BÜRO TEKNOLOJİLERİ - Deneme Sınavı - 8

Bu tür rahatsızlıklara yol açabilecek ortak risk faktörleri olarak
-İş tekrarı
-Statik (Durağan) yük ve sürekli efor (güç harcama)
-Ters duruşlar
-Mekanik temas stresi
gösterilmektedir.

Bilgisayarlı çalışmadan kaynaklanan Statik (Durağan) Yük ve Sürekli Efor nedenleri:

-Ellerin klavye ya da fare konumundan daha yüksek bir yerde tutulması
-“Shift” tuşunun basılı tutulması
-Monitörden okuma esnasında başın hareketsiz tutulması
-Uzun süreler hareketsiz oturmak

Renklerin seçilebildiği maksimum görüş açısı 120’dir.

Doğru bakış açısı 30, doğru ekran ile kullanıcı arasındaki mesafe ise 45-70 cm arasıdır. Ekran ile kullanıcı arasındaki mesafenin 45cm.’nin altında kaldığı ve bu uzaklığın önerilen ideal uzaklığın üst limiti olan 70 cm’den fazla olduğu durumlarda ise, vücuda zarar riski söz konusudur.

Bilgisayar sistemlerinde ekrana kumanda etme işlemlerinde fare büyük önem taşımaktadır. Farelerin çoğu temel ergonomik isteklere uyumludur ve her iki el ile kullanılabilecek şekilde tasarlanırlar. Önemli olan elin tamamının fare üzerine teması ve fareyi tutmak için bir kuvvete gereksinim duyulmamasıdır. Fare kullanılırken dirseğin 90 derece olması ve farenin klavye ile aynı düzlemde yer alması kullanım konforu açısından önemlidir. Farenin kullanımı sırasında bileğin doğal pozisyonunu korumasına ve farenin kavranmasında avuç içinin yere paralel konumlanması kullanımı sağlıklı kılmaktadır. Kullanım sırasında yalnızca bileğin hareket etmesi yerine kolun hareket etmesi de sağlık açısından önerilmektedir.

Kişisel mekan, egemenlik alanı, mahremiyer, kalabalıklaşma ve yalıtılmışlık bu dört mekanizmayı oluşturur. Görsel kaygılar ise estetik gereksinimlerle ilgilidir.

Mahremiyet psiko-sosyal bir gereksinim iken, diğerleri teknik gereksinimlerdir.

Koruyucu güvenlik önlemleri ile çalışma mekanı, mekandaki donanım ve çalışanın tehlikeyle karşılaşması ya da tehlikeye maruz kalmasının önlenmesi Dolaylı güvenlik yöntemidir.

Çağdaş büro mekanları ile geleneksel büro düzeni arasında farklılıklar bulunmaktadır. Özellikle iç mekan tasarımından kaynaklanan bu farklılık teknolojik donanımların yaygın kullanımını ön plana çıkarırken bir takım bakım ve kullanım gereksinimleri de beraberinde getirmektedir. Teknik altyapı için yükseltilmiş döşeme sistemleri, ses yutucu yüzey malzemeleri, toz tutmayan (antistatik) döşeme kaplamaları, termal konfor sağlayıcı iklimlendirme sistemleri ve asma tavan uygulamaları büro mekanında gereksinim duyulan düzenlemeler olup maliyeti artıran etkenler arasındadır.
Teknik gereksinimlerle birlikte teknolojik donanıma uygun mobilya ve donatı tasarımına da gereksim duyulmaktadır. Biçim ve boyut olarak insan ergonomisini gereksinimlerini karşılayan ve farklı malzeme çeşitleriyle mekana hareketlilik katan bu donatıların tasarımı da maliyeti etkileyen bir diğer faktör olarak ortaya çıkmaktadır.
İlk yatırım maliyeti fazla olmasına karşın teknik gereksinimler uzun vadede ekonomik olduğu kadar sağladığı sosyal faydayla da yatırım maliyetini karşılamaktadır. Yüzey kaplamalarında leke ve toz tutmayan, kolay çizilmeyen dayanıklı malzemeler bakım ve kullanım kolaylığı sağlaması bakımından tercih edilmektedir. Kullanılan modüler mobilyalar, zarar görmeleri durumunda yenileriyle değiştirilebilmektedir.

Antropometri: İnsanın beden ölçülerini inceleyen bilim dalıdır. Anatomik yapıya bağlı olarak insanın hareket alanının belirlenmesinde, beden ölçülerine göre çalışma mekanının ve insanın tasarıma dahil olduğu her alanın düzenlenmesinde antropometrik ölçüler dikkate alınmaktadır. Bu yüzden, antropometrisiz bir ergonomi düşünülemez.

Anatomi, insan vücudunun şeklini ve yapısını, vücuttaki organların tanımlanmasını, büyüklük ve biçim gibi özelliklerinin ortaya konması ve birbirleriyle olan ilişkilerinin belirlenmesini inceleyen bilim dalıdır

Anatomi, insan vücudunun şeklini ve yapısını, vücuttaki organların tanımlanmasını, büyüklük ve biçim gibi özelliklerinin ortaya konması ve birbirleriyle olan ilişkilerinin belirlenmesini inceleyen bilim dalıdır. İnsanın yapısal özelliklerini dikkate almasından dolayı ergonomi için büyük önem taşır.

Büro düzeni, insan-makine-çevre etkileşimini sağlayan birtakım kavramlarla birlikte ergonomi çalışmalarının merkezinde yer almaktadır. Bunun temel nedeni, büro düzeninin ergonomik iyileştirmeler için oldukça esnek ve değiştirilebilir olmasının yanı sıra iyileştirme çalışmalarının sonucunun daha çabuk verimliliğe dönüşebilmesidir.

Çalışma alanı, büronun fiziki yapısıyla ilişkili olup kullanıcı sayısı, yapılan eylemler ve kullanılan donanıma bağlı mekansal özellikleri ifade etmektedir. Çalışma alanları, günlük yaşamlarında farklı zaman dilimlerini (yaklaşık olarak günün 1/3’ünü) bürolarda geçiren çalışanların eylem ve donanım ilişkilerini en üst düzeyde sağlamak zorundadır. Bürolarda çalışma alanlarının temel öğesi çalışma birimleridir.

Bürolarda çalışanlar için çalışma biriminin en önemli parçaları sandalye ve masadır. Her ikisi de kullanıcıya ve yapılan işe uygun olmak zorundadır. Ayaklarının tekerlekli olması ve kendi ekseni etrafında dönebilmesi, kolçaklarının bulunması, oturma yüksekliğinin ve arkalığının ayarlanabilir olması, oturma pozisyonunda kolayca ayarlanabilir olması ve oturmaya uygun bir malzemeyle kaplanmış olması ergonomik bir sandalyenin temel özelliklerindendir.

Bilgisayar teknolojisinde sesle komut verilen bilgisayarlar ya da dokunmaya duyarlı ekranlara rağmen günümüzde bilgisayara en etkili girdi donanımı olarak klavye ve farenin kullanımına devam edilmektedir.

Egemenlik Alanı: Çalışma ortamlarında, kişinin kendisine ait olduğunu düşündüğü kişisel mekanı sahiplenmesi ve sınırlarını düzenlemesi olarak tanımlanabilir. Egemenlik alanı savunma ve denetleme davranışlarını içine almakta ve savunulan mekanı “kişiselleştirme” eğilimleri ortaya çıkmaktadır.

Aydınlatma türüyle birlikte çalışma mekanında aydınlatma elemanının duvar ve tavana uzaklığı, mekandaki aydınlatma dağılımı, parlama ve yansıma yapan elemanlar mekanın tasarımı açısından önem taşımaktadır. Çalışma mekanlarına ne kadar ışık gerektiği ve nasıl bir aydınlatma yapılacağı konusunda önem taşıyan diğer faktörler ise, yapılan işin türü, ışık kaynağının mesafesi, işin ne kadar sürede yapılacağı, çalışma alanının geneli ve çalışma yüzeyi olarak sıralanabilir.

Uyarıcı güvenlik: Doğrudan ve dolaylı güvenliğin tam uygulanamaması nedeniyle tehlikenin uyarıcı levha, işaretlerle belirtilmesi, tehlikeden nasıl kaçınılacağının herkes için kolay anlaşılır yazı ve resimlerle gösterilmesidir.

Bürolarda ortaya çıkan en önemli sağlık problemi olarak işe bağlı iskelet-kas sistemi bozuklukları gösterilmektedir.