FEL403U
ÇAĞDAŞ FELSEFE I
2014-2015
Ara Sınav
TQD-1-3
Soru 1
Peirce, şüpheden kurtulma ve inancın tatmin edici rahatlığına ulaşma sürecine ne ad verir?
Soru 2
I. Bilim yöntemi öznel düşüncelerimizin ötesinde, bizden bağımsız hiçbir şeye gönderme yapamaz.
II. Toplumsal dürtü (diğer bireylerin onayını alma ihtiyacı) bilim yöntemini aşındırmaz, tersine destek olur.
III. Kanaatlerin karara bağlanmasında bilim yönteminin geçmişte elde ettiği başarılar mevcuttur.
Yukarıdakilerden hangileri Peirce’ın yaptığı sınıflandırma dikkate alındığında inancın sabitlenmesi için kullanılabilecek bilim yönteminin özellikle
II. Toplumsal dürtü (diğer bireylerin onayını alma ihtiyacı) bilim yöntemini aşındırmaz, tersine destek olur.
III. Kanaatlerin karara bağlanmasında bilim yönteminin geçmişte elde ettiği başarılar mevcuttur.
Yukarıdakilerden hangileri Peirce’ın yaptığı sınıflandırma dikkate alındığında inancın sabitlenmesi için kullanılabilecek bilim yönteminin özellikle
Soru 3
Aşağıdakilerden hangisi Peirce’nın öne sürdüğü doğal tercihler yönteminin özelliklerinden biri değildir?
Soru 4
Aynı yetkinliğe sahip açıklamalar arasında daima daha yalın olanı tercih etmek ve varolanların sayısını gereksiz yere artırmamak gerektiğini savunan ilkeye ne ad verilir?
Soru 5
Bir camiada bulunan bir kişinin, o camiaya mensup kişilerin neyi doğru kabul edecekleri konusunda karar verici bir konumda yer aldığı gözlemleniyor. Bu kişi, inançların sabitlenmesi konusunda Peirce’ın yaptığı sınıflandırmaya göre hangi yöntemi kullanmıştır?
Soru 6
Frege’ye göre; felsefî açıdan önemli konuların dilin ve dilin mantığının sınırları içerisinde çözümlenebileceğini; bu sayede anlaşılır kılınacağını ve çözülebileceğini düşünmeye ne ad verilir?
Soru 7
I. Bu proje, hem sayıların tek tek tanımlanmasını hem de sayıların sırasının yakalanmasını içermektedir.
II. Frege’nin geliştirdiği mantık içerisinde en karmaşık matematiksel ifadeler temsil edilebilmiştir.
III. Frege, çıkarımların temsil edilmesinde tamamen mantıksal bir dizge oluşturmayı hedeflemektedir.
Frege’nin “aritmetiği mantıksal olana indirgeme projesi” dikkate alındığında yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
II. Frege’nin geliştirdiği mantık içerisinde en karmaşık matematiksel ifadeler temsil edilebilmiştir.
III. Frege, çıkarımların temsil edilmesinde tamamen mantıksal bir dizge oluşturmayı hedeflemektedir.
Frege’nin “aritmetiği mantıksal olana indirgeme projesi” dikkate alındığında yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
Soru 8
Kant’a göre bir yargının doğruluğuna karar verebilmek için ampirik deneyime ihtiyaç varsa bu yargıya ne ad verilir?
Soru 9
I. Frege’nin dil felsefesi ile ilgili amacı kapsamlı bir anlam kuramı geliştirmektir.
II. Frege’nin en önemli katkısı Sinn (anlam) ve Bedeutung (gönderim) arasında yaptığı ayrımdır.
III. Frege’nin konuyla ilgilenmesinin temel nedeni, cebirsel özdeşliklerin ifade edilişindeki sorunları ele almaktır.
Frege’nin dil felsefesi ile ilgili çalışmalarında yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
II. Frege’nin en önemli katkısı Sinn (anlam) ve Bedeutung (gönderim) arasında yaptığı ayrımdır.
III. Frege’nin konuyla ilgilenmesinin temel nedeni, cebirsel özdeşliklerin ifade edilişindeki sorunları ele almaktır.
Frege’nin dil felsefesi ile ilgili çalışmalarında yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
Soru 10
“Yağmur yağıyor ama ben yağmur yağdığına inanmıyorum” biçimindeki bir ifadenin barındırdığı çelişki ile ilgili paradoksa ne ad verilir?
Soru 11
1873-1958 yılları arasında yaşayan, sağduyuya dayalı felsefe anlayışının önde gelen savunucusu olan, ahlâk felsefesi alanında doğalcılık karşıtı anlayışı savunan bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 12
Sözel ifadelerle kümelerin tanımlanmasının çelişkilere yol açabileceğini, dolayısıyla, dilin kullanımında bazı sınırlamaların getirilmesinin gerekli olduğunu ortaya koyan paradoksa ne ad verilir?
Soru 13
I. Belirli betimleyicilerin tekil adlar gibi bir bireye gönderim yapması gerekmez.
II. Belirli betimleyicilerin tekil adlar gibi bir bireye gönderim yapmasının gerekmesi düşüncesi dilin mantığının yanlış anlaşılmasından kaynaklanmaktadır.
III. Belirli betimleyiciler, işaret zamirlerine benzer biçimde gönderimde bulunurlar.
Russell’ın “On Denoting” makalesi ile ilgili yukarıdakilerden hangileri yanlıştır?
II. Belirli betimleyicilerin tekil adlar gibi bir bireye gönderim yapmasının gerekmesi düşüncesi dilin mantığının yanlış anlaşılmasından kaynaklanmaktadır.
III. Belirli betimleyiciler, işaret zamirlerine benzer biçimde gönderimde bulunurlar.
Russell’ın “On Denoting” makalesi ile ilgili yukarıdakilerden hangileri yanlıştır?
Soru 14
Felsefenin aslî konusunun neyin var olduğu ya da olmadığı, neyi bilip neyi bilmeyeceğimiz gibi sorulardan önce, neyi ne ölçüde ifade edebileceğimiz sorusu haline gelmesi dolayısı ile yaşanan odak kaymasına ne ad verilir?
Soru 15
I. A priori bilgilerimizin olması bu yaşamdan önce ruhumuzun var olduğuna dair delil olarak gösterilebilir.
II. Sayılar hakkında konuşmamız ancak onları algılayamıyor olmamız algının ötesinde düşünsel bir mekânın var olduğunu gösterir.
III. Diğer insanlar da Moore’un kendisi ve çevresi ile ilgili bildiği önermeleri, kendi deneyimleri dahilinde bilirler.
Yukarıdakilerden hangileri Moore’un sağduyuya dayalı olarak kabul ettiği önermeler arasında yer alır?
II. Sayılar hakkında konuşmamız ancak onları algılayamıyor olmamız algının ötesinde düşünsel bir mekânın var olduğunu gösterir.
III. Diğer insanlar da Moore’un kendisi ve çevresi ile ilgili bildiği önermeleri, kendi deneyimleri dahilinde bilirler.
Yukarıdakilerden hangileri Moore’un sağduyuya dayalı olarak kabul ettiği önermeler arasında yer alır?
Soru 16
Analitik felsefenin gelişiminin farklı aşamalarındaki düşünce akımları ile ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
Soru 17
Aşağıdakilerden hangisi Bertrand Russell’ın kariyeri ve çalışmaları ile ilgili özelliklerden biri değildir?
Soru 18
I. Eskişehir yaşanılası bir şehirdir ve Eskişehir yaşanılası bir şehir değildir.
II. Eskişehir yaşanılası bir şehir değil ise Eskişehir yaşanılası bir şehirdir.
III. Eskişehir yaşanılası bir şehirdir veya Eskişehir yaşanılası bir şehir değildir.
Yukarıda verilen bileşik önermelerin biçimleri itibariyle anlambilimsel olarak sınıflandırması aşağıdakilerden hangisidir? I. II. III.
II. Eskişehir yaşanılası bir şehir değil ise Eskişehir yaşanılası bir şehirdir.
III. Eskişehir yaşanılası bir şehirdir veya Eskişehir yaşanılası bir şehir değildir.
Yukarıda verilen bileşik önermelerin biçimleri itibariyle anlambilimsel olarak sınıflandırması aşağıdakilerden hangisidir? I. II. III.
Soru 19
I. ~~ q V ~q
II. r → ~~r
III. p → (q → p)
~ : Değilleme eklemi V : Tikel evetleme eklemi → : Koşul eklemi Λ : Tümel evetleme eklemi
Yukarıda verilen bileşik önerme biçimlerinin anlambilimsel olarak sınıflandırması aşağıdakilerden hangisidir? I. II. III.
II. r → ~~r
III. p → (q → p)
~ : Değilleme eklemi V : Tikel evetleme eklemi → : Koşul eklemi Λ : Tümel evetleme eklemi
Yukarıda verilen bileşik önerme biçimlerinin anlambilimsel olarak sınıflandırması aşağıdakilerden hangisidir? I. II. III.
Soru 20
Wittgenstein’ın Tractatus adlı eserindeki görüşleri dikkate alındığında dilde, olguları, gerçekliğin bir modeli olarak sunan unsurlar ne olarak adlandırılır?