMANI

Oğuz Atay’ın kaleme aldığı Bir Bilim Adamının Romanı Türkiye’de yazılmış en başarılı biyografik eserlerden sayılır. Atay romanda hocası Mustafa İnan üzerinden bir devrin siyasi ve sosyal yaşamını da yansıtır. Bir bilim adamının biyografik hayatını roman tekniğine aktarmıştır. Romana ayrıca Mustafa İnan’ın resimlerini de koyarak olayları ve şahısları somutlaştırmıştır.

Goethe: Bir Dehanın Romanı (Goethe), Hasan Ali Yücel

90’lı yıllarda biyografik roman yazanlardan Oğuz Atay  değildir.

Vali Recep Yazıcıoğlu’nu anlatan roman  “KÖPRÜ”dür.

Peyami Safa (1899-1961) 1936 yılında Kültür Haftası’nda yayımlanan Roman ve Biyografi adlı yazısında, Türk edebiyatında biyografik romanın yokluğunu, Türk romanının kendi çelişkilerine kayıtsız kalmasıyla açıklar.

Edebiyatımızda yazılan biyografik romanlar genelde kendini gerçekleştirmeyi başarmış insanları konu alır. Türk edebiyatında biyografi türünde asıl ilk örnek, Hasan Âli Yücel’in (1897- 1963) yazdığı Goethe: Bir Dehanın Romanı (1932) başlığını taşır. Romanın ön sözünde Yücel, bu romanın bir hayranlık duygusundan doğduğunu açıklar.

Gezgin, Cam ve Elmas, Şey-Bir Ömer Hayyam Anlatısı, Anka gibi romanlarıyla Sadık Yalsızuçanlar (1962-), son dönem Türk edebiyatında biyografik romanın dikkat çekici yazarları arasındadır.

Biyografik roman, Türk edebiyatında 1970’li yıllarda ilk yetkin örneğine kavuşur. Oğuz Atay (1934-1977) imzalı “Bir Bilim Adamının Romanı-Mustafa İnan” (1975), Türkiye’de bu roman türünün en iyi örneklerindendir.

Gazi ve Fikrîye, Hava Kurşun Gibi Ağır ve Meyyale Hıfzı Topuz’a; Anka Sadık Yalsızuçanlar’a ve Turgut Reis Feridun Fazıl Tülbentçi’ye aittir.

Necati Cumalı’nın (1921-2001) Viran Dağlar (1995) kitabı, biyografik roman türüne ait örneklerdendir. Cumalı, romanda büyük dayısı Zülfikar Bey’in Balkanlarda Osmanlı’nın dağılmaması için verdiği mücadeleyi roman türünün imkânları içinde okura sunar.

Öyküleme ve betimleme tekniklerini kullanarak gerçek kişileri roman kurgusu içinde anlatan metinlere edebî biyografi ya da biyografik roman denir.

Zeynep Oral’ın Tutkunun Romanı Leyla Gencer (1999) eseri, dünya sahnelerinde “La Diva Turca” olarak anılan, 1988’de Devlet Sanatçısı ilan edilen, 2007’de İtalya’da “Caruso Ödülü”ne lâyık görülen ünlü opera sanatçısı Leyla Gencer’in biyografisinden yola çıkılarak yazılmış bir romandır.

Meyyâle, Taif’te Ölüm, Paris’te Son Osmanlılar, Gazi ve Fikriye, Abdülmecit, Hava Kurşun Gibi Ağır romanlarıyla Hıfzı Topuz (1923-) günümüz Türk edebiyatının en fazla biyografik roman yazan ismidir.

On iki romanı içinde özellikle Allah’ın Süngüleri-Reis Paşa ve Gazi Paşa romanlarıyla Attila İlhan (1925-2005) biyografik roman türünde adı anılması gereken yazarlardandır. Allah’ın Süngüleri-Reis Paşa (2002), Mustafa Kemal’in 1920’den sonra “Reis Paşa” sıfatıyla Anadolu’ya geçmesi, Kurtuluş Savaşını örgütlemesi çevresinde kurgulanmış bir romandır.