BOŞ ZAMAN VE REKREASYON YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 1

Deneyimsel pazarlamanın temelini müşterilerin yaşayabileceği beş ayrı deneyim oluşturmaktadır. Bu farklı deneyimler; algılamak, hissetmek, düşünmek, faaliyette bulunmak ve ilişkilendirmektir (Günay, 2008)

Magrath (1986) hizmet pazarlaması söz konusu olduğunda geleneksel pazarlama karması elemanlarına katılımcıları–insanları (Participants), fiziksel ortam (Physical evidence) ve süreç yönetimi (Process management) olmak üzere 3P’nin daha eklenmesini savunmuştur.

Reklam, genellikle işletmelerin tüketiciye ürünleri ve işetme imajıyla ilgili mesaj iletmek istediğinde başvurduğu ilk araç olma özelliği taşımaktadır.

Broşürler, mektup başlıkları, katvizitler, imza, raporların formatı ve ekipmanlar fiziksel kanıtlara örnek olarak gösterilebilir (Öztürk, 2007).

Örneğin; Eskişehir’de faaliyet gösteren bir spor merkezi için, 2009 yılında Eskişehir’de en fazla tercih edilen spor merkezi olmak bu merkezin vizyonunu oluşturabilir.

Meiskop (1991); bireylerin ortalama 70 yıllık yaşam sürelerini incelemiş ve bir bireyin yaşamı boyunca çeşitli etkinlikler için harcadığı zaman süresini belirlemiştir. Çalışma bulgularına göre; birey, yaşamı içerisinde (ortalama 70 yıl) hayatının en büyük bölümünü (27 yıl) boş zaman etkinlikleri içerisinde geçirmektedir

Boş zaman ve rekreasyon ile ilişkili ürünlerin hazırlanması ve tüketiciye sunulması bir yönü ile pazarlama uygulamasıdır (Torkildsen, 2007) ve genellikle hizmet pazarlaması ile ilişkilidir.

Amerikan Pazarlama Birligi (AMA) ise hizmet kavramını “bir malın satışına bağlı olmaksızın nihai tüketicilere ve işletmelere pazarlandığında istek ve ihtiyaç doygunluğu sağlayan ve bağımsız olarak tanımlanabilen eylemlerdir” biçiminde ifade etmektedir.

Hizmetler türdeş değildir (standardize edilemez): Hizmetler genellikle insanlar tarafından üretilen performanslar olduğu için aynı hizmetin iki ayrı sunumunun aynı olması olanaksızdır. Hizmetin her bir birimi aynı hizmetin diğer birimlerinden farklıdır.

Hizmetlerde sahiplik yoktur: Bir mal satın alındığında o malı satın alan kişi genellikle malın sahibi olmaktadır. Ancak bir hizmet satın alındığında satıcıdan alıcıya bir sahiplik transfer edilmez.

Bir tüketicinin hizmet kalitesinden beklediği beş temel özellik aşağıdaki biçimde ifade edilebilir:

Güvenilirlik 

Karşılık 

Garanti 

Empati

Somut Kanıtlar

Bir tüketicinin hizmet kalitesinden beklediği beş temel özellik aşağıdaki biçimde ifade edilebilir :

Güvenilirlik: Hizmetin doğru ve güvenilir şekilde yerine getirilmesi

Karşılık: Hizmetin hızlı yerine getirilmesi ve personelin yardım etmeye istekli olması

Garanti: Personelin bilgili, kibar ve güvenilir olması

Empati: Tüketicilere karşı yardımsever olma ve bireysel ilginin gösterilmesi

Somut Kanıtlar: Fiziksel olanaklar, personel ve iletişim (işaretler, belgeler ve yazışmalar) ile iyi bir etki yaratma

Deneyimlerin iki temel boyutu bulunmaktadır. İlk boyut müşteri katılımıdır. Müşteri katılımı aktif ve pasif olmak üzere iki katılım şeklini içermektedir. Pasif katılımda tüketici ve / ya da müşteri işletmenin sunduğu deneyime sadece izleyici olarak katılır. Aktif katılımda ise; deneyim olarak tanımlanan etkinliğin içinde aktif olarak yer alınır. Örneğin; bir tiyatroda izleyici olarak bulunmak pasif olarak katılımı tanımlarken, interaktif bir oyunda oyuna katılarak tiyatroda bulunmak aktif katılımı ifade eder.

Deneyimlerin iki temel boyutu bulunmaktadır. İlk boyut müşteri katılımıdır. Diğer boyut ise ilişki ya da çevresel ilişki olarak tanımlanmaktadır. Deneyimin bu iki boyutuna göre deneyimler dört ayrı kategoride sınıflandırılmaktadır.  Bu kategoriler; eğlence, eğitim, estetik ve sürükleyici deneyimlerdir.

Fiyatlamanın pazarlama karmasının üzerinde dikkatle durulması gereken konularından biri olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Fiyat ve fiyatlamanın önemi şu bakımdan ele alınabilir (Margaziveya, 2010):

Fiyat, talebi ve satış hacmini etkiler. Aşırı yüksek ya da düşük fiyat, pazarda ürünün tutunmamasına neden olabilir. Bu bağlantıda, fiyat esnekliği çok önem arz etmektedir.

Satış fiyatı işletmenin tüm işlerinin karlılığını belirler.

Fiyat, potansiyel tüketicilerin ürünü veya markayı algılamalarını etkiler ve ürün konumlandırmasında katkıda bulunur. Fiyat kalite ile sıkı bir ilişki içerisinde olarak mal veya hizmetin imaj göstergesi rolünü de üstlenmektedir

Fiyat, rakip mal ve hizmetleri karşılaştırmada en uygun temeli oluşturur. Fiyattaki azıcık bir değişiklik pazar tarafından tespit edilir ve pazardaki dengesizliğe yol açabilir.

Fiyatlama stratejisi pazarlamanın diğer unsurları ile eşgüdümlü olmalıdır. Bir ürün fiyatı; reklam, tutundurma, ambalaj ve mal konumlandırma masraflarını da içermelidir.