aofsorular.com
SOS301U

ÇAĞDAŞ SOSYOLOJİ KURAMLARI

7. Ünite
Soru 1
"............... kuramın temel tezi, toplumda yaşanan farklı eşitsizliklerin (cinsiyet, etnik, dinsel, bireysel farklar vb. açısından) sadece alt-yapı-üst yapı, üretim ilişkileri, ekonomik sömürü ve sınıf gibi sınıf eksenli analizlerle anlaşılamayacağı ve eşitsizliklerle
mücadelede edip eşitsizliklerin üstesinden gelmek için kültürel ve siyasal hegemonya kurmak isteyen herhangi bir politik pozisyonun farklı kimlik ve güç ilişkilerini dikkate alacak zengin bir söylem geliştirmesi gerektiğidir." Boşluğa hangisi gelmelidir?
Soru 2
"..........................., modernist bir proje olarak kabul edilen Marksizm’den daha çok 1960’lı yıllardan itibaren güçlenen postyapısalcılık, psikanaliz ve postmodernizm düşüncelerinden etkilenmiştir." Boşluğa hangisi gelmelidir?
Soru 3
"1960’lı yıllarda ortaya çıkan ...................., dilin düzensizliği ve istikrarsızlığı üzerinde ısrar eden dilbilimci F. Sassure’ün yanı sıra J. Derrida ve M. Foucault gibi düşürlerin fikirleriyle olgunlaşmış, hakikat ve öznenin inşa süreçlerinin radikal olarak ilişkisel ve tarihsel olduğunu öne süren bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım, söylemin toplumsal yaşamda
merkezi bir rolü olduğunu, her türlü hakikat iddiasına göreli şüpheyle yaklaşmak gerektiğini, öznenin inşa süreçlerinin tutarsız ve istikrarsız olduğu tezlerini savunur." boşluğa hangisi gelmelidir?
Soru 4
"Temsilciliğini başta J. F. Lyotard ve J. Baudrillard’ın yaptığı ..............., ise postyapısalcı tüm fikirleri radikalleştirerek ve en uç sınırlarına götürerek her türlü hakikat iddiasının geçersiz olduğunu savunan; ilerlemeci tarih anlayışına, siyasal devrim fikrine, özgürlük ve kurtuluş reçetesi içeren siyasal projelere, evrenselliğe, sınıfsal analize, modernizmin rasyonalite anlayışına, pozitivist bilim anlayışına ve her türlü ideolojiye karşı mutlak bir karamsarlık besleyen bir yaklaşımdır." Boşluğa hangisi gelmelidir?
Soru 5
".......................... Marksizm’den farklı kılan en önemli özelliklerden biri toplumdaki çatışma ilişkilerine farklı bakışlarıdır." boşluğa hangisi gelmelidir?
Soru 6
Hangileri Laclau ve Mouffe’un Postmarksizm kuramının temel varsayımlarındandır?

I. Kapitalist toplumsal düzenin dayandığı özgül ilişki biçimi olan burjuvazi ve proletarya
arasındaki sömürü ilişkileri yerini devlet ve
sivil toplum arasındaki tabiiyet ilişkilerine
bırakmıştır. Sınıf kavramı yerini vatandaş,
azınlıklar, farklı kimlikler, özne konumları,
‘öteki’ler ve bireylere bırakmıştır.

II. Marksizmdeki ekonominin toplumsal alandaki her şeyi belirlediği ekonomik indirgemeci anlayış terk edilmelidir. Siyasal alanda
meydana gelen toplumsal çatışmalar, artık
ekonomik alandaki sermaye-emek çelişkisinden değil, siyasal alandaki devlet-sivil
toplum (bürokrasi, metalaşma ve homojenleşmeye karşıt olarak gelişen yeni toplumsal hareketler) çatışmasından türemekte
ve gittikçe çeşitlenmekte ve daha çok sayıda
farklı toplumsal ilişkilere dağılmaktadır.

III. Bir kimsenin sosyo-ekonomik açıdan işgal
ettiği yer ile siyasi-ideolojik çıkarları arasında herhangi zorunlu ilişki yoktur. Bu
anlamda, ideoloji ve politika kategorileri,
ekonomi ve sınıfsal ilişkilerden ayrı ve bağımsız toplumsal kategorilerdir. Bir kimse
siyasal alana, sadece ekonomik ilişkilerdeki
yerine göre değil, kültürel, bireysel ve kimliksel tercihleri ile de katılır.

IV. Günümüz toplumlarında “sınıf” gibi evrensel kimlikler ve nesnel çıkarlardan söz
edilemez çünkü toplumsal mücadeleler
çeşitlenmiştir ve bu doğrultuda ‘yeni’ toplumsal hareketlerin özneleri olan çevreciler,
kadınlar, barış inisiyatifleri vb. hareketler
siyasetin temel aktörleri haline gelmiştir.

V. İşçi sınıfının devrimci bir rolü olduğu fikri terk edilmelidir. İşçi sınıfının toplumsal
değişim ve devrimler içerisinde işgal etmiş
olduğu merkezi konumu artık ortadan kalkmıştır ve işçi sınıfı artık önemli bir toplumsal aktör/özne olarak düşünülmemelidir.
Dolayısıyla, herhangi bir özne konumunun
ve farklı kimliklerin (çevreci, eşcinsel, barış
veya kadın hareketi vb) toplumsal değişime
yapacağı katkıyla işçi sınıfının katkısı arasında herhangi bir fark bulunmamaktadır.

VI. Sosyalizmin eşitlik ve özgürlük idealine
kitlesel bir siyasal devrim yoluyla değil,
Radikal Demokrasi Projesinin dayandığı
burjuva demokrasinin derinleştirilmesi ve
genişletilmesiyle ile ulaşılabilir.

Soru 7
"...........................kuramındaki temel vurgu, işçi sınıfının tarih içerisinde işgal etmiş olduğu merkezi konumunun artık ortadan kalktığı ve işçi sınıfının artık önemli bir toplumsal aktör/özne olarak işlevini yitirdiği üzerinedir" Boşluğa hangisi gelmelidir?
Soru 8
"Rastlantısal olanın öne çıkarılması; ekonomik belirleme yerine, söylemin kurucu
özelliğinin ve siyasetin özerkliğinin kabulü; işçi sınıfının önderliğinde bir sosyalist
devrim anlayışı yerine, farklı toplumsal gruplar, kimlikler ve özne konumları aracılığıyla kurulan radikal bir demokrasi projesi ............................... alamet-i farikasıdır." boşluğa hangisi gelmelidir?
Soru 9
"Laclau ve Mouffe’un söylem kuramında bu belirli bir tarihsel öznenin siyasal bir stratejisi olarak ortaya çıkmaz. ....................., sembolik alana özgü, bu alanda işleyen ve bir tarihsel özneyle zorunlu bir aidiyet ilişkisi dışında kavranması gereken bir siyasal ilişki biçimidir; sembolik alanda anlamın sabitlendiği noktaları kuran siyasal
momenttir." Boşluğa ne gelmelidir?
Soru 10
"............................ sahip olduğu sınıf-eksenli yaklaşım, kapitalizmin yarattığı sarsıcı
gelişmelerle karmaşıklaşan toplum yapısını ve yükselen yeni toplumsal hareketleri anlamaya yeterli değildir. Marksizmin tek öznesi olan sınıf yerine anonim özneler koyarak, siyaset gündeminin merkezine çoğulculuk, kimlik ve farklılık, özne konumları ve birey gibi kavramları oturturlar." Boşluğa hangisi gelmelidir?