BÜROLARDA TEMEL KAVRAMLAR - Deneme Sınavı - 10

Karmaşık ve çok boyutlu bir süreç olan iletişimin en temel amacı anlamak ve anlatmaktır.

Anlatım: duygu ve düşüncelerin söz ya da yazı ile açıklanmasıdır.

Anlama ve anlatma anlaşmanın olabilmesi için gereklidir.

Herhangi birisiyle iletişim kurma amacında olan bir kişinin tasarılarının, düşüncelerinin veya duygularının sözlü ya da yazılı yazılı biçimidir.

D seçeneği incelendiğinde ifadenin çok heceli bir sözcük olduğu görülmektedir. Çok heceli sözcüklerin vurguları ise genellikle son hecede yapılmaktadır. Doğru cevap “D” seçeneğidir.

Dinleme becerisi; bilişsel, duyuşsal, devinişsel, fiziksel, fizyolojik, eğitsel, sosyal boyutları olan çok yönlü bir olgudur.

Aktif dinleme, sadece bilgileri, düşünceleri akılda tutma değil; aynı zamanda dinlenilen konu ile ilgili düşünce üretme ve bu düşünceleri söylemeyi ifade eden dinleme şeklidir.

Paniğe kapılmak, anlam kopyalamalarından kaynaklanan yanlış yardımcı eylem kullanımı ve doğru kullanımına bir örnektir.

Hikâyeyi anlatan kişinin “konuyu anlatırken oldukça mutlu ve heyecanlı görünüyordu” çıkarımı öğretmenin “mimik”, “masa aralarında dolaşıyor” ifadesi “yakınlık” ve “öğrencilerin yüzüne bakıyordu” ifadesi ise “göz teması” kurallara dikkat ettiğini göstermektedir.

Konu ortak olduğu hâlde ana ve yardımcı düşünceler bireyseldir. Bu bakımdan konu ile ana düşüncenin birbiriyle karıştırılmaması gerekir. Üzerinde yazı yazılması istenilen bir konuda herkes farklı bakış açısına ve düşünceye sahip olabilir. Gündelik yaşamdaki olaylar karşısında, kişilerin farklı düşünce ve duygulara sahip olması gibi verilen bir konuda herkesin farklı düşünce ve bakış açısına sahip olması da doğaldır. Önemli olan bu farklı bakış açısı ve yaklaşım çerçevesinde özgün bir düşünce üretebilmektir.

“Kardeşim en çok macera ve tarihî öyküler okumayı severdi.” cümlesindeki anlatım bozukluğunun giderilmesi için cümlenin “Kardeşim en çok macera öyküleri ve tarihî öyküler okumayı severdi.” Biçiminde olması gerekirdi. Burada anlatım bozukluğunun nedeni “Eksik ya da yanlış tamlama kurulumu” dur

Formal bilimler: Duyularımızla kavrayamadığımız soyut modellemelerin olduğu ve
tümdengelim yönteminin kullanıldığı, düşüncede var olan ilke ve sembollerin konu
edildiği bilimlerdir.

Doğallık: Anlatımda doğallık, yapmacıklıktan uzak, yalın ve içten bir dil kullanımını ifade eder.

Akıcılık: Anlatımda akıcılık, anlatımda kesintinin ve tutukluğun olmamasıdır.

Özlülük: Anlatımda özlülük, söz ya da yazının gereksiz biçimde uzatılmaması ile sağlanır. Gereksiz sözcük kullanımı anlaşılmayı güçleştireceği için anlatımda kısa ve özlü ifadeler tercih edilmelidir.

Tutarlılık: Anlatımda tutarlılık, söylenenlerin ya da yazılanların önceki anlatılanlarla çelişmemesidir.

Özgünlük: Anlatımda özgünlük konuşanın ya da yazarın birikimlerini, yetilerini yansıtan, başkalarını taklit etmeyen kendine özgü olan anlatımdır.

Doğallık: Anlatımda doğallık, yapmacıklıktan uzak, yalın ve içten bir dil kullanımını ifade eder.

Akıcılık: Anlatımda akıcılık, anlatımda kesintinin ve tutukluğun olmamasıdır.

Özlülük: Anlatımda özlülük, söz ya da yazının gereksiz biçimde uzatılmaması ile sağlanır. Gereksiz sözcük kullanımı anlaşılmayı güçleştireceği için anlatımda kısa ve özlü ifadeler tercih edilmelidir.

Tutarlılık: Anlatımda tutarlılık, söylenenlerin ya da yazılanların önceki anlatılanlarla çelişmemesidir.

Özgünlük: Anlatımda özgünlük konuşanın ya da yazarın birikimlerini, yetilerini yansıtan, başkalarını taklit etmeyen kendine özgü olan anlatımdır.

Anlatım sürecinin anlaşılabilmesi için anlatımın ögelerinin bilinmesi gerekir. Anlatımın gerçekleşebilmesi için dört ögeye gerek vardır: Kaynak (konuşan ya da yazar), alıcı (dinleyen ya da okuyan), ileti (konu) ve dil (iletişim aracı olarak ).

Kaynak tarafından gönderilen sözlü ya da yazılı iletiyi anlayan ve anladığını göstermek yoluyla ortak anlam paylaşımını gerçekleştirmeye çalışan kişidir (Gökçe, 2006). Anlatım sürecinin anlama boyutunda olan alıcının toplumsal statüsü, düşünceleri, inanç ve tutumları, deneyim ve birikimleri ve etkin dinleme ve okuma becerileri iletiyi anlamlandırmasında etkilidir.

Tek heceli sözcükler vurgusuzdur. “Gel-, koş-, bir, yaz, çok, kaş, kan, al, yan, dar” gibi tek heceden oluşan sözcüklerin söylenişinde vurgu yapılmaz.

Konuşmanın anlamını güçlendiren jest, mimik ve beden devinimini konuşma sırasında söz ile uyumlu olarak ve abartmadan kullanmak gerekir. Diğer tüm seçeneklerde aslında olması gereken etkili konuşma özelliklerinin tersi yazılmıştır.

Doğru ve etkili bir anlatımda bulunması gereken bazı ilkeler vardır. Bu ilkeler farklı kaynaklarda
benzer biçimde şöyle belirtilmektedir: Doğallık, açıklık, özlülük, akıcılık, doğruluk, tutarlılık, özgünlük. Doğru cevap E şıkkıdır.

Anlatımda özlülük, söz ya da yazının gereksiz biçimde uzatılmaması ile sağlanır. Gereksiz sözcük kullanımı anlaşılmayı güçleştireceği için anlatımda kısa ve özlü ifadeler tercih edilmelidir. Doğru cevap C şıkkıdır.