ÇAĞDAŞ TÜRK ROMANI - Deneme Sınavı - 20

Tahir Kutsi Makal (1937-1999) Meydan Dayağı (1977) ve Kamyon (1979) romanlarında Anadolu insanını toprağa bağlı yaşama tarzı içinde anlatır.

Gelenekçi romanlarda genellikle ilahi (hâkim/tanrısal) bakış açışına rastlanır.

Yavuz Bahadıroğlu (1945-), 1970’li yıllardan itibaren tarihî romanda dinî ve millî değerleri öne çıkaran bir imzadır. 1972’de yazdığı Sunguroğlu romanıyla tarihî roman vadisinde adım atan Bahadıroğlu, millî ve manevi değerleri tarihî roman aracılığıyla topluma kazandırmaya çalışır.

Yavuz Bahadıroğlu; Şehzade Selim (1976), Köprübaşı (1979), Mavi Yıldız (1980) gibi tarihî romanları yanında, Keşmekeş gibi güncel toplumsal romanlarında da geleneksel değerlere bağlılığı dile getirir.

Geleneksel edebiyat toplumun değerleriyle barışık, klasik kurguya sahip, etik kaygıların estetik kaygılarının önünde olduğu öncelikli hedefi mesaj vermek olan bir türdür.Çünkü bu edebiyat türü romantik bir tavrın takipçisidir.

Aynı dönemde yazılmış olan bu romanlar Batı kültürüne karşı duran bir tavır sergilemekte, bunu yaparken geleneklerine ve değerlerine bağlı kahramanları kullanmakta ve batıya karşı milli değerlere sarılma tezine gönderme yapmaktadır. Dolayısıyla ilk dört seçenek bu iki eserin ortak yönlerinden bahsetmektedir. Fakat yazarlarını bu eserleri yazarken kullandıkları motivasyonları iki farklı kaynaktan beslenmektedir. Birinci eseri yazdıran kaynak milliyetçilik iken ikinci eserin kaynağı İslam birliğidir.

Ülker Fırtınası (1938) Doğu ve Batı müziği icracısı iki sanatçının yaşadıkları ve hayatları, Ciğerdelen (1947) de ise tasavvuf perspektifinde Macaristan’daki Türk uç Beyleri kurgusuyla akıncıların hayatı ele alınmaktadır. Dineyri Papazı (1955) ise zengin- fakir katmanı arasında geçen bir aşk hikayesini anlatmaktadır. Aşk Bu İmiş (1939) ise soru kökünde bahsi geçen yazarın bir eseri değil Samiha Ayverdi’nin bir eseridir.

Sadece modern veya tarzı benimseyenler olduğu gibi bu iki eğilimi sentezleyip özümseyen bir anlayışta gelişmiştir. Tek parti dönemi bu doğuşun önünde bir engel oluşturmuştur. İlk örnekler şiir biçiminde olmuştur. Doğuş sürecinin temel motifi Batılı hayat tarzının sorgulanması olmuştur. Modern hayat yok edilmekten çok gelenekse hayatı tanıması beklenmiştir.

Çünkü Cengiz Dağcı 2. Dünya Savaşın sonrasında memleketi Kırım’ı terk edip İngiltere’ye yerleşmiştir.  Münevver Ayaşlı,Tarık Buğra, Hüseyin Nihal Atsız diğer yazarlar 1960 ve sonrası dönemine ait olarak farklıdır.

Hekimoğlu İsmail ise bu romanın yazarının takma adıdır. Huzur sokağı bu türden olmasına rağmen ilk örneği değildir. Köse Kadı ve Havva ise İslami roman değildir.

Nisan Yağmuru (1997) isimli roman Emine Işınsu’ya aittir.

Çünkü bu tür ilk temsilcilerini 1940’larda bulur. Çağımızın Dede Korkut’u Mustafa Necati Sepetçioğlu’dur. Osmanlı İmparatorluğu öncesini de konu ederler. Yazılarda biz dili hakimdir.

Doğru seçenek Kaybolmuş Günler (1975)tir. Soru kökünde geçen konuyla ilgili olan romandır. Dönemeç (1980)Anadolu insanının tarihî bir dönüm noktasındaki tavırlarını, değişen durumlar karşısındaki değişmeyen özelliklerini ortaya koymaktadır. Güzel Ölüm (1982) romanın konusu ise Kıbrıs Barış Harekâtı ekseninde geçen bir aşk hikayesini anlatmaktadır. Gül Yetiştiren Adam (1979) roman ise dindar kimliği sezdirilen kahramanın modernleşme, yanlış Batılılaşma ve kültürel yozlaşma karşısında kendi değerlerine sadık kalma çabasını hikâye eder. Bir Aşk Serüveni (1995) romanı aşkı bütün boyutlarıyla ve kültürel çağrılmalarıyla anlatmaktadır.

Doğru cevap Anka seçeneğidir. Çünkü Babil’de Ölüm İstanbul’da Aşk ,Katre-i Matem,Şah Sultan,Od-Bir Yunus Romanı romanları İskender Pala’ya ait iken  Anka romanı Sadık Yalsızuçanlar’a aittir.

Gelenekçi romanlar klasizm’den ziyade romantik bir tavrın takipçisi olduğundan Klasik olay kurgusuna rastlanır,Milli ve İslami duyarlıktan beslenir,Yerel ağızların kullanıldığı görülür seçenekleri doğrudur.

Bahsi geçen üç yazar da 1940’lı yıllarda doğmuş ve 1980 sonrası eser vermeye başlamış yazarlardır.

Söz konusu romanların yazarı Samiha Ayverdi’dir.

Hekimoğlu İsmail ve Ömer Okçu zaten aynı kişidir ve İslami roman yazmıştır. Tarık Buğra ve Münevver Ayaşlı ‘da 1960’larda eser vermişlerdir.

Dönemeçte (1978), Türkiye’de çok partili döneme geçiş yıllarını aksettirir. Konuya bir Anadolu kasabasından, halk ve aydın ilişkileri çerçevesinde bakar. Romanın kahramanı Dr. Şerif, sık sık okuduğu Dostoyevski ve Mevlâna arasında ilgi çekici benzerlikler kurar.

Köse Kadı Baheaddin Özkişi, Meydan Dayağı Tahir Kutsi Makal, Küçük Dünya Emine Işınsu, Eğik Ağaçlar da Sevinç Çokum’a aittir.