ÇAĞDAŞ LOJİSTİK UYGULAMALARI - Deneme Sınavı - 9

* Ürünlerin veya malzemelerin,geri kazanılması veya uygun şekilde bertaraf edilmesi amacıyla tüketim noktasından başka herhangi bir noktaya ulaştırılması faaliyetleri

* Ham madde, yarı mamul ve bitmiş mamuller, nihai ürünler ile ilgili bilgilerinin akışının planlanması, uygulanması ve kontrolünün uygun maliyetle etkin bir şekilde yapılması süreçleri

belirtilen faaliyetler tersine lojistiği açıklamaktadır.

Ürünlerin parçaların veya malzemelerin geri kazanımı için ne gibi alternatifler vardır?

Geri kazanım alternatiflerinin her birini kim gerçekleştirmelidir?

Geri kazanım aktiviteleri nasıl gerçekleştirilmelidir?

Tersine lojistik aktivitelerini ileri yöndeki üretim ve dağıtım sistemlerine entegre etmek mümkün müdür?

Hem ekonomik hem de çevresel faktörler göz önüne alındığında tersine lojistik aktivitelerinin maliyet ve faydaları nelerdir?

•Ekonomik sebepler

•Çevre bilinci

Dolayısıyla geriye dönen ürünlerin yönetimi firmalar için önemli maliyet teşkil etmektedir.

Bu örnek, ekonomik sebeplere bir örnektir

•Tersine lojistik ağında hangi tip tesislere ihtiyaç duyulduğunun belirlenmesi

•Kurulacak tesislerin yerlerinin ve kapasitelerinin belirlenmesi

•Hangi geri kazanım alternatiflerinin kullanılacağının ve bu alternatiflerin hangi tesislerde ele alınacığının belirlenmesi

•Tersine lojistik aktivitelerinin ileri yöndeki lojistik aktivitelerine nasıl entegre edileceğinin belirlenmesi

•Ürün tasarımlarının tersine lojistik aktivitelerini göz önüne alacak şekilde yapılması (ürünün kolay sökülebilmesinin düşünülmesi, yeniden kullanılabilir parçaların gözetilmesi, gibi)

Doğru cevap D şıkkıdır

•Yeniden üretimin planlanması ve kontrolü

•Üretim ile yeniden üretimin entegre edilmesi ve kaynak paylaşımı

•Geri kazanılan ürün ve parçalar için envanter yönetimi

•Geri kazanılan ürün ve parçaların akış miktarlarındaki ve kalitelerindeki belirsizliğin yönetimi

•Ürün ve parça takip sistemlerinin geliştirilmesi

•Kanun ve yönetmelikler çerçevesinde belirlenen geri kazanım hedeflerine ulaşılmasının sağlanması

Tersine lojistik kapsamında belki de ilk akla gelen ve uzun zamandır süre gelen geri kazanım aktivitesine örnek olarak geri dönüşüm verilebilir. Hurdacılar tarafından geri dönüştürülen metaller ve karton kutular, depozitolu içecek şişeleri satışları sayesinde geri dönüştürülen cam ve plastik şişeler ve kâğıt geri dönüşümü uzun zamandır uygulanmakta olan geri dönüşüm aktivitelerinden bazılarıdır.

Evlerimizde her gün biriken evsel atıkların düzenli bir biçimde toplanması ve bertaraf edilmesi tersine lojistik kapsamındaki faaliyetler arasında sayılmaktadır. Diğer yaygın uygulamalar arasında, içerdiği tehlikeli maddelerin geri kazanılması için toplanan piller sayılabilir. Piller çoğunlukla yerleştirilen pil toplama kutuları sayesinde üçüncü parti lojistik firmaları vasıtası ile toplanmaktadır.

Geliştirilen kullan at fotoğraf makineleri tersine lojistik uygulamalarına güzel bir örnek teşkil etmektedir. Kullan at fotoğraf makineleri tersine lojistik aktiviteleri düşünülerek, geri kazanımıkolaylaştırmak amacı ile tasarlanmış ürünlere örnek olarak verilebilir. Bu makineler içerisindeki film bittikten sonra kullanıcılar tarafından fotoğrafçılara götürülüp orada bırakılmakta, daha sonra ise içlerine yeni bir film yerleştirilip tekrar satışa sunulmak üzere üreticiler tarafından fotoğrafçılardan toplanmaktadır. Benzer şekilde, kullan at cep telefonları da içlerindeki kontör tükendikten sonra üreticiler tarafından toplanmakta ve gerekli işlemlerden geçirildikten sonra içerisine kontör yüklenip tekrar satışa sunulmaktadır.

• Ticaret öncesi firmaların elektronik ortamda bilgilenmesi ve araştırma yürütmesi: Bu konuda pek çok devlet ve özel kurum imkân sunmakta, mümkün olduğunca elektronik ortamda kendi işletmelerini tanıtmaya ve bilgi sağlamaya çalışmaktadırlar.

• Firmaların elektronik ortamda buluşması: firmaların elektronik ortamda buluşması için gerekli altyapı neredeyse tüm dünyada kullanılmakta olup gelişen ve ucuzlayan bilişim teknolojileri ile her işletmeye hatta her aday müşteriye bu imkânı sunabilmektedir. Ancak sınırların olmadığı bir yapı olan elektronik ortamda tarafların buluşabilmesi adına yine devlet ya da özel kuruluşlar tarafından limanlar oluşturulmakta ve sektörel anlamda birlikteliklerin sağlanabileceği elektronik alanlar yaratılmaktadır.

• Ödeme sürecinin yerine getirilmesi: her ticari faaliyette olduğu gibi bir ürünün satın alınması için gerekli ödeme işleminin yapılmasıdır. Bu işlem her türlü ticaret için standart bir gerekliliktir. • Taahhüdün yerine getirilmesi, mal veya hizmetin müşteriye teslimi: ödemesi yapılmış olan ürünün müşteriye teslimi ticareti yapan tarafların karşılıklı taahhütlerini yerine getirmeleridir. Alıcı ve satıcı taraflar takas işlemi gerçekleştirerek ticari faaliyeti tamamlamaktadırlar. Burada önemli olan ürünün fiziksel yapısının alıcı tarafından bilinememesi sebebiyle söz verilen ürünün alıcıya teslim edilmiş olmasıdır. Bu noktada arada çok ciddi güven ve samimiyet olması kaçınılmazdır.

• Satış sonrası bakım, destek, vb. hizmetlerin temin edilmesi: müşteri beklentilerinin ticari faaliyet tamamlansa da devam ettiği gerçeğinden hareketle özellikle arada kurulmaya çalışılan güven ortamının devamı için ticaret sonrası destek faaliyetlerinin de devam ettirilmesi, kazanılan müşterinin kaybedilmemesi için yapılması gerekli olan bir faaliyettir.

Firma-Tüketici Arası E-Ticaret B2C

Tüketici-Firma Arası E-Ticaret C2B

Tüketici-Tüketici Arası E-Ticaret C2C

Kurum içi E-Ticaret B2E

Bu süreci tanımlamak gerekirse lojistik hizmetler şu aşamaları takip etmek zorundadır:

Malın alınması

Otomatik yük haline getirilmesi

Elleçleme işleminin gerçekleştirilmesi (otomatik olarak)

Yüklenebilecek hale getirilen ürün ya da malın gerekli yazılımların ve teknolojinin desteği ile hazırlanarak taşıma sırasında gerekli olan tüm evrak ve belgelerin yazılımlar vasıtası ile otomatik olarak hazırlanması gerekmektedir

Otomatik yükün toplam lojistik planlaması ile rotasının hazırlanması, risk faktörlerinin belirlenerek bu faktörlerin elimine edilmesinin sağlanması gerekmektedir.

Güzergâh üzerinde araçların teknolojik yazılımlar ile ortaya konan, uydu ve haberleşme sistemlerinin de kullanılarak tüm taraflar ile takip edilebilmesi önemlidir.

Liman, depo veya antrepoya indirilecek yükün, bilgisayarlı entegre liman, depo veya antrepo otomasyon sistemi ile otomatik boşaltılma işleminin gerçekleştirilmesinin sağlanması gerekmektedir. 

İhtiyaç durumunda İnternet tabanlı elektronik gümrük müşavirliği hizmetlerinin alınarak, yine devlet kurumlarına gerekli olan yazışma ve belgeleme faaliyetlerinin elektronik ortamda hatasız yapılması gereklidir.

Yükün limandan, depodan taşınarak yerine teslim edilmesi, satış sonrası gerekli ise servisin sağlanması, müşteri bağlılığının korunabilmesi adına teknik desteğin verilmesi, müşteri ilişkisini koparmayacak bağın kurulması gerekmektedir.

Bu unsurlar:

1. Gerekli ürünlerin temini,

2. Ürünlerin koşullara uygun yerlere konumlandırılması,

3. Ürünlerin rekabet edilebilir fiyatla sunulması,

4. Ürünlerin ihtiyaçları olundukları sırada kullanılır halde bulundurulması,

5. Ürünlerin müşterilere doğru zamanda teslim edilmesi.

Lojistik hizmetlerde merkezi depolar kullanılırken E-Lojistik müşteriye yakın dağınık alanlara yayılmış depolar gerektirmektedir. E-Lojistikte siparişin müşteriye ulaşma hızı fiyatından daha önemlidir ve en kısa olmak zorundadır. Bu noktada yayılmış olan depoları detaylandırmak gerekirse, öncelikle depoların E-Ticaret işletmesine ait olmadıklarını belirtmekte fayda vardır. Bu anlamda E-Lojistikte kullanılan depolar daha çok tedarikçilerin depoları olmakta, tam zamanında satın alma anlayışı çerçevesinde bu depolardan E-Ticaret yapan işletmeyi atlayarak müşteriye ürünler gönderilmektedir. Burada dikkat çeken başka bir nokta da sevkiyatlarda kullanılan ambalajlama şekilleridir. Klasik anlayışta tedarikçi işletmeyi beslerken alımlar büyük miktarlarda, palet ya da koliler halinde yapılmakta idi, oysa günümüz de E-Ticaret faaliyeti toptancı olmaktan çok ötede perakendeci olarak çalışmakta bu yüzden satışlar sık ancak küçük miktarlarda olmaktadır. Bu yüzden E-Lojistik anlayışı içinde koliler, paletler önemini yitirmiş, yerlerini küçük paketlere ve tekli alımlara bırakmışlardır.

1. Stoklamanın ana firmaya ait olması: bu anlayış ile tüm yükümlülükler ve sorumluluklar ana firmaya ait olup, internet dışı oluşabilecek satışlar da, bayi satışları da aynı stok sistemi içerisinde kendisine yer bulur.

2. Stoklamanın ana firmaya ait ancak ayrılmış olması: Firmanın, internet üzerinden gelen siparişler için ayrı bir envanter ayırdığı sistemler bu gruba dahil edilir. Bu ayrılmış envanter işletmenin politikası bağlamında kalite farklılığı, sezon dışı, toptan satış vb. özellikler taşıyan ürünler olabilmektedir.

3. Stoklamanın dış kaynağa devredilmesi: internet üstünden yapılan satışlar için farklı bir lojistik firması ile anlaşılarak stok yönetimi bu firmaya devredilir. Bu sayede E-Ticaret grubu ürünler ve konu ile ilgili faaliyetler uzmanlar tarafından yönetilebilir.

4. Noktasal sevkiyatlar: sipariş alarak ürün satan işletmeler, siparişi alan noktalara ki bunlar ETicaret işletmeleridir, stok yapma, dağıtım ve teslimat sorumluluğunu yükler. Bu sayede doğabilecek problemli durumlarda sorumluluktan uzak kalabilir

1. Kontrol Bölümü: Uyduların ve sistemin tümüyle çalışmasını sağlamak ve izlemek için kurulan yer istasyonlarından oluşmaktadır. Sistem; İzleme İstasyonları, Ana Kontrol İstasyonu, Yer Antenlerinden oluşmaktadır.

2. Uzay Birimi: Aralık 1994 itibariyle, GPS Sistemi farklı 6 düzlemdeki yörüngelerde dönen 25 uydudan oluşmaktadır. Bilgiler bu uydulardan alınan bilgiler ışığında hazırlanmakta ve kullanılmaktadır.

3. Kullanıcı Birimi: Bu kısım, GPS sinyallerini konum belirlemesine dönüştürmek için gerekli aletlerden (alıcı+anten sistemi) oluşmaktadır.

CBS, taşımacılık, altyapı yönetimi, lojistik problemlerinin çözümü, yol durumunun takibi, araçların izlenmesi ve en kısa veya en hızlı hangi yoldan gidileceğinin belirlenmesinde oldukça kullanışlı bir araçtır.