BİZANS TARİHİ

Haçlı kuvvetleri Eskişehir’den sonra Konya, Ereğli, Kayseri, Göksun ve Maraş üzerinden ilerleyerek Ekim 1097’de Antakya önlerine geldiler. 10 Mart 1098’de Urfa ve 2/3 Haziran 1098’de Antakya’yı ardından Suriye üzerinden güneye doğru inerek 15 Temmuz 1099’da Kudüs’ü ele geçirdiler. 1109 yılında da Trablus Kontluğu kuruldu. I. Haçlı seferinin sonucu olarak islam dünyası içinde Antakya, Urfa, Trablusşam ve Kudüs’te 4 tane Haçlı şehir devleti kuruldu. I. Haçlı Seferi’nin bu başarısı Avrupa’da büyük bir heyecan uyandırdı ve yeni orduların yola çıkmasına sebep oldu. Ancak 1101 yılında birbiri ardına Anadolu topraklarına giren Haçlı orduları bu kez başarılı olamamışlar ve Selçuklu kuvvetleri tarafından neredeyse tamamen imha edilmişlerdir. I. Haçlı Seferi sırasında sayıları yüz binlerle ifade edilen Haçlı ordularının Anadolu’dan geçmesi I. Sultan Kılıç Arslan’ın yeniden toparlamaya çalıştığı Anadolu Selçuklu Devleti’ne ağır bir darbe indirdi. Bu sayede Bizans İmparatorluğu başta İznik, İzmir ve Efes gibi önemli şehirler olmak üzere tüm kıyı bölgelerini Türklerden geri aldı. İznik’i Bizans’a kaptıran I. Kılıç Arslan ise Konya’yı yeni devlet merkezi olarak seçti.

Nikiforos Melisinos’un ayaklanmasının en önemli sonucu, güvenliklerinin sağlanması için şehirlere yerleştirdiği Türk garnizonlarının bir daha buraları terk etmemeleri sonucu başta İznik olmak üzere Batı Anadolu’daki pek çok şehrin Selçuklu hâkimiyetine girmesi olmuştur. Böylece İstanbul’un yanı başındaki İznik’i ele geçiren Süleymanşah, burasını kurduğu devletin merkezi yaptı.

Antep, Antakya ve Malatya civarında fetihler yapan Afşin Bey daha sonra İç Anadolu Bölgesi’ne girerek 1067 yılında Kayseri’yi zapt etti. Ertesi yıl Suriye’ye kadar inen Bizans ordusunun arkasından dolaşarak İstanbul-Kilikya yolu üzerindeki Amuriyye (Amorion) Kalesi’ni ele geçirdi. Son olarak 1070 yılında Alp Arslan’nın önünden kaçarak Anadolu’ya giren ve daha sonra Bizans’a sığınmak için İstanbul’a giden Selçuklu Şehzadesi Erbasan’ı takip eden Afşin Bey İstanbul Boğazı’nın Anadolu kıyısındaki Kadıköy’e kadar ilerledi. Erbasan ve yanındakilerin kendisine teslimi için imparator’a haber gönderen Afşin Bey, bu isteği kabul edilmeyince yolu üzerindeki tüm Bizans yerleşim birimlerini yağmalayarak geri döndü

Patrik: Hristiyanlığın Ortodoks mezhebine bağlı olanların İstanbul’da ikamet eden en büyük dini önderine verilen sıfattır.

Bizans imparatoru I. Aleksios Komninos (1081-1118) da 1089 yılında Papa II. Urbanus’tan (1088-1099) ücretli asker gönderilmesini istedi. Onun bu talebi, gücünü Doğu’ya hâkim kılma düşüncesini taşıyan Papalık tarafından farklı bir şekilde değerlendirildi. I. Aleksios’un ücretli asker talebi Papa II. Urbanus’un 27 Kasım 1095’te orta Fransa’da bulunan Clermont kentinde toplanan konsilde yaptığı çağrı büyük bir Haçlı Seferi halini aldı.

Büyük Selçuklu Devleti’nin Musul hâkimi İmadeddin Zengi’nin 24 Aralık 1144’de Urfa’yı ele geçirerek Urfa Haçlı Kontluğu’na son vermesi Avrupa’da büyük yankı buldu. Bu nedenle 1145 yılı Aralık ayında Papa III. Eugenius (1145-1153) yeni bir sefer çağrısında bulundu. Papanın çağrısı ile Alman imparatoru III. Konrad (1138- 1152) ve Fransa kralı VII. Louis, (1137-1180) komutasında iki büyük Haçlı ordusu
Avrupa’dan yola çıktı.

1261 Ağustos’unda VIII. Mihail Paleologos (1259-1282) Bizans İmparatorluğu’nu yeniden ihya eden imparator sıfatıyla İstanbul’a girdiğinde Bizanslıların elli yedi yıllık hayalini gerçekleştirmişti.

Süleymanşah 1075 yılında Bizans valisi Martavkosta’nın elinden Konya’yı, ardından da Romanos Makri idaresindeki Konya Takkeli dağının yamacındaki Gevale kalesini ele geçirdi. Süleymanşah kısa bir süre içerisinde zorluk çekmeden Konya’dan İznik’e kadar olan bölgeleri
hâkimiyeti altına aldı.

Selçuk Bey’in 1007 yılında Cend Şehri’nde ölmesinin ardından ailenin başına oğul- larından Arslan Yabgu geçti.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Bizans İmparatorluğu ile Büyük Selçuklu Devleti arasındaki ilişkiler Çağrı Bey’in 1015/1016’da üç bin kişilik bir süvari birliği ile Van Gölü havzasındaki Ermeni Vaspurakan Krallığı’nın topraklarını hedef alan keşif mahiyetindeki akınıyla başlar.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Malazgirt Savaşı'nda, 26 Ağustos 1071 Cuma günü Malazgirt-Ahlat arasındaki Rahve Ovası’nda tarafların karşı karşıya geldiği savaşta, Bizans ordusu neredeyse tamamen imha edildiği gibi imparator IV. Romanos Diogenis de tutsak alındı.

İki kilise arasındaki rekabetin altında yatan sebep evrensellik meselesi idi. Roma Kilisesi, tüm Hıristiyanların en büyük temsilcisinin Papa olması gerektiğini iddia ederken, bu fikre itiraz eden Doğu Kilisesi, patrikliklerin kendi bölgelerinde özerk bir yapıda olmalarını savunuyordu. Taraflar arasındaki bu çatışma 16 Temmuz 1054’te Roma heyetinin Ayasofya’da Patrik Kirularios ve etrafındakilerini aforoz ettiğini buna karşılık Patrikliğin de Roma heyetindekileri aforoz ettiğini açıklamasıyla sonuçlandı. Böylece shisma hareketi gerçekleşerek İstanbul ve Roma Kiliseleri birbirinden tamamen kopmuş oldu.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Haçlı Seferleri dört kez düzenlenmiştir. Soru kökünde ifade edilen tarihle I. Haçlı Seferi'ne aittir.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Kudüs’ü Müslümanların elinden geri almak amacıyla Papa III. Innocentius’un (1198-1216) çağrısı ile düzenlenen IV. Haçlı Seferi, Venedik Doçu Enrico Dandalo’nun (1195-1205) müdahalesi ile asıl amacından saparak Bizans İmparatorluğu’na yönelmiş ve İstanbul’un Haçlılar tarafından ele geçirilerek burada bir Latin İmparatorluğu’nun kurulması ile sonuçlanmıştır.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurulmasının ardından daha önce çoğunlukla ganimet elde etmeye yönelik Türkmen akınlarının yerini devlet nizamı ve kanunları çerçevesinde yapılan fetihler almıştır.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Bizans İmparatorluğu ile Selçuklu Türkleri arasında XI. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren başlayan ve 1308 yılında Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılışına kadar devam eden ilişkiler çoğunlukla mücadele şeklinde geçmiştir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

İstanbul’un 1204 yılında Latinler tarafından işgal edilmesinin ardından I. Teodoros Laskaris (1204-1222) tarafından İznik merkez olmak üzere kurulan ve tüm Batı Anadolu Bölgesi’ne hâkim olan İznik İmparatorluğu döneminde sınır savunma sistemi yeniden organize edilmiştir.

Doğru cevap A seçeneğidir.

I. Kılıç Arslan’ın 1107 yılında Büyük Selçuklu Devleti beylerinden Çavlı ile yaptığı savaşta hayatını kaybetmesinden oğlu Şahinşah’ın (1110-1116) iktidarı ele geçirmesine kadar Selçuklu tahtı üç yıl boş kaldı.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Doğru cevap C’dir.

Doğru cevap A’dır.