BORSALARIN YAPISI VE İŞLEYİŞİ

1999 yılında yürürlüğe konulan bir uygulama ile Takasbank’ta payları fiziki olarak ortadan kaldırmak için “Müşteri İsmine Saklama” sistemine geçilmesi ile yatırımcının paylarını kendi adına saklamasına olanak sağlandı. Doğru cevap E şıkkıdır.

Hisse senedi alım satım işlemi gerçekleştirmek Takasbank'ın değil borsaların faaliyet alanındadır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Kaydi Saklama: 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 56.maddesinin (5) fıkrası gereğince, Kolektif Yatırım Kuruluşlarının (tüm yatırım fonları, emeklilik fonları ve yatırım ortaklıkları) portföylerinde bulunan varlıklar Takasbank tarafından saklanmaktadır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Takasbank’ın sunduğu takas Hizmetleri:

 Doğru cevap B şıkkıdır.

Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasasında yapılan işlemlerin takası aynı gün (T+0), döviz ödemeli kıymetlerin takası ise en az 1 iş günü (T+1) valörlü olarak gerçekleştirilir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Merkezi karşı taraf hizmetinin piyasaya ve yatırımcılara sağlayacağı avantajlar şunlardır;

Doğru cevap D şıkkıdır.

CFI (Classification of Financial Instruments) – ISO (10962):Menkul kıymetlerin türünün anlaşılması amacıyla oluşturulan ve genel olarak menkul kıymetleri sınıflandıran ve kategorize eden uluslararası düzeyde 6 haneden ve harflerden oluşan uluslararası düzeyde bir koddur. Doğru cevap D şıkkıdır.

Payların fiziki olarak ortadan kaldırılmasıyla, sermaye piyasası araçlarının ve bunlarla ilgili hakların elektronik ortamda ihraççılar, hak sahipleri ve aracı kuruluşlar tarafından izlendiği bir sisteme geçilmiştir. Sermaye piyasası araçlarının kaydileştirilmesi MKK’nın sorumluluğundadır. Doğru cevap A şıkkıdır.

MKK, aşağıda yer alan kaydileştirilmiş sermaye piyasası araçları ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen ürünlere ait Lisanslı Depo İşletmeleri tarafından düzenlenen elektronik ürün senetleri için merkezi saklama hizmeti vermektedir:

Doğru cevap D şıkkıdır.

Merkezi Kayıt Kuruluşu; Sermaye Piyasası Kurulu tarafından,

Olarak yetkilendirilmiştir. Doğru cevap A şıkkıdır.

İMKB'nin Karaköy binasına taşınmasının ardından, Temmuz 1988'de İMKB bünyesinde Takas ve Saklama Müdürlüğü kurulmuştur. Doğru cevap A'dır.

Takasbank'ın paylarının %47,20'si Borsa İstanbul'a ait bulunmaktadır. Bankanın ana sözleşmesi gereği Borsa İstanbul dışında diğer ortakların payı %5'i geçememektedir. Doğru cevap B'dir.

Fekketme, herhangi bir yerden herhangi bir kaydın silinmesi, kaldırılması, bitirilmesi ve sona erdirilmesi anlamına gelir. Doğru cevap C'dir.

Takasbank üyesi kurumların kendileri ya da müşterileri adına yurtdışı borsalar ve tezgah üstü piyasalarda yaptıkları işlemlerin takasını gerçekleştirmek ve işleme konu olan sermaye piyasası araçlarının saklamasını yapabilmek için Takasbank global saklama hizmetinden faydalanmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Takas günü T+2 şeklinde, işlemi izleyen ikinci gündür. Doğru cevap C'dir.

Sermaye piyasası araçlarının ve bunlara ilişkin hakların elektronik ortamda kayden izlenmesi ile görevlendirilen MKK 2001 yılında kurulmuştur.

MKK'nın sermayesinin %64,9'u Takasbanka'a, %30,1' Borsa İstanbul'a, %5'i de TSPAKB'ye aittir. Doğru cevap D'dir.

İMKB'de 18 Ocak 1990'da sahte Çukurova Elektrik A.Ş. payları piyasaya sürülmüştür. Doğru cevap A'dır.

Takasbank'ın ana sermayedarı Borsa İstanbul'dur. Doğru cevap E'dir.

Borsa İstanbul'da açılacak ve fiziki uzlaşmaya konu olacak pay vadeli işlem ve Amerikan tipi opsiyon sözleşmelerine ait hesaplanan SPAN parametreleri; fiyat değişim aralığı, volatilite değişim aralığı, ürün grupları arası yayılma pozisyonu indirimi, vadeler arası yayılma pozisyonu riski ve kısa vadeli opsiyon minimum teminatı olarak sıralanır. Doğru cevap E'dir.