ÇAĞDAŞ LOJİSTİK UYGULAMALARI

İnsani lojistik temel amacı insanlara daha iyi hizmet vermek olduğundan endüstrideki lojistik uygulamalarından farklılıklar göstermektedir. Bu kapsamda kitabınızda 8. ünitede bir örnek oluşturularak ülkemizde hizmet veren bir insani yardım kuruluşunun yer seçimi problemini kendine özgü amaç ve kısıtlarıyla nasıl çözdüğünü incelenmiştir, konuyu ilgili yerden daha detaylı inceleyebilirsiniz. Doğru cevap B'dir.

Afet, doğal yollardan ya da insan eliyle meydana gelen ve sonucunda insalar üzerinde maddi ve psikolojik olarak olumsuz etkiler bırakan olayların genel adıdır. Afet çeşitleri dünyanın farklı coğrafyalarında farklılıklar göstermektedir. Ancak, ülkemizde meydana gelen afet türlerinden önde gelenleri deprem, heyelan, su baskını, kaya düşmesi ve çığdır. Ayrıca birkaç afetin aynı anda gerçekleştiği çoklu afetler de yaşanmaktadır. Bu afet türlerinden ülkemizi gerek insan kaybı gerekse de maddi kayıp ve psikolojik olarak en fazla etkileyen şüphesiz depremdir. Türkiye aktif fay hatları üzerinde bulunduğundan, topraklarının çok büyük bir kısmı birinci dereceden deprem riski taşımaktadır.

İnsani lojistik, afetler veya acil durumlarda ihtiyaç duyulan malzemelerin tedariği, stoklanması ve ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasıyla ilgilenen lojistik uygulamalarının bütününe verilen addır. İnsani lojistik uygulamaları hazırlık, müdahale, iyileştirme ve yeniden inşa safhalarından oluşan afet yönetim döngüsünün yoğunlukla müdahale kısmında gerçekleşmektedir. Ayrıca afet yönetim döndüsü aşağıdaki şekilden de takip edilebilir. 

Doğru cevap B'dir.

Afet türlerinin gerçekleşme sıklığı ve ardından ortaya çıkan afetzede sayısı arasında da doğrudan bir ilişki yoktur. Örneğin, son elli yılda ülkemizde en fazla meydana gelen afet türü heyelan olsa da en fazla afetzede depremlerin ardından ortaya çıkmıştır. Afet sayısı bakımından heyelan son elli yılda gerçekleşen afetlerin toplam % 45’ini oluşturmaktadır. Ancak yaşanan bu heyelanların ardından ortaya çıkan afetzede sayısı bu elli yıldaki toplam afetzede sayısının %21’ne denk gelmektedir. Öte yandan deprem afet sayısı baz alındığında toplam afetlerin %18’ini oluşturmaktadır ama afetzede sayısı olarak toplam afetzedelerin % 55’inin depremler sonrası oluştuğunu görebiliriz. Aşağıdaki şekilde Türkiye'de ki afet türlerinin yaşanma sıklığı görülmektedir.

Doğru cevap E'dir.

Afet türlerinin gerçekleşme sıklığı ve ardından ortaya çıkan afetzede sayısı arasında da doğrudan bir ilişki yoktur. Örneğin, son elli yılda ülkemizde en fazla meydana gelen afet türü heyelan olsa da en fazla afetzede depremlerin ardından ortaya çıkmıştır. Afet sayısı bakımından heyelan son elli yılda gerçekleşen afetlerin toplam % 45’ini oluşturmaktadır. Ancak yaşanan bu heyelanların ardından ortaya çıkan afetzede sayısı bu elli yıldaki toplam afetzede sayısının %21’ne denk gelmektedir. Öte yandan deprem afet sayısı baz alındığında toplam afetlerin %18’ini oluşturmaktadır ama afetzede sayısı olarak toplam afetzedelerin % 55’inin depremler sonrası oluştuğunu görebiliriz. Aşağıdaki şekilde Türkiye'de afet türlerine göre ortaya çıkan afetzede sayısı görülmektedir.

Doğru cevap D'dir.

İnsani lojistik uygulamalarında göz önünde bulundurulan en önemli faktör desteğe ihtiyaç duyan insanların gereksinimlerini karşılamaktır. Maliyetlerin azaltılması, karın arttırılması ve iş gücünün en verimli şekilde kullanılması gibi diğer amaçlar insani lojistik uygulamalarının temel amacı değildir. Doğru cevap C'dir.

Afet yönetim merkezlerin konumları büyük önem taşımaktadır. Kurum, merkezlerde bulunan öncü ekiplerin saatte 90 km hızla hareket edeceğini öngörmektedir. Böylece her bir merkezi bu merkeze en fazla 180 km uzaklıktaki yerleşim bölgelerini kapsamaktadır. Yani, her yerleşim biriminin en fazla 180 km yakınında bir afet yönetim merkezi olmalıdır. Böylece eğer bu yerleşim merkezinde bir afet meydana gelirse 2 saat içerisinde bu merkezden afetin gerçekleştiği yere ulaşılabilir. Kurum için çözülecek problem yöneylem araştırması literatüründe maksimum kapsama problemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Doğru cevap D'dir

Matematiksel modelleme ve eniyileme teknikleri kullanılarak doğal afet kurumun şu andaki mevcut 33 afet yönetim merkezi ile daha fazla sayıda insana 2 saat içerisinde müdahale edilebileceği görülmüştür. 81 il ve bu illere bağlı ilçeler için mevcut uzaklık, nüfus ve afet bilgileri kullanılarak yapılan çalışmalarda otuz üç afet merkezi için en iyi lokasyonlar seçilerek toplam nüfusun %99,79’luk bir bölümünün kapsanabilineceği gözlemlenmiştir. Kurum şu anda 33 merkez ile çalıştığı için önce 33 merkezin yerleri en iyi şekilde yerleştirilmiş ve kapsama oranlarında büyük bir artış kaydedilmiştir. Doğru cevap E'dir.

Yer seçimi çalışmasının ardında kurumun ilerleyen zamanlarda da kullanabileceği bir karar destek sistemi mekanizması oluşturulmuştur. Böylelik kurum yetkilileri olası bir afet durumunda hangi merkezlerin sırayla harekete geçeceği ve bu merkezlerden ne kadar acil yardım malzemesinin afet bölgesine sevk edileceğini afet olmadan önce de değerlendirebilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Afet, doğal yollardan ya da insan eliyle meydana gelen ve sonucunda insalar üzerinde maddi ve psikolojik olarak olumsuz etkiler bırakan olayların genel adıdır.

İnsani lojistik uygulaması; hazırlık, müdahale, iyileştirme ve yeniden inşa şeklinde gerçekleşir.

Son elli yılda ülkemizde en fazla meydana gelen afet türü heyelandır.

Son elli yılda Türkiye'de afet türlerine göre ortaya çıkan afetzede sayısı en çok deprem yüzünden olmuştur.

En iyi çözümü garanti etmeden uygun çözümler elde eden algoritmaya sezgisel yöntem denir.

Toplam maliyeti en aza indirmek maksadıyla kısıtlara uygun şekilde p adet merkezin nereye kurulacağının bulunması'na p-ortanca denir.

Belirli bir süre içerisinde ve sınırlı sayıda afet yönetim merkez ile en fazla sayıda afetzedeye ulaşmak için kullanılabilecek matematiksel modele maksimum kapsama denir.

İnsani lojistik uygulamalarında en temel amaç, desteğe ihtiyaç duyanların gereksinimlerinin karşılanmasıdır.

Türkiye'deki insani yardım kuruluşu 2 saat içerisinde afetin gerçekleştiği bölgeye ulaşabilmektir.

İnsani yardım kuruluşu 33 farklı merkezdedir.