ÇAĞDAŞ TÜRK DÜNYASI

Kırgızistan'ın en önemli ihraç ürünü altındır. Doğru yanıt: C'dir.

Türkmenistan, Avrasya Ekonomik Topluluğu'nun üyesi değildir. Doğru yanıt: E'dir.

Kırgızca dili Türk dil ailesinin Kıpçak koluna aittir. Doğru yanıt: B'dir.

Manas Destanı, Kırgızistan'ın dünyaca ünlü destanıdır.

Farsça, Kırgızistan'daki eğitim dillerinden biri değildir. Doğru yanıt: E'dir.

Kırgız edebiyatının "Selvi Boylum Al Yazmalım" adlı dünyaca ünlü romanın  yazarı Cengiz Aytmatov'dur. Doğru yanıt: D'dir.

Fergana Vadi'sindeki sorunlar, Kırgızistan'da yaşanan etnik çatışmaların temel nedenidir. Doğru yanıt: C'dir.

Kırgızistan'ın Türkmenistan'la sınırı yoktur. Doğru yanıt: A'dır.

Kırgızistan idari olarak oblast adı verilen yedi il ve il statüsündeki iki kente (Bişkek ve Oş) bölünmüştür. Bu iller Çüy, Issık Köl, Talas, Narın, Celalabad, Oş ve Batken’dir.

Kırgız boylarının başında bulunan beyler manap unvanını taşıyordu. Manaplık babadan oğula geçen bir kurumdu ve bir çeşit asilzadeler sınıfı meydana getiriyordu.

Sovyet dönemindeki sınır belirleme süreci sonunda Fergana bölgesi üç cumhuriyet arasında karmaşık bir biçimde paylaştırılmıştır. Kırgızistan’da kalan Özbek ve Tacikler için özel bölgeler kurulmuştur. Özbekistan’da da yönetimi Kırgızistan’a ait olan küçük bir Kırgız köyü vardır. Bu sistemle etnik
çatışmaların önüne geçilmek istenmiştir.

Ukrayna ve Gürcistan’da meydana gelen “renkli devrimler” Kırgız halkına ilham kaynağı olmuştur.

Yerel yöneticilerin ve diğer üst düzey kamu görevlilerinin aday gösterilmesi, atanması ve görevden alınması parlamentonun yetkisi altındadır.

Kırgızlar kendi cumhuriyetlerinde çoğunluğa sahiptir. Günümüzde, 2011 yılı verilerine göre, Kırgızistan nüfusunun % 71’i Kırgız, % 14.3’ü Özbek, % 7.8’i Rus ve % 1.1’i ise Dunganlardan (Müslüman Çinli) oluşmaktadır (www.stat.kg).  Bu
halkların yanısıra az nüfusa sahip Uygurlar, Tacikler, Ahıska Türkleri, Kazaklar,
Ukrainler, Koreliler, Kürtler ve Almanlar da Kırgızistan’da yaşamaktadır.

Kırgızistan’daki Manas üssünün ABD tarafından kullanılması, bölgede Rusya varlığını kaçınılmaz hale getirmiştir. Rusya da başkent Bişkek yakınlarındaki Kant askeri üssünü kullanmaya başlamıştır.

Kırgızca Türk dil ailesinin Kıpçak koluna mensuptur.

Askar Akayev, devlet işlerinde ve hayatın her safhasında Kırgızca kullanılmasını teşvik etti. Sovyet döneminde adları değiştirilmiş şehirler ve diğer yerleşim yerlerine eski Kırgızca adları geri verildi. Bu çerçevede Sovyet döneminde Frunze olarak değiştirilen başkentin adı yeniden Bişkek oldu.

En ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov’dur (1928-2008). En ünlü eserleri
arasında Cemile, Gün Uzar Yüzyıl Olur, Elveda Gülsarı ve Selvi Boylum Al Yazmalım sayılabilir. Türkiye’de çekilen “Selvi Boylum Al Yazmalım” filmi Türk sinema tarihinin klasikleri arasına girmiştir.

Kırgızistan, 1991 yılında bağımsızlığını kazanan Orta Asya Türk cumhuriyetlerinden biridir.

Rusya İmparatorluğu, Kazak hanlıklarını XIX. yüzyılda işgal ettikten sonra daha güneydeki Kırgız topraklarına ulaştı. Ruslar 1825’te bugünkü Bişkek şehrinin temellerini oluşturan Pişpek kalesini kurdu. Daha sonra 1870’lerde de bugünkü Kırgızistan topraklarında resmen hâkimiyet sağladı. Bolşevik devriminin ardından 1920’de Kara Kırgız Özerk Oblast’ı kuruldu. Sovyetler Birliği 1936 anaıasasında getirilen düzenlemelerle Kırgız SSC kuruldu ve birlik cumhuriyeti statüsüne yükseltildi