BİZANS TARİHİ

Doğru cevap: C şıkkı

Doğru cevap: B şıkkı

Doğru cevap: B şıkkı

İpatos, konsül kelimesinin Yunanca karşılığıdır. 6. yüzyıldan sonra şeref unvanı olarak kullanılmıştır. İpatos görevine atanan kişiye bir diploma hediye edilirdi. Çoğu zaman bürokrat ve maliye memurları için kullanılmış olsa da zaman zaman askerler için de kullanılmıştır. 1111 yılından sonra bu unvan kaybolmuştur. Doğru cevap C’dir.

Özel misyonlar için daha çok imparatorun özel ulağı ve elçisi olarak görevlendirilen memur manasına gelen mandator unvanı ilk defa 9. yüzyılda kullanılmıştır. Doğru cevap B’dir.

Geçmişi Roma’ya dayanan dimoslar (lat.factio) amblemlerinin renklerine göre Maviler (Veneti), Yeşiller (Prasini), Beyazlar (Lefki) ve Kırmızılar (Kokkini) olmak üzere dört gruba ayrılmışlardır. Doğru cevap B’dir.

Geçmişi Roma’ya dayanan dimoslar (lat.factio), amblemlerinin renklerine göre Maviler (Veneti), Yeşiller (Prasini), Beyazlar (Lefki) ve Kırmızılar (Kokkini) olmak üzere dört gruba ayrılmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Konstantinos, merkezi idareyi takviye etmek amacıyla, erken dönem Bizans tarihinde imparatorluk ailesinin dışında herhangi birinin gelebileceği en üst makam olan magister officiorum kadrosunu 320 yılında oluşturmuştur. Doğru cevap B’dir.

Programda din dersi bulunmamaktaydı. O nedenle Bizanslılar ortaöğretim eğitimini laik eğitim (kozmiki pedeia) olarak da nitelemektedirler. Doğru cevap A’dır.

Kuropolatis: Kelime manası saray işlerinden sorumlu kişi demektir.

Nobelisimos: Daha çok imparator çocuklarının kullandığı bir unvandır. Derece olarak sezar’dan düşük kuropalatis’ten büyüktür. Kaynaklarda yeşil ve kırmızı renkte pelerin giydikleri ve taç taktıkları bildirilen nobelisimosların imparator çocukları olmaları dışında ne iş yaptıkları söylenmemektedir. Ancak 11. yüzyıldan sonra nobelisimos unvanı yüksek derecedeki generaller için kullanılmıştır. I. Aleksios Komninos imparator olmadan önce nobelisimos unvanını kullanıyordu.

On yedinci sırada silentiarios makamı vardır. Bu göreve altın bir asa hediye edilerek atanırdı. Sarayın düzeninden ve sessizliğinden sorumlu olan kişiydi.Ayrıca sarayın onarımından ve arızalarının bakımından da sorumluydu.

İmparator VI. Leon 9. yüzyıl sonlarında senatonun tüm yetkilerini kaldırdı (İstoria tu Elliniku Etnous, VIII. c., s. 156). İmparatorluk kurumunun, sürekli bir tehdit olarak gördüğü aristokrasinin etkisini azaltma çabalarının bir sonucu olarak 11. yüzyıl ortalarında halktan insanlara da senato üyesi olma imtiyazı tanınınca senato işlevini yitirdi.

Pronoia: Hizmet karşılığında tahsis edilen devlet arazileri. Pronoia kurumu Komninos hanedanı tarafından ihdas edilmiş olup devletin maaş ödeyecek bir mekanizmasının bulunmaması nedeniyle devlet arazilerinin ve bunlara ait gelirin özellikle askeri hizmet ve yükümlülükler karşılığında tahsis edilmesi şeklinde uygulanmaktaydı.

Hıristiyan manastır yaşamının özünde manevi hayatı kazanabilmek için bu dünyadan el çekme anlayışı yatmaktadır. Manastır hareketi 3. yüzyıl sonlarında ve 4. yüzyıl başlarında Mısır’da başladı. Manastırcılık ilk başlarda kilisenin dışında gelişmiş bir harekettir (Talbot, 1999, s. 163-167).

Bizans Devletinde yönetim yapısının temel taşını imparator oluşturmaktadır. Geçerli olan anlayışa göre her türlü iktidar gücünün odağında imparator bulunmakta ve devlet mekanizmasının tümünü mutlak denetimi altında tutmaktadır. İmparatorlar erken dönemlerden başlayarak değişik unvanlar taşımışlardır. Bunlar arasında en çok bilinen unvanlar augustus ve caesar=sezar/kayzerdir. Heraklios’tan (610-641) itibaren kral sözcüğünün eski Yunancadaki karşılığı olan vasilevs unvanı da Bizans imparatorları tarafından kullanılmıştır. “İmparatorun” karşılığı olarak aftokrator unvanı ortak imparator durumunda yaşça büyük olana verilen bir sıfat olarak kullanılmıştır. Konstantinos döneminden başlayarak son döneme kadar imparatorlar, despot unvanını da diğer imparatorluk sıfatlarının yanı sıra kullanmışlardır.

Pandidaktirion’da (üniversitede) ders verecek olan hocalar senato tarafından seçilmekteydi ücretlerini devlet karşılamaktaydı.

Ortaöğretim “sholio tu grammatiku” adı verilen okullarda verilmekte ve çocuklar bu okullara 10-12 yaşlarında kabul edilmekteydi.

Erken Bizans döneminde, adaletle ilgili konularda gerektiğinde yargı merci olarak da imparatora yardımcı olan ve günümüzde adalet bakanına eşdeğer olan quaestor unvanlı sivil görevli vardı.