BOŞ ZAMAN VE REKREASYON YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 6

1930 ve 1950 yılları arasında, rekreasyon yönetiminde önemli değişmeler yaşanmıştır. Tüm dünyayı etkisi altına alan büyük buhran sonrasında, hükumetler ve yerel yönetimler çeşitli kuruluşlar oluşturarak, bu kuruluşlara rekreasyon faaliyetlerinin organize edilmesinde kullanılmak üzere finansal destek sağlamışlardır.

Rekreasyon yönetiminde en önemli gelişmeler 1960 ve 1970’li yıllarda gerçekleşmiştir.

1980’lerden günümüze kadar geçen zamanda ise, bireylerin gelir düzeylerindeki artışlar, yoğun stres, çalışma hayatının zorlukları, kentleşmenin giderek artması ve buna benzer pek çok faktör rekreasyona olan ilgiyi daha da arttırmıştır.

Karar verme, var olan seçenekler arasından en uygun hareket biçiminin seçilmesidir.

Yerel yönetimlerin rekreasyon hizmetleri; yasal zorunluluklar ve finansman kaynakları gibi kriterlere göre şu şekilde sıralanabilir; rekreasyon merkezleri ve yüzme havuzları, kütüphaneler, sanat merkezleri, parklar ve bahçeler, müzelerdir. Üniversiteler ise yerel yönetim organizasyonları içinde yer almamaktadır.

Rekreasyon yönetim sürecinde yönetimin en alt seviyesinde, alan yöneticileri bulunmaktadır. Alan yöneticileri direkt hizmet sağlayıcılarıdır. Bu yöneticilerin; aerobik veya dans eğitmenliği, aktiviteler için gerekli ekipmanların sağlanması ve aktivitelere öncülük etmek gibi sorumlulukları vardır. Alan yöneticileri tam veya yarı zamanlı olarak çalışmaktadırlar ve genellikle diğer çalışanların denetiminden sorumlu değildirler. Alan yöneticilerinin yönetim sürecindeki pozisyonları genellikle giriş pozisyonudur ve alan yöneticilerinin işleri oldukça yoğundur.

Rekreasyon yönetim hiyerarşisinin ikinci grubunda orta düzey yöneticiler yer almaktadır. Orta düzey yöneticiler genellikle departman sorumlusu olarak istihdam edilmektedirler. Bu yöneticilerin sanat organizasyonlarının yönetimi ve rekreasyon programlarının koordine edilmesi gibi görevleri vardır. Ayrıca, alt düzey yöneticilerinin denetimi de orta düzey yöneticilerin sorumluluğundadır.

Sistem yaklaşımının problem çözmeye ilişkin altı basamağı aşağıdaki gibidir.

Kararlar, üç sınıfa ayrılabilir. Bunlar, kurumsal ve kişisel kararlar, temel ve rutin kararlar, programlanmış ve programlanmamış kararlardır.

Kurumsal ve kişisel kararlar; kurumun üyesi olarak değil, şahıs olarak yöneticiye bağlı bir karardır. Böyle kararlar bir başkasına devredilemez.

Temel ve rutin kararlar: Temel kararlar, örgütün uzun süreli yükümlülüklerini ilgilendiren ve refahını önemli şeklide etkileyebilecek kararları içermektedir. Rutin kararlar ise, işletmenin sürekliliğini sağlamak adına alınan ve genelde günlük işlemleri kapsayan kararlardır. Temel kararlara göre daha az öneme sahip olan kararlardır.

Programlanmış ve programlanmamış kararlar: Programlanabilen kararlar, rutin, tekrarlanan, karar süreci içinde prosedürleri belirlenebilen, kişiden ziyade sistemi vurgulayan özellikteki kararlardır. Programlanamayan kararlar ise daha çok kişiye bağlı olan, prosedürlere bağlanması zor olan, yaratıcılığın ağır bastığı ve çoğu kez bilinmeyenlerle dolu bir ortamda yapılan stratejik nitelikteki seçim işlemi ile ilgilidir.

Diğer alanlarda olduğu gibi rekreasyon yönetiminde de karar verme bir süreçtir ve bu süreç belirli aşamalardan oluşmaktadır. Karar verme süreci şu dokuz aşamadan oluşmaktadır:

Kamu sektöründe yer alan kamu organizasyonları genellikle aşağıdaki kaynaklarla finanse edilirler.

Hükümetten bağımsız olan kuruluşlardır. Özel sektörde faaliyet gösteren organizasyonların amacı genelde kârı en yükseğe çıkarmaktır. Tipik özel sektör rekreasyon tesisleri şu şekilde sıralanabilir.

Yönetim Birliği İlkesi. Aynı amaca hizmet eden birimlerin belirli bir plan dâhilinde bir yönetici tarafından üstlenilmesi anlamına gelen bu ilkeye göre, her yöneticinin denetleyeceği ast sayısı belirlenir. Yöneticiye kontrol edebileceğinden çok sayıda ast bağlanması durumunda yönetici etkili bir şekilde astlarını denetleyemez. Bu doğrultuda; her grup, bölüm, birim ya da alt birimlerin yönetiminden tek bir kişinin sorumlu olması söz konusudur.

Yönetim fonksiyonlarından ilk ikisi olan planlama ve organizasyon fonksiyonları yürütme fonksiyonuna göre daha statik bir özellik taşırken, yürütme fonksiyonu dinamik bir süreçtir. Planlama ve örgütleme daha çok kâğıt üzerinde gerçekleşirken, emir komuta safhasında ast- üst ilk kez karşı karşıya gelmektedir.

Yerel yönetimlerin rekreasyon hizmetleri; yasal zorunluluklar ve finansman kaynakları gibi kriterlere göre şu şekilde sıralanabilir.

Yönetim kavramına ilişkin diğer bir önemli yaklaşım ise yönetim sürecinin, yönetim fonksiyonları açısından incelenmesi şeklindedir. İstenilen sonuçlara ulaşılması için yönetimi gerçekleştirecek kişi veya gruplar, öncelikle amaçlar ve bu amaçlara ulaştıracak yollar ve araçları analiz etmelidir (planlama). İlerleyen adımda kaynaklar bir yapı ve düzen içinde gruplanır ve düzenlenir (örgütleme). Daha sonra insanlar kurulmuş düzen içinde harekete geçirilir (yürütme) ve son olarak işlerin, yönteme, düzene ve amaçlara uygun bir şekilde yapılıp yapılmadığı denetlenir (kontrol). Belirtilen bu dört işlev, yönetim fonksiyonları olarak adlandırılmaktadır. Bu bilgiler ışığında doğru cevap “D” şıkkıdır.

Yukarıdaki ifade ile anlatılmak istenen rekreasyon yönetimi ilkesi, kararlar ve amaçlardır. Doğru cevap “A” şıkkıdır.

Yöneticilerde bulunması gereken temel nitelik ve özellikler şu şekildedir; • Hedeflere ulaşmada kararlı, • Vizyon sahibi, • Değişime açık, • Kararların sorumluluğunu alan, • Planlama, örgütleme, yöneltme, koordinasyon ve kontrolden ibaret olan idari yetenekler sahip, • İşletmenin uzmanlığı olan işte geniş bilgi birikimi olan, • Problemleri çözen, • Bütün temel görevler hakkında genel bilgiye sahip. Bu bilgiler ışığında doğru cevap “D” şıkkıdır.

Sistem yaklaşımının problem çözmeye ilişkin altı basamağı şunlardır; 1. Problemi teşhis etmek ve değerlendirmek, 2. Problemi çözümlemek, 3. Kavramsal bir sistem modeli geliştirmek, 4. Modeli test etmek, 5. Yeni bir model önermek, 6. Nitelikli sistem çözümü için model uygulamak. Bu bilgiler ışığında doğru cevap “E” şıkkıdır.

Yerel yönetimlerin rekreasyon hizmetleri; yasal zorunluluklar ve finansman kaynakları gibi kriterlere göre şu şekilde sıralanabilir; • Rekreasyon merkezleri ve yüzme havuzları • Kütüphaneler • Sanat merkezleri • Parklar ve bahçeler • Müzeler. Bu bilgiler ışığında doğru cevap “E” şıkkıdır.