ÇAĞDAŞ TÜRK ROMANI

Fahim Bey ve Biz adlı eseri kaleme alan ve döneminin beğenilen edebiyatçısı Abdülhak Şinasi Hisardır.

Romanlarının yapısını geçmiş-şimdi çatışması üzerine kuran romancılardan biri de Samiha Ayverdi (1906-1993)dir.

Sanatını Bodrum civarındaki balıkçıların, süngercilerin yaşam serüvenlerini anlatmaya adamış olan Halikarnas Balıkcısı olarak tanınan yazarımız Cevat Şakir Kabaağaçlı’dır.

Bodrum süngercilerinin hayatlarından birer kesit sunan Deniz Gurbetçileri (1969) bir yana, olumlu eleştiriler alan Ötelerin Çocukları adlı eserler Cevat Şakir Kabaağaçlı’ya aittir.

Romanlarını genel olarak 1923-1946 yılları arasında Türkiye'deki toplumsal değişikliklerin geleneksel Türk ailesinde yaptığı yıkımları, büyük bir ailenin parçalanışı ve çözülüşü etrafında ele alan yazar Mehmet Seyda’dır.

Tarık Buğra’nın önemli eseri Küçük Ağa’dır.

Kan Davası Hüseyin Rahmi’ye ait değildir.

Kızıl Hançerler Halide Edip’e aittir.

Romanlarının büyük bir bölümünü Cumhuriyet’in birinci ve ikinci devrelerinde yayımladıkları hâlde 1950 sonrasında da romancılıklarını sürdürenler vardır. Birinci gruba giren romancılarından Reşat Nuri, Kan Davası (1960), Kavak Yelleri (1961), Son Sığınak (1961) gibi aşk romanları ile; Hüseyin Rahmi ölümünden sonra yayımlanan ve toplumun hurafe ile şekillenmiş inanç dünyasını değiştirmeyi amaç edinen Kaderin Cilvesi (1964), Deli Filozof (1964), Can Pazarı (1968), İnsanlar Maymun muydu? (1968), Ölüler Yaşıyor mu? (1973), Namuslu Kokotlar (1973) romanları ile; Halide Edip, Çaresaz (Cumhuriyet’te tefrika 1960), Hayat Parçaları (1963), Kızıl Hançerler (Hayat’ta tefrika 1964) gibi yazarın ilgi alanlarını göstermekten ve eserlerinin sayısını artırmaktan başka bir özellik taşımayan senteze ulaşmamış sıradan aşk romanları ile romancılıklarına fazla bir şey katmadan sanat yaşamlarını noktalarlar. Popüler halk romancılarından Kerime Nadir Azrak (1917-1984) Gelinlik Kız (1960), Suçlu (1971), Karar Gecesi (1982), öğretmen duyarlığıyla konularını işleyen Suat Derviş (1905-1972) (Fosforlu Cevriye/1968), millî ve ahlaki değerleri öne çıkaran Mükerrem Kâmil Su Aynadaki Kız (1962), Ayrı Dünyalar (1964), Ben ve O (1970), Karakız (1977), Ata’nın Romanı (1977), Sızı, Uzaklaşan Yol gibi adlar, Cumhuriyet Dönemi’nde pek çok benzeri görülen ve çoğu kez romantik Yeşilçam filmlerinin senaryo gereksinimlerini karşılayan romanlarıyla edebiyat tarihleri için malzeme olmaktan ileri gidemeyen romancılardandır. Bu gruba giren popüler halk romancılardan Peride Celâl Yönsel (d.1916) başlangıçta kolay okunan aşk ve serüven ağırlıklı romanlar yazmasına rağmen, 1960’tan sonra yazdığı Güz Şarkıları (1966), Evli Bir Kadının Günlüğünden (1971), Üç Yirmidört Saat (1977) ve özellikle Üç Kadının Romanı’ndan itibaren gözleme ve ruh çözümlemelerine yer vererek kendini yenilemeye çalışır.

Refik Halit Karay sanat hayatına Mauppassant tarsi öykülerle başlayan yazarımızdır.

Ali Nizami Bey’in Alafrangalığı ve Şeyhliği Semiha Ayverdi’ye ait değildir.

Oktay Akbal’ın anı defteri şekinde yazılmış olan ilk romanı Garipler Sokağıdır.

Ahmet Hamdi Tanpınar yeni ve modern anlatım tekniği, zaman ve terkip bakımından getirdiği teklifleri, bir uygarlığa özgü değerleri vermesi ve şiirsel üsubu ile Türk romanında çığır açan yazarımızdır.

1944 yılında Ülkü dergisinde tefrika edilen Mahur Beste adlı eser Ahmet Hamdi’ye aittir. Eser ondokuzuncu yüzyılın ortalarında çözülüşü yaşayan Osmanlının seçkin aile hayatından kesitler sunar.

Konularını ve kişilerini Anadolu kent ve kasabalarından alan romancımız Halikarnas Balıkçısı yani Cevat Şakir Kabaağaçlı’dır.

Siyah Kehribar 1981 yılında kaleme alınmıştır.

Bir şairin estetik dünyasından derin izler taşıyan ve yazarın ününü genişleten Huzur romanı ise 1949’da yayımlanmıştır, Ahmet Hamdi Tanpınar’a aittir.

1950-60 yılları arasında Türk romanında öne çıkan düşünce, insanı aydınlatma ve tanımadır.

Reşat Nuri, Halide Edip Adıvar ve Hüseyin Rahmi Gürpınar bu yazarlar arasındadır.

Ulusçu söylemin ilgi görmesi, 1970’li yıllar Türk romanının özelliklerindendir.