BORSALARIN YAPISI VE İŞLEYİŞİ - Deneme Sınavı - 7

Sabit Faizli Tahviller: Önceden açıklanan dönemlerde ve belirli bir nominal getiriyi
garanti eden tahviller sabit oranlı tahvil olarak isimlendirilmektedir. Örneğin, her üç ayda bir %2 faiz ödemeli 5 yıllık bir tahvilin tüm faiz ödemeleri eşittir.

Başlıca tahvil türleri;

Pay ile Değiştirilebilir Tahviller

Geri Çağrılabilir/İade Edilebilir Tahviller

Primli ve İskontolu Tahviller

İkramiyeli Tahviller

Kara İştirakli Tahviller

Faiz oranı riski bir yatırımcının sabit getirili menkul kıymet piyasasında karşılaşabileceği en büyük risktir.

Hazine Bonolarının özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir;

• Bir yıldan kısa vadelidir.
• İkinci el piyasası vardır.
• Kuponsuzdur.
• Satışlar fiziki teslim veya emanet makbuzu ile yapılır.
• Hazine Bonoları nominal değer üzerinden belirli bir faiz oranı üzerinden iskonto edilerek satışa sunulmaktadır. Vadede hazine bonosunun üzerinde yazan nominal değer ödemede esastır.
• Hazine Müsteşarlığı tarafından arz edilir, satış aracılığını T.C. Merkez Bankası yapar

Finansman Bonoları: İhraçcıların, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri çerçevesinde borçlu sıfatıyla düzenleyip kısa vadeli borç temin etmek amacıyla, iskontolu olarak ihraç ettikleri borçlanma senetleridir.

Basit Faiz: Tahvil ya da bononun anaparasının yatırım dönemi süresince kazandığı faiz
oranının yıllık ile ifade edilen biçimidir.

Cari Getiri: Tahvilin yıllık kupon faizinin tahvilin piyasa fiyatına oranıdır.

Yatırımcıların devlet tahvilleri dışında şirket tahvillerini de tercih etme sebepleri arasında aşağıdakiler sayılabilir:
• Kamu tahvillerine kıyasla daha riskli olmalarının bir sonucu olarak daha yüksek bir getiriye sahip olması,
• Düzenli getiri sağlayan bir yatırım aracı olması,
• Vadesinden önce elden çıkarmak istenildiğinde ikincil piyasasının olması sebebiyle kolayca el değiştirebilmesi,
• Farklı sektör, yapı ve kredi notuna sahip birçok şirket tahvilinin bulunması sebebiyle yatırım portföyüne çeşitlilik katmasıdır.

Sabit Faizli Tahviller: Önceden açıklanan dönemlerde ve belirli bir nominal getiriyi garanti eden tahviller sabit oranlı tahvil olarak isimlendirilmektedir. Örneğin, her üç ayda bir %2 faiz ödemeli 5 yıllık bir tahvilin tüm faiz ödemeleri eşittir.

Üzerinde yazılı nominal değerin üzerinde bir fiyattan satılan tahvillere primli tahvil adı verilmektedir.

Kâr'a iştirakli tahviller, genellikle işletmelerin yeniden organizasyonları durumunda ortaya çıkar. Kara iştirakli tahvilller, yatırımcılara hem faize hem de kara katılma olanağı sağlar. Kara iştirakli tahvillere, işletmenin karlı olması durumunda ödeme yapılacağından, imtiyazlı paylara benzerler.

Devlet İç Borçlanma Senetleri’nden vadesi 1 yıldan kısa olanlar “Hazine Bonosu” olarak adlandırılırlar. Hazine Bonoları ihraç tarihinde nominal değerin altında iskontolu olarak satılırlar.

Gelir Ortaklığı Senetleri, Hazine tarafından geliri Kamu Ortaklığı Fonu’na aktarılmak üzere satılan köprü, baraj, elektrik santralı, karayolu, demiryolu, telekomünikasyon sistemleri ile sivil kullanıma yönelik deniz ve hava limanları ile benzerlerinden, kamu kurum ve kuruluşlarına ait olanların gelirlerine gerçek ve tüzel kişilerin ortaklık hakkına sahip olmasını sağlayan senetlerdir.

Cari Getiri: Tahvilin yıllık kupon faizinin tahvilin piyasa fiyatına oranıdır.

Tranş: Tahvil ve Bono Piyasası’nda işlem yapabilme limiti içerisindeki her bir kademedir.

Takas Fiyatı = Kirli Fiyat x Enflasyon Katsayısı

Valör Fiyatı: Menkul kıymet tercihli repo işlemlerinde repo oranı üzerinden hesaplanan Valör fiyatıdır.

Sabit gelirli menkul kıymetlerden en çok işlem görenler tahvil ve bonolardır.

Enflasyon gibi değer düşürücü etkenler karşısında tahvil getirisini korumayı amaçlayan tahvil, endeksli tahvildir.

Vade riskinin diğer adı Getiri Eğrisi Riskidir.