BİZANS TARİHİ

1296 yılında Venedik’le Ceneviz arasında savaş çıktı. Bizans da Ceneviz’in müttefiki sıfatıyla bu savaşta yer aldı. Fakat 1299’da Ceneviz Venedik’le barış anlaşması yaparak, savaşta Bizans’ı yalnız bıraktı. Donanmayı lağvetmenin ne kadar vahim bir hata olduğunu tecrübe etmiş bulunan Bizans, Venedik karşısında ağır bir mağlubiyete uğradı. 1302 yılında imzalanan barış anlaşmasıyla Venedik hem yüklüce bir savaş tazminatı kopardı hem de Bizans ülkesinde ticari çok büyük ayrıcalıklara sahip oldu. Cenevizliler de sahip oldukları imtiyazları korudukları gibi İstanbul’un karşısında bulunan kolonileri Galata’yı sağlam bir surla çevirerek burayı Bizans başkentine rakip bir şehir haline getirdiler.

Bitinya’daki şehirlerden İznik, konsül düzenlenmesi ve Hıristiyanlığın amentüsünün görüşüldüğü yer olması açısından diğer şehirlere oranla daha fazla önem arz eder.

Pelekanon savaşı(1329), bir Bizans imparatoru (III. Andronikos) ile bir Osmanlı hükümdarının(Orhan Bey) bizzat karşı karşıya geldikleri bir muharebe oldu. Bu savaş ve mağlubiyet Bizans’a Bitinya’da yerleşmiş bulunan Türklerin ilerleyişinin askeri kuvvet kullanılarak durdurulamayacağını gösterdi.

Türklerin kazandıkları zafer karşısında başta Sırplar olmak üzere Balkanlı Hıristiyan güçler Osmanlı’nın vassallığını kabul ettiler. Vassal olmanın iki şartı vardı: yıllık belli bir vergi ödemek ve gerektiğinde Osmanlı sultanına askeri hizmet etmek. Sırplardan bir süre sonra Bizans da Osmanlı Devleti’ne tâbi vassal haline geldi. Nitekim 1373 yılında Bizans İmparatoru V. İoannis’i vassalık yükümlülüğü gereğince, Anadolu’da Sultan I. Murad’ın Türkmen beyliklerine karşı düzenlediği sefere katıldı.

28 Temmuz 1402’de Ankara savaşında Timur’un Osmanlı Sultanı Yıldırım Bayezid’i mağlup etmesi Bizans için mucizevî bir kurtuluş oldu. İmparator II. Manuil İstanbul’a dönerek durumdan faydalandı. Ankara savaşı sonrasında Osmanlı Devleti’nde muazzam bir kargaşa yaşanmaya başladı. Fetret devri olarak adlandırılan bu dönemde Bayezid’in oğulları taht için kanlı bir mücadeleye giriştiler. Bundan istifade eden Bizans yönetimi vassallık yükümlülüklerinden sıyrıldığı gibi bazı kazançlar da elde etti. Dolayısıyla Ankara Savaşında Osmanlıların Timur’a yenilmesi Bizans’ın rahatlamasına sebep olmuştur.

İstanbul’un Bizanslı ahalisi arasında Ortodoks inanca bağlılık o denli kuvvetli ve Latinlerden duyulan nefret o denli büyüktü ki imparatorun başbakanı Lukas Notaras; “İstanbul’da Latin kardinallerinin külahını görmektense Türk sarığını görmeyi tercih ederim” diyerek insanların duygularına tercüman olmuştur.

II. Manuil, II. Murad’la anlaşma yanlısıydı. Fakat VIII. İoannis, II. Murad’a karşı tarihe Düzmece Mustafa olarak geçen amcasını destekleyerek Osmanlı’da yeni bir iç savaşın başlamasına neden olmuştur.

İstanbul'un Latinler tarafından işgalinden sonra Bizans Devletinin geriye çekildiği şehir İznik’tir.

İznik İmparatorluğu ve Bizanslılar için tek önemli mesele İstanbul’un geri alınması ve Bizans İmparatorluğu’nun eski başkentinde yeniden ihya edilmesiydi.

Papa X. Gregorius’un kararlılığı ve Anjou’lu Charles’ın yarattığı tehdidin ciddiyet kazanması üzerine bir karar alması gerekti. 1274’te Lyon’da yapılan görüşmelerden sonra kiliselerin birleştirildiği ve Roma Kilisesinin inancının kabul edildiğine dair bir anlaşma imzalandı. Böylece iki yüzyıldan fazla bir süredir üzerinde tartışılan Roma’nın üstünlüğünde kiliselerin birleşmesi kabul edilmiş oldu. Dolayısıyla bahsi geçen antlaşma 1274’te Lyon’da yapılmıştır.

A seçeneği dışındaki tüm seçenekler olumsuz sonuçlar doğursa da donanmayı lağvetmesi Bizans imparatorluğu için diğerlerinden daha vahim bir sonuç doğurmuştur. Bizans, Ceneviz’in müttefiki olduğu savaşta Venedik ve Ceneviz’in barış antlaşması yapması üzerine, 1299 yılında Venedik karşısında ağır bir mağlubiyete uğrayınca 1302’deki barış anlaşmasıyla Venedik’e hem güçlü bir savaş tazminatı hem de ticari büyük ayrıcalıklar vermek zorunda kaldı.

Laskarisler zamanında İstanbul’dan kaçan Bizans aristokrasisi ve kilisesine ev sahipliği yapan İznik şehri, Hıristiyanlığın amentüsünün belirlendiği İznik Konsilinin yapıldığı yer olarak Bizanslılar için kutsal nitelikteydi. Bitinya bölgesi 1071 Malazgirt Savaşı’nın hemen ertesinde Türk akınlarına sahne olmuş ve 1075’te fethedilen İznik Türkiye Selçuklarının ilk başkenti haline gelmiştir.

Aydınoğlu Mehmed Bey’in oğlu Umur Gazi, 1329’da İzmir’in liman kalesini de alarak şehrin fethini tamamlamıştır.

Osmanlı ablukası altında altı yıl dayanan Bursa, 1326 Nisanında kıtlık ve açlıktan bunalarak Osmanlı’ya teslim olmuştur. Bizans merkezi yönetimi şehre yönelik Osmanlı ablukasını kırmak için hiçbir askeri girişimde bulunamamış ve Bursa’yı zapt eden Orhan Bey yönetimindeki Osmanlılar şehri başkentleri yapmışlardır.

1341 yılında Kantakuzinos ve İmparatoriçe Anna etrafında toplanıp Apokavkos’un önderliğinde faaliyet gösteren muhalefet arasındaki iç savaş diğerlerine göre iki bakımdan farklıydı. Öncelikle bu iç savaşa dış güçler etkin biçimde katıldılar ve kimin Bizans’ta iktidar olacağını onlar belirlediler. İkincisi bu iç mücadelede Bizans halkı önceleri hiç olmadığı kadar kamplara ayrıldılar. Zenginler, toprak ağaları ve aristokrasi Kantakuzinos’a destek verirken tüccar, esnaf, zanaatkâr ve bu kitleler muhalif grubun yanında yer aldı. Apokavkos’un kışkırttığı yoksul halk kitleleri Trakya ve Makedonya’da Kantakuzinos yandaşı olan aristokratlara saldırdılar. Halk ayaklanması karşısında Kantakuzinos ve aristokrasi çaresiz kaldı.

1363’te Filibe’yi zapt edip ilk Rumeli beylerbeyi olan Osmanlı lalası Lala Şahin Paşa’dır.

VIII. İoannis Paleologos arkasında veliaht olabilecek erkek evlat bırakmadan öldü. Kardeşi Mora despotu Konstatinos Dragasis Paleologos imparatorluk tacını giyerek XI. Konstatinos (1449-1453) namıyla son Bizans İmparatoru oldu. Dolayısıyla 1449-1453 yılları arasında hüküm süren son Bizans imparatoru XI. Konstantinos olmuştur.

29 Mayıs 1453’te İstanbul’u fetheden ve Fatih unvanını alan Osmanlı imparatoru Sultan II. Mehmed’dir.

Bizans’ın son hükümdar ailesi Paleologoslar sülalesndendir.

Bu unvan tekfurdur.