ÇAĞDAŞ TÜRK ROMANI - Deneme Sınavı - 13

"Meydan Dayağı" Tahir Kutsi Makal tarafından kaleme alınmıştır. Doğru yanıt B'dir.

"Eğik Ağaçlar", "Bölüşmek" ve "Makina" gibi eserleri ile tanınan yazar Sevinç Çokum'dur. Doğru yanıt C'dir.

Dönüş (2006)romanında Türk-Ermeni ilişkileri, bir kaplumbağanın gözünden nakledilir. Doğru yanıt D'dir.

"Ölüm Daha Güzeldi" Mehmed Niyazi (Özdemir) tarafından kaleme alınmıştır. Doğru yanıt B'dir.

Gelenekçi romanın ayırıcı özellikleri şöyle sıralanabilir: • Gelenekçi roman, toplumun değerleriyle barışık, hatta bu değerlere sıkı sıkıya bağlıdır. • Gelenekçi roman, romantik bir tavrın takipçisidir. • Tarihten, yaşama tarzından, inançlardan gelen unsurlar edebî metne yansır. • Gelenekçi romanlarda klasik olay kurgusuna rastlanır.Gelenekçi romanlarda dün-bugün-yarın şeklindeki kronolojik zaman kullanılır. • Gelenekçi romanlarda genellikle ilahi (hâkim/tanrısal) bakış açışına rastlanır. • Gelenekçi romanlarda estetik anlayışı etik kaygılar yönlendirir. • Gelenekçi romanlar, millî ve İslami duyarlıktan beslenir. • Gelenekçi romanlarda, popüler roman vadisinde değerlendirilebilecek örneklere rastlanır. • Yerel ağızların kullanıldığı görülür. • Romanlarda olay, verilmek istenen mesajı öne çıkaracak biçimde kurgulanır. • Gelenekçi romanlar, millî, İslami, tarihî roman gibi nitelemelerle karşımıza çıkabildiği gibi bazen millî-tarihî, bazen İslami-tarihî, bazen de millîİslami-tarihî nitelikte örnekler olarak okuyucuya sunulabilir. Doğru cevap C.

Ruh-madde, şehir-köy, İstanbul-Anadolu çatışmaları yanında vatan ve millet sevgisi gibi temalar işlediği romanlarıyla Safiye Erol (1900-1964), geleneğe eklenen bir tavır sergiler. Doğu ve batı medeniyetlerini karşı karşıya getiren bir kurguyla çözümlemelere giden yazar, kültür değerlerimize gönül ve ruh penceresinden bakar. İlk eseri Kadıköyü’nün Romanı’nda (1938) medeniyet çatışmaları çevresinde kurgulanmıştır. Doğulu temellerden uzaklaşmış Boğaziçi sosyetesine ayna tutulur. Yüzeysel de olsa kültürümüzün önemli yapı taşlarından biri olan tasavvuf, kahramanların iç hesaplaşmaları içinde işlenir. Doğru cevap B.

Hüseyin Nihal Atsız (1905-1975), eski Türk geleneğine ayna tuttuğu romanlarıyla Türkçü/milliyetçi söylemin öncü ismi olarak dikkati çeker. 1923 sonrası inşa edilmek istenen kimliğin oluşumuna Orta Asya’daki kültür değerlerimizi katmayı amaçlayan Atsız Bozkurtların Ölümü (1946) ve Bozkurtlar Diriliyor (1949) romanlarında Türk milletinin cesur, bilgili, bilinçli, fedakâr ve kahraman idarecilere sahip olduğu zamanlar büyük işler başardığını, en zor şartlarda bile istiklal düşüncesinden vazgeçmediğini vurgular. Bu bir tür karakter tespitidir. Doğru cevap A.

Ruh Adam (1972) ise aşkın nedensizliği, insanın aşk ve kader karşısındaki aczi, “fenalığın cezasını göreceği” gibi düşünceler üzerine kurulur. Doğru cevap D.

Korkunç Yıllar, Cengiz Dağcı’nın bir bakıma kendi yaşadıklarının hikâyesidir. Vatan sevgisi, vatanı koruma ve savunma bilinci, savaşın getirdiği acılar, vatan hasreti, şehitlik, dostluk, fedakârlık, adanmışlık gibi temalar Dağcı’nın romanlarında çokça işlenen unsurlar arasındadır. Doğru cevap B.

Küçük Ağa (1964), Kurtuluş Savaşı’nın küçük bir Anadolu kasabasından görünüşüdür. Kültür hayatımızın tanıdık simalarını ve özelliklerini yansıtan eser, Millî Mücadele’nin romanıdır. Küçük Ağa’nın devamı niteliğinde olan ve yazarın Sakarya Savaşı öncesi ve sonrasını ele aldığı Firavun İmanı (1976) ise çıkarcılar, vurguncular, satılmışlar ve bunlara karşı yiğit ve erdemli insanların yeni bir devleti kurma çabası anlatılır. Doğru cevap E.

1970’li yılların çalkantılı ortamında dinî ve millî değerlere yönelme ihtiyacı romanda da kendini gösterir. Abbas Sayar, Bahaeddin Özkişi, Tahir Kutsi Makal, Emine Işınsu, Hasan Kayıhan, Sevinç Çokum gibi yazarların kaleminden çıkan örnekler, gelenekçi roman vadisinde ele alınabilir. Doğru cevap C.

Emine Işınsu (1939-), Küçük Dünya (1966) romanıyla şehirli küçük aydının sorunlarına ayna tutar. Azap Toprakları (1969), Ak Topraklar (1971), Sancı (1974), Tutsak (1975), Çiçekler Büyür (1978) romanlarıyla Türkiye dışında yaşayan Türklerin acılarına tercüman olur. Canbaz (1982), Kaf Dağının Ardında (1988), Altı Karınca (1989), Cumhuriyet Türküsü (1994), Nisan Yağmuru (1997), Havva (1998), Bir Ben Vardır Bende Benden İçeri (2002), Tür insanının değerler dünyasını yansıtır. 1970’li yıllardan sonra Türk toplumunun yaşadığı siyasal-ideolojik olayları, “ülkücü hareketin var oluş” nedenlerini işler. Doğru cevap A.

“Çağımızın Dede Korkut’u” olarak anılan Mustafa Necati Sepetçioğlu (1932- 2006), Kilit (1971), Anahtar (1973), Kapı (1973) romanlarıyla Türklerin Malazgirt kapısından Anadolu coğrafyasına giriş serüvenini hikâye eder. Selçuklularla başlattığı tarihî roman çizgisini Osmanlılar’la sürdürür ve 20. yüzyıla dek getirir. Milliyetçi bir söylemin yer aldığı romanlarda Türk insan tipi ve karakteristiği, gelenek, görenek ve ülkü birliği, duygu ve kültür planında inşa edilmiş “biz” kavramı çevresinde anlatının dünyasına girer. Doğru cevap B.

Şehirleri Süsleyen Yolcu Sadık Yalsızuçanlar'ın eseridir. Doğru cevap E.

yukarıdaki romanlar Safiye Erol'a aittir ancak Turfanda mı Yoksa Turfa mı? romanı Mehmet Murad'a aittir. Yazar Turfanda mı Yoksa Turfa mı? romanını Batılılaşmanın getirdiği etkiyle din, dil, tarih, ahlak, gelenek gibi değerlerin sarsılmasına engel olmak,
bu konuda halkı bilinçlendirmek için yazar. Doğru cevap A seçeneğidir.

Küçük Ağa (1964), Kurtuluş Savaşı’nın küçük bir Anadolu kasabasından görünüşüdür. Kültür hayatımızın tanıdık simalarını ve özelliklerini yansıtan eser, Millî Mücadele’nin romanıdır. Küçük Ağa’nın devamı niteliğinde olan ve yazarın Sakarya Savaşı öncesi ve sonrasını ele aldığı Firavun İmanı (1976) ise çıkarcılar, vurguncular, satılmışlar ve bunlara karşı yiğit ve erdemli insanların yeni bir devleti kurma çabası anlatılır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Tahir Kutsi Makal (1937-1999) Meydan Dayağı (1977) ve Kamyon (1979) romanlarında Anadolu insanını toprağa bağlı yaşam tarzı içinde anlatır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Popüler tarihî roman türünün önemli bir ismi Ahmet Yılmaz Boyunağa’dır. Boyunağa (1935-1995) Kırık Hançer’de (1976) Hinduların elinde bulunan ve Gazneli Mahmut’un ordusuna karşı kullanılacak olan kutsal hançeri almak için akıncıların verdiği mücadeleyi anlatır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Hikâye yazarı olarak tanınan, bu alanda Hastalar ve Işıklar (1967), Çözülme (1973), Çok Sesli Bir Ölüm (1974), Çarpılmışlar (1977), Denize Açılan Kapı (1984), Kuyu (1979), Hışırtı (2000), İmkânsız Öyküler(2010) gibi eserler veren Rasim Özdenören (1940-), yayımlanmış tek romanı Gül Yetiştiren Adam’da (1979) dindar kimliği sezdirilen kahramanın modernleşme, yanlış Batılılaşma ve kültürel yozlaşma karşısında kendi değerlerine sadık kalma çabasını hikâye eder. Doğru cevap C seçeneğidir.

Nazan Bekiroğlu'nun ikinci romanı İsimle Ateş Arasında'dır (2002). Bu roman, Osmanlı coğrafyasında gücü/iktidarı temsil eden padişah ile padişahın gücünü hem kabullenen hem de tehdit eden yeniçeriler arasındaki çatışma üzerine kurulur. Roman kahramanlarından biri olan Numan’ın kişiliğinde aşk duygusuyla çıkarlar arasındaki çatışma da romanın üzerine kurulduğu ikinci eksen durumundadır. Doğru cevap A seçeneğidir.