ÇAĞDAŞ FELSEFE I

Analitik felsefenin kurucuları Russell ve Moore'dir. Doğru yanıt C'dir.

Moore Paradoksu, “Yağmur yağıyor ama ben yağmur yağdığına inanmıyorum.” biçimindeki bir ifadenin barındırdığı çelişki ile ilgilidir. Sorun, herhangi bir kişinin tutarlı bir biçimde böyle bir ifadede bulunmasının beklenmemesine rağmen, önermenin kendisinin mantıksal bir çelişki olmamasıdır. Doğru cevap A'dır.

Moore’un mücadele ettiği ve karşı çıktığı felsefe geleneği, söz konusu sağduyuya dayalı önermeleri sorgulayan bir tür idealist felsefedir. Moore’un, Cambridge’te öğrenim gördüğü dönemde hakîm olan felsefe anlayışı budur. En azından Moore’un bu felsefe geleneğini anlayış biçimi böyledir. Doğru cevap B'dir.

İngiliz filozof George Edward Moore, sağduyuya dayalı felsefesinde felsefî çözümleme yöntemini, iki konuya, etiğe (ahlâk felsefesine) ve dış dünyanın bilinmesine yönlendirmiştir. Doğru cevap C'dir.

I, II, III ve IV numaralı önermeler, ingiliz filozof George Edward Moore'un ahlak felsefesine uygundur. (ampirik : deneysel). Doğru cevap E'dir.

Modern mantıkta önermeler, biçimsel bir dil içerisinde temsil edilir. Doğru yanıt A'dır.

Bertrand Russell, Alfred North Whitehead ile birlikte 1910 - 1913 yılları arasında kaleme aldığı "Principia Mathematica" (Matematiğin Temelleri) adlı eserinde, modern mantığın o ana kadar ulaştığı sonuçları başarıyla ifade etmiştir. "Principia Mathematica" nın amacı, matematiğin, ilk teoremlerinden başlayarak, mantık teoremleri ile ispatlanmasıdır. İlk teoremler, matematik konuşabilmek için matematik dilinin oluşturulmasıdır ; insanların anlaşabilmesi için Türkçe ve İngilizce gibi dillerin oluşturulması gibi. 0'dan başlayarak, 1 ve diğer tam sayılarla devam ederek, sayıların varlığının ispatlanması, ilk sıralardaki teoremlerdendir. Toplam ve çıkarma işlemlerinin ispatlanması (1 + 1 = 2 ; 1 - 1 = 0 olması gibi), ilk sıralardaki teoremlerdendir. (Bertrand Arthur William Russell ve Alfred North Whitehead : ingiliz, filozof, matematikçi ; Russel : aynı zamanda tarihçi ve sosyolog). Doğru yanıt B'dir.

"Principia Mathematica" (Matematiğin Temelleri), 1910-1913 yılları arasında Alfred North Whitehead ve Bertrand Russell tarafından yazılmıştır. "Principia Mathematica" nın amacı, matematiğin, ilk teoremlerinden başlayarak, mantık teoremleri ile ispatlanmasıdır. İlk teoremler, matematik konuşabilmek için matematik dilinin oluşturulmasıdır ; insanların anlaşabilmesi için Türkçe ve İngilizce gibi dillerin oluşturulması gibi. 0'dan başlayarak, 1 ve diğer tam sayılarla devam ederek, sayıların varlığının ispatlanması, ilk sıralardaki teoremlerdendir. Toplam ve çıkarma işlemlerinin ispatlanması (1 + 1 = 2 ; 1 - 1 = 0 olması gibi), ilk sıralardaki teoremlerdendir. (Bertrand Arthur William Russell ve Alfred North Whitehead : ingiliz, filozof, matematikçi ; Russel : aynı zamanda tarihçi ve sosyolog). Doğru yanıt C'dir.

Russell’ın etkili olan çözümlemelerinin başında, belirli betimleyiciler kuramı gelir. Russell, 1905 yılında yazdığı “On Denoting” (İfade Etme Üzerine) başlıklı makalesiyle, bir bakıma, analitik felsefenin iş yapış biçimini belirlemiştir. (Bertrand Arthur William Russell : ingiliz, filozof, matematikçi, tarihçi, sosyolog). Doğru Yanıt E'dir.

İngiliz filozof George Edward Moore, “sağduyuya dayalı” önermeler olarak adlandırdığı bir grup önermeyi ayırt eder. Bunları iki grupta ele alır. İlk grupta yer alan önermelere örnek olarak şunlar verilebilir: "Bedeni belli bir zaman önce doğmuş ve o zamandan bu zamana kesintisiz olarak yerkürenin üzerinde varlığını sürdürmüştür. Zaman içerisinde değişimlere uğramıştır. Diğer birtakım üç boyutlu, hacme ve biçime sahip nesnelerle farklı zamanlarda, belli mesafelerde birlikte var olmuştur. Bu önermeler, yaşayan başka insan bedenleri için de söylenebilir. Dünya, benim bedenimin var olmasından çok uzun zaman öncesinden beri vardır. Üzerinde, pek çok insan bedeni yaşamış ve ölmüştür. Bedenim farklı türlerde deneyimlere (çevremdeki nesneler ve diğer bedenlerle ilgili algılara) sahip olmuştur. Farklı bedenlere sahip insanlar da bu tür deneyimlere sahip olmuştur." Doğru yanıt A'dır.

Moore’un ve Russell’ın 20.yüzyılın başlarında, kendilerini içinde buldukları ve karşı çıktıkları felsefi yaklaşımlar, genel olarak, idealizm olarak adlandırılabilir. Doğru yanıt A'dır.

Moore hangi makalesinde duyusal deneyimin özel oluşundan hareketle geliştirilen kuşkucu yaklaşımı eleştirdiği makalesinin adı A Defence of Common Sense'dir. Doğru yanıt D'dir.

John Russell, felsefeci John Stuart Mill’den Bertrand Russell’ın seküler “vaftiz babası” olmasını istemişti. Mill, Russell’ın doğumundan bir yıl kadar sonra öldü. Ancak Mill’in Russell üzerindeki etkisi, yapıtlarını daha sonra okumasıyla yaşam boyu devam etti. Doğru cevap A'dır.

Moore'un, bir bütünün değerinin onu oluşturan parçaların toplamından daha fazla olduğunu savunduğu eseri Principia Ethica'dır. Doğru yanıt B'dir.

Russell, A Critical Exposition of the Philosophy of Leibniz başlıklı doktora tezinde Leibniz’in mantık ve dil felsefesinin benimsenmesi, metafiziğinin ise reddedilmesi gerektiğini savunmuştu. Doğru cevap B'dir.

II, III ve IV maddelerin Russell'ın belirli betimleyici görüşüne göre bir gönderene sahiptir, ancak adların böyle bir gönderimi yoktur. Doğru yanıt A'dır.

İnsancıl idelleri ve düşünce özgürlüğünü savunan yazıları ile 1950 Nobel Edebiyat Ödülüne layık görülmüştür.

Immanuel Kant Alman idealizminin kurucularından olarak kabul edilmektedir.

Russell, eleştirdiği idealist anlayışı içsel bağıntılar doktrini olarak adlandırıyordu. En uç noktasında alındığında bu yaklaşıma göre gerçeklik, tek bir birleşik nesne olarak tasarlanıyordu. Tüm nesneler birbirlerine doğaları ve varoluşları itibariyle bağlıydı. Eğer herhangi bir nesne, tek bir özelliğine bile hâlihazırda sahip olduğu gibi sahip olmasa, bu tüm evrenin varlığını ortadan kaldırırdı. Her şey zorunlulukla ve bir bütün olarak mevcuttu. Doğru cevap E'dir.

Russell, eleştirdiği idealist anlayışı içsel bağıntılar doktrini olarak adlandırıyordu. En uç noktasında alındığında bu yaklaşıma göre gerçeklik, tek bir birleşik
nesne olarak tasarlanıyordu....

Bu yaklaşıma (içsel bağıntılar doktrini) öncelikle Moore karşı çıktı. “Refutation of Idealism” ve “External and Internal Relations” başlıklı makalelerinde, bu doktrine yönelik eleştirilerini sundu. Bu yaklaşımla ilgili olarak Russell da benzer bir sorun görüyordu. Sorun, bir nesnenin bilinebilmesinin nesnenin sahip olduğu tüm bağıntıların bilinmesini gerektirmesiydi. Russell’a göre bu durumda uzay, zaman, sayı ve genel olarak bilimin konusunu teşkil eden nesneler, tam olarak bilinemez hale geliyorlardı. Doğru cevap D'dir