ÇAĞDAŞ TÜRK ROMANI - Deneme Sınavı - 29

Nazlı Eray ilk romanından sonuncusuna kadar gizemli ve hayal ile örülü bir dünyayı aksettirir. Romanlarında fantastik ögeleri kullanır. Aşkı Giyinen Adam romanında tarot kartları aracılığıyla fantastik gerçekçiliğin farklı bir yansımasını dikkatlere sunar. Falcı Dürnev Hanımın salonu her zaman gizemli, olağanüstü ve fantastik dünyaya ait kişilerle doludur. Yazar bu kişileri konuşturmak ve onların dünyalarını hikâye etmek suretiyle hayal yolculuğu oluşturur.

Doğru eşleştirme I- Buket Uzuner, II-Erendiz Atasü, III- Duygu Asena dır.

Yazarın, Veda - Esir Şehirde Bir Konak romanında dile getirmek istediği düşüncelerin bir kısmı; aynı mekânda yaşayan, akrabalık ilişkisiyle birbirine bağlı iki in- sanın, olaylara iki farklı noktadan bakışıyla verilir. Ahmet Reşat bey ile Kemal; İttihat ve Terakki, İstanbul Hükûmeti, Padişah gibi konularda farklı, birbirine zıt denilebilecek düşüncelere sahiptirler. Ancak bu farklılık, ikisinin de yaşadıklarından ve içinde bulundukları konumlarından kaynaklanmaktadır. Ahmet Reşat Bey, İstanbul Hükûmeti’nin Maliye Nazırıdır. Madde olarak onlara bağlıdır. Kemal ise Sarıkamış’a katılmış, orada bedeninin ve sağlığının bir kısmını bırakmış, yüreğiyle Anadolu hareketinin içerisindeki bir vatanseverdir.

Semiha Ayverdi’nin kaleme aldığı Aşk Budur isimli romanda (1938), karşılıksız bir aşkın sunduğu ruh hâlini dile getirir. İhanetin yalnızca duygu boyutunda yaşandığı eserde, bir bakıma gerçek aşkın Allah’ta gizli olduğu sezdirilmektedir. Yani maneviyatçı görüşe sahip bir bakış açısıdır.

Söz konusu romanlar Şükufe Nihal’e aittir.

Feminizm, kadınların erkeklere kıyasla daha güç şartlar altında yaşadıklarını, öğrenim görme, yükselme, toplum içinde saygın bir yer edinme gibi konularda haklarının yendiğini hissedip bunu dile getirme ve bu alanda mücadele etmeyi amaçlar.

İlk Türk kadın romancı olan Fatma Aliye Hanım (1864 -1936), önceleri Fransızca’dan tercümeler yapmış, sonraları ise Ahmed Midhat Efendi üslûbunu andıran romanlar yazmıştır.

Fatma Aliye 1892’de yayımlanan “Muhaderat” adlı ilk romanında kadın problemlerini ele almaktadır. Burada kadının toplum ve çalışma hayatının içerisinde yer alması işlenir.

Şükûfe Nihal; Renksiz Istırap (1928), Yakut Kayalar (1931), Çöl Güneşi (1933), Yalnız Dönüyorum (1938), Çölde Sabah Oluyor (1951), Vatanım İçin (1955) romanlarında kadınların dünyasını anlatır.

Halide Nusret Zorlutuna (1901-1984), romanlarını daha çok yaşadıkları ve izlenimleri çevresinde kurgulamıştır. Bu romanları; Küller (1921), Sisli Geceler (1925), Gülün Babası (1933), Büyükanne (1971), Aydınlık Kapı (1974), Aşk ve Zafer (1978) isimlerini taşır.

Birçok ülkede yönetim yapısının özellikleri, hukuki yapı ve yönetimlerin verdiği siyasi-hukuki kararlar şehirleşme üzerinde etkili olmuştur. Özellikle toprak mülkiyetini düzenleyen yasalar hukuki açıdan etkili olmuştur.

Güzide Sabri (Aygün) “Daha önce Ölmüş Bir Kadının Evrâk-ı Metrukesi (1905) romanıyla ünlenen Güzide Sabri’nin Hicran Gecesi (1930), Necla (1941) adlı romanında, genç kızların sıkıntı, acı aşk ve aldatma ile dolu dünyaları dikkatlere sunulur. Son romanı Mâzî’nin Sesi (1944), genç ve güzel bir kız olan Feriha’nın hatıra defteri biçiminde oluşturulmuştur.

Adalet Ağaoğlu, romanlarında klasik anlatım tekniklerinin dışına çıkarak bilinç akışı, iç monolog gibi yeni anlatım teknikleri deneyen yazar Ölmeye Yatmak (1973), Fikrimin İnce Gülü (1979), Bir Düğün Gecesi (1979), Yaz Sonu (1980), Üç Beş Kişi (1984), Hayır (1987), Ruh Üşümesi (1991), Romantik Bir Viyana Yazı (1993), Gece Hayatım (1993) adlı romanlarının tümünde yaşadığı dönemi sorgulamıştır.

Ayla Kutlu (1938), Bir Göçmen Kuştu O (1985), Hoşçakal Umut (1987), Kadın Destanı (1994), Emir Beyin Kızları (2000) romanlarını kaleme alır. Bir Göçmen Kuştu O ve devamı niteliğindeki Emir Beyin Kızları romanlarında Kafkaslardan göç eden bir ailenin Anadolu’daki serüveni anlatılır.

Ayşe Kulin, büyükbabasından başlayarak ailesinin macerasını dört romanda toplar. Bunlar sırasıyla Veda - Esir Şehirde Bir Konak (2007), Umut (Hayat Akan Bir Sudur) (2008), Hayat - Dürbünümde Kırk Sene (1941-1964), Hüzün - Dürbünümden Kırk Sene (1964 - 1983) romanlarıdır. Bu romanlarında Ayşe Kulin, Osmanlı’nın son günlerinden Cumhuriyetin ortalarına kadar, ailesinin yaşadıkları çevresinde, Türkiye’nin öyküsünü anlatır.

Kadına ait bir çok problemin toplum tarafından algılanmasını sağlamak bu konuda bir çok düzenlemenin yapılmasına olanak sağlamış olup Kadın haklarının ülkemizde gelişmesine imkan vermiştir.

Fatma Aliye Hanım tanzimat dönemi yetişen ve sonrası eser veren kadın yazarlarımızdandır.

Kadın sorununa değinen ilk kadın romancımız Fatma Aliye Hanım (1864 -1936) dır.

Kadınların başkaldıran yönlerini öne çıkarması, romanlarında toplumsal problemleri ve kadınların çeşitli dertlerini işlemesi ve kadınların iç dünyalarını bütün boyutlarıyla gözler önüne sermesi
Pınar Kür’ün romanının özelliklerindendir.

Safiye Erol, Emine Işınsu ve Sevinç Çokum milliyetçi görüşle ve tarihsel perspektifle yazan yazarlardandır.