ÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATLARI I

Doğru şık a şıkkıdır, çünkü a şıkkındaki eser adı geçen yazara aittir, diğerleri ise Celil Memmedġuluzade'ye aittir.

Doğru cevap a şıkkıdır, çünkü diğer yazar ve eserler başka konuları ele alırlar ve başka konuları içermektedirler.

Doğru cevap a şıkkıdır, çünkü diğer yazarlarınn böyle bir özelliğinden söz edilmemektedir.

Sabit Rehman, Çağdaş Azerbaycan komedisinin yaratılmasında ve geliştirilmesinde önemli bir sanat adamıdır. Doğru yanıt A'dır.

Hüseyin Cavid, Azerbaycan edebiyatının Sovyet devletine başkaldıran muhalif sanatçılarından biridir.

Ehmed Cavad Azerbayacan milli marşının sözlerini yazmış bir şairdir. Aynı zamanda çok bilinen "Çırpınırdın Karadeniz Bakıp Türk'ün Bayrağına" dizeleriyle başlayan marşın da şairi olan kişidir.

Üzeyir Hacıbeyli, bütün doğu toplumlarında operanın ilk yaratıcısı olan sanatçısıdır. Ünlü Leyli ve Mecnun ve Köroğlu operalarının bestecisidir. Doğru yanıt: B'dir.

Hemid Nutki (Aytan, 1920-1999), Güney Azerbaycan şiirini them Türkiye hem de muasır dünya edebiyatına açan geniş kültür birikimine sahip bir şair ve fikir adamıdır. Varlıġ dergisinde genel olarak bütün Türk edebiyatı, dili hakkındaki yazıları, İran’da Türk kültürü hakkındaki bilgi eksikliğini büyük ölçüde gidermiş, Güney Azerbaycanlıların
bütün Türk dünyası ile bütünleşmesine hizmet etmiştir.
Doğru yanıt: B'dir.

Seyyid Mehemmed Hüséyn Şehriyar (1906/7-1988), Sadece Azerbaycan’ın değil, yakın dönem Türk dünyasının en büyük şairlerindendir. Farsça ve Türkçe şiirleri vardır. En büyük özelliği şiirlerindeki eşsiz lirizmdir. Samimiyeti, şahsî duygu ve düşüncelerinin
derinliği, hayal dünyasının genişliği ve renkliliğiyle ulaşılması zor bir zirveye erişmiştir.
Héydar Babaya Salam adlı iki parçadan oluşan manzumesi, bütün Türk dünyasını ayağa
kaldırmış, her yerden bu manzumelere nazireler yazılmıştır
Doğru yanıt: D'dir.

Celil Memmedġuluzade’nin gazeteciliği yanında, hikâye ve dram yazarlığı da vardır.
Dergisinde “Molla Nesreddin” imzasını kullanmış ve bu adla da meşhur olmuştur. Bilhassa
Anamın Kitabı ve Ölüler adlı dramları o devrin Azerbaycan hayatını mükemmel bir şekilde; realist çizgilerle yansıtır
Doğru yanıt: C'dir.

N. Nerimanov, dönemin siyasi, sosyal özelliklerini  "Nadir Şah" eserinde kaleme almıştır. Doğru yanıt: E'dir.

Azerbeycan'ın ilk Bolşevik başkanlığını N. Nerimanov yapmıştır. Doğru yanıt: E'dir.

Bütün Türk dünyasını aynı çatıda birleştirmek isteyen ünlü Türk düşünürü İsmail Gaspıralı'dır. Doğru yanıt: A'dır.

Ölüler, Celil Memmedġuluzade (1866-1932)' ye ait bir dram eseridir.

On beşten çok tiyatro eseri yazan Ebdürrahim Bey Haġvérdili’nin en tanınmış eserleri arasında Dağılan Tifaġ (1896), Beħtsiz Cavan (1900), Ağa Mehemmed Şah Ġacar (1907), Millet Dostları (1905) ve 1920’de Azerbaycan Sovyet Cumhuriyeti’nin kurulmasından sonra yazdıkları arasında da Ağaç Kölgesinde, Edalet Ġapıları, Yoldaş Koroğlu sayılabilir.

Diğer eserlerin yazarları şunlardır:

Gözen Bahar - Abdulla Şaiġ

Arşın Mal Alan - Üzéyir Hacıbeyli

Aldanmış Ulduzlar - Abdulla Şaiġ

Anamın Kitabı - Celil Memmedġuluzade

Devrinin siyasî sosyal vaziyeti, emperyalist devletlerin dünyada insanlığa yakışmayan vahşice hareketleri, harpler, cehalet ve sefalet, hassas ruhlu Hüséyn Cavid’i zaman zaman bedbinliğe düşürmüş, ümitsizliğe sevketmiştir. Onun “Cihanda hak da hakikat de hepsi kuvvetdir!” mısra’ı bu durumun acı bir ifadesidir.

Sovyet döneminde tarihî konular, uzak ülkelerde cereyan eden hadiseler, ele alınmaya başladı. Aslında bu sansürlü dönemlerde sanatçıların sık sık baş vurdukları bir kaçış yolu idi. Y. V. Çemenzeminli’nin Ġızlar Bulağı, Ġan içinde; H. Cavid’in Siyavüş, Topal Téymur; C. Cabbarlı’nın Od Gelini, Nesreddin Şah; Abdulla Şaiġ’in Nüşabe; Semed Vurğun’un, Vaġif, Ġız Ġayası, Aslan Ġayası, Zencinin Arzuları gibi eserleri buna örnek olarak gösterilebilir.

Sovyet dönemi Azeri edebiyatı, savaştan sonraki sosyal problemlere, köy ve şehirlerdeki çalışma hayatına, emekçilerin maddî, manevî dünyasına yönelir. İ. Şıhlı’nın Ayrılan Yollar, Dağlar Seslenir gibi eserleri bu tip romanlara örnek olarak gösterilebilir. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Anar, çok yönlü bir yazar olarak dikkati çeker. Çok iyi bir öğrenim görmüş, mükemmel bir ortamda yetişmiştir. Sadece Azerbaycan’ın değil Rus ve Batı dünyasının da belli başlı eserlerini incelemiş, okumuş; geniş bilgi ve derin kültürü onun insan problemleri üzerinde yoğunlaşmasını sağlamıştır. Eser Anar'a aittir.

Süleyman Rüstem devrimci bir şair olarak 1927’de "Elemden Neş’eye" adlı şiir kitabıyla ilk çıkışını yaptı. Kitabın adı da onun dünya görüşünü yansıtıyordu.