ÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATLARI I - Deneme Sınavı - 5

Doğru şık "a" şıkkıdır, çünkü Nadir Şah ve Rıza Han herhangi bir edebiyata isim veren kişiler değillerdir ve devlet adamlarıdır, "d" ve "e" şıkkındaki isimler ise edebiyatın temsilcileridir, Fuat Köprülü ise daha çok kuramcı olduğundan isimlendirme ve kavramlandırma işlemi onun mesleğidir diyebiliriz.

Doğru cevap "a" şıkkıdır, çünkü drama edebi tür olarak tiyatro alanına girer, diğer edebi türler, roman gibi, tiyatro alanına girmez, Tarih de tiyatronun bir alt alanı değildir.

Geraylı. Cevap E'dir.

SEYYİT Ebulgasım Nebati. Cevap A'dır.

Mirze Mehdi Şukuhi. Cevap B'dir.

Heyran Hanım . Cevap C'dir.

Abbasgulağa Bakıhanov Gudsi. Cevap A'dır.

Mirze Şefi Vazeh. Cevap A'dır.

Gasımbey Zakir. Cevap D'dir.

İsmail Bey Kutkaşınlı. Cevap A'DIR.

Seyit Azim Şirvani. Cevap A'dır.

Azerî edebiyatı, XIX. yy.ın başlarından itibaren iki kola ayrıldı: Kuzey Azerbaycan’daki edebiyat, diğer sebepler yanında Rus etkisiyle asrî hayata göre şekillenmeye başlarken, Güney Azerbaycan’daki edebiyat, geleneksel yapı ve anlayış içinde gittikçe sönükleşmiş, bir taklit ve nazîre edebiyatı olarak devam etmiştir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Azerbaycan edebiyatında modernleşmeyle birlikte yeni edebî türler de ortaya çıkar:
Roman, modern hikâye, tiyatro eserleri, makale, tenkit, edebiyat tarihi vs. Kaside, mesnevî gibi türler, yerlerini “poéma” (manzum hikâye veya manzum roman) denilen nazım şekline bırakır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Güney Azerbaycan’da ve aynı zamanda İran’da, yeni edebiyatın ilk temsilcileri arasında
Türk olmalarına rağmen geleneğe uyarak eserlerini Farsça yazan Abdurrahim Talibov,
Zeynelabidin Şirvanî, Mirze Ağa Tebrizî sayılabilir.

Abbasġuluağa Bakıhanov Ġüdsî (1774-1846) 1846’da Hacca giderken geçtiği İstanbul’da I. Abdülmecid Han’a Arapça yazdığı Esrârü’l-Melekût adlı astronomiye ait eserini takdim etmiştir. Padişahın emriyle, bu kitap Hayatizade Seyyid Şerif Bey tarafından Osmanlı Türkçesine çevrilerek 1848’de İstanbul’da bastırılmıştır. Eserin baş kısmında  Abbasġuluağa hakkında bilgi de verilmiştir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Geraylı, Azerbaycan halk şiirinde sekiz heceli koşmaya verilen isimdir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

19. yüzyılın ikinci yarısında Azerî edebiyatı için taklit edebiyatı olarak şekillendiği söylenemez. Doğru yanıt D seçeneğidir.