Eser Sözleşmesi-Vekâlet Sözleşmesi-Kefalet Sözleşmesi

Eser sözleşmesinde yüklenicinin borçları; eseri şahsen meydana getirme borcu, sadakat ve özen borcu, araç, gereç ve malzeme sağlama borcu, işe zamanında başlama ve devam borcu, eseri teslim borcu ve
ayıba karşı tekeffül borcudur.

Seçimlik haklar;

. Eser işsahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aynı
ölçüde aykırı olursa sözleşmeden dönme
. Eseri alıkoyup ayıp oranında bedelden indirim istem.
. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde
bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere eserin ücretsiz onarılmasını isteme hakkına sahiptir. Ayrıca işsahibinin genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı vardır

Beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. 

Yüklenici, TBK m. 125’teki seçimlik haklarını veya ödemezlik def’i imkanını kullanabilir.

Yüklenicinin kişisel özellikleri göz önünde tutularak yapılan eser sözleşmelerinde, yüklenici ölür veya
kusuru olmadan eseri tamamlama yeteneğini kaybederse sözleşme, kendiliğinden sona erer.

Vekilin iş görme borcunun kapsamına şunlar girer:
• Maddi fiiller (hekimin hastasını muayenesi, hukukçunun mütalaa vermesi vs.)
• Hukuki işlemler (taşınır/taşınmaz satışı vs.)
• Hukuki işlem benzeri fiiller (ihtar, mehil tayini vs.)

Vekilin, işi bizzat yapması borcunun İkame vekâlet ve alt vekâlet olarak iki istisnası vardır.

Vekâlet sözleşmesinde vekâlet verenin borçları;

. vekilin yaptığı giderleri ve verdiği avansları ödeme
borcu,

. vekile avans verme ve karşılık sağlama bir borcu vekilin vekâleti ifa sebebiyle uğradığı zararı tazmin borcu,

.birlikte vekâlet verenlerin vekile karşı müteselsil sorumluluğu olarak sayılabilir

Vekâlet sözleşmesi; vekilin işgörme borcunu ifa etmesi, tarafların tek taraflı iradesiyle (istifa veya azil) veya taraflardan birinin ölümü, ehliyetsizliği veya iflası sebepleriyle sona erer.

İkiye ayrılır.  Ayni teminat ve şahsi teminat.

Kefalet sözleşmesinin geçerlilik şartları;

. geçerli bir asıl borcun bulunması,

. esas bakımından geçerli bir kefalet sözleşmesinin yapılması,

. kefalet sözleşmesinin yazılı şekilde yapılmasıdır.

Kefalet için aranan şekil, nitelikli yazılı şekildir.

Kefalet sözleşmesinin sona ermesi asıl borca bağlı olarak sona erme veya kefalet sözleşmesinin kendisine özgü sona erme olarak ikiye ayrılır.

Anaparanın veya yarım yıllık döneme ait faizin ödenmesinde ya da yıldan yıla yapılması öngörülen anapara ödemelerinde altı aylık gecikme olursa alacaklı durumu kefile bildirmelidir. 

Kefalet sözleşmesinin bağımsız sona erme sebepleri;

. asıl borçlunun değişmesi,

. süreli kefalet sözleşmesinin sona ermesi,

. süresiz kefalet sözleşmesinin sona ermesi,

. çalışanlara kefalette feshi bildirme ile sona erme,

. yasanın öngördüğü azami sorumluluk süresinin dolması ve kefaletten dönmedir. 

Evet, asıl borçlu, zamanaşımı def’ini ileri sürmekten feragat etmiş olsa da kefil zamanaşımı def’inde bulunabilir. 

Kefaletten sonra verilen teminatlar, esas borçlu tarafından değil de üçüncü kişiler tarafından
verilmiş olmaları durumunda, alacaklının özen yükümünün dışında kalırlar.

Eser sözleşmesinde işsahibi, bir eser meydana getirmeyi bir başkasına bırakan kişidir. Yüklenici de eser meydana getirip teslim etmeyi borçlanan herhangi bir kişidir. 

Sadakat borcunun iki temel görünümü vardır:
• TBK m. 472/II’ye göre malzeme işsahibi tarafından sağlanmışsa yüklenici, onları gereken özeni göstererek kullanmakla ve bundan dolayı hesap ve artanı geri vermekle yükümlüdür.
• TBK m. 472/son’a göre eser meydana getirilirken işsahibinin sağladığı malzemenin veya eserin yapılması için gösterdiği yerin ayıplı olduğu anlaşılır veya eserin gereği gibi ya da zamanında meydana getirilmesini
tehlikeye düşürecek başka bir durum ortaya çıkarsa yüklenici bu durumu hemen işsahibine bildirmek zorundadır. Bildirmezse doğacak zarardan sorumlu olacaktır. 

Eser sözleşmesinde ücretin ödeme yeri, tarafların açık veya örtülü iradelerine göre belirlenir.
Aksine bir anlaşma yoksa alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde ödenir.