BİZANS TARİHİ - Deneme Sınavı - 21

İstanbul Studios Manastırı Kilisesi Ahşap Örtülü (Hellenistik) Bazilikadır.

1204 yılında Latinlerin İstanbul’u işgal etmesi sonucu, İmparatorluğun parçalanması, Türkler ile mücadeledeki toprak kayıpları ve İtalya’nın Akdeniz ile
Karadeniz’de genişlemesi süreçleri, araştırmacılar tarafından Bizans ekonomisinde “kayıp 13. yüzyıl” olarak değerlendirilmektedir.

Bir dinin törenlerine ve tapınma biçimine ilişkin kuralların tümüdür. Litürjik ise litürjiye ilişkin olguları niteler. Örneğin kilise hazinelerinde yer alan; İsa’nın bedenini sembolize eden ekmeğin konduğu tepsi (paten) ve İsa’nın kanını sembolize eden şarabın konduğu kadeh (kalis)
litürjik objelerdir. Bu kapsamda doğru yanıt C seçeneğidir.

Bu dönemde yapılarda kazınan ya da üzeri kapatılan süslemelerin yerine haç motifleri, bitkisel motifler ve hayvan figürleri resmedilmiştir.

Ticaret, Bizans ekonomisin temel alanlarından birisiydi. Devlet, ithalat ve ihracatı
%10 olarak vergilendirmiştir. İmparatorluğun en önemli ticari metaları tahıl ve
ipektir.

Seramik, sadece ortaçağ ekonomisinin önemli bir ürünü değil aynı zamanda
sikkeler gibi çok önemli bir arkeolojik kanıt olarak karşımıza çıkmaktadır. Nüfusun çok büyük kısmı tarafından kullanılan seramikler için büyük bir kitlesi ve
pazarı olduğunu düşünmek yanlış olmaz. Sırsız seramikler tahıl ve yağ gibi ürünleri depolamada, peynirin tuzlu suda bekletildiği ya da balık ve etlerin tuza yatırıldığı kaplar olarak, ürünlerin nakliyesinde (özellikle yağ ve şarap ticaretinde)
ve mutfak gereçlerinde artan talep ile birlikte gelişmiştir. Sırlı seramikler ise daha
çok ticari bir mal olarak değerlendirilmiştir. Ortaçağ boyunca İstanbul, seramik
üretiminin en büyük merkezidir. İkinci büyük merkez ise Korintos’tur. Arkeolojik
veriler bu iki büyük merkez dışında da imparatorluğun çeşitli bölgelerinde yerel
üretimin yapıldığını kanıtlamaktadır. Örneğin Atina, Sparta, Mora Yarımadası,
Selanik, Makedonya, Anadolu’da Amorion, İznik, Foça ve Sard gibi.

Devlet tarafından toplum çıkarlarını gözeterek üretimi veya ihracatı
çeşitli şekillerde etkilemek ve yerine göre üreticileri/ ihracatçıları korumak ve teşvik etmek amacıyla para ya da para olarak ifade edilebilecek diğer şekillerde verilen karşılıksız mali yardımlara denir. Bu kapsamda doğru yanıt B seçeneğidir.

Bizans mimarisi çok girişli, içerisinde Avrupa’daki çağdaş mimari üsluplar olan Romanesk ve Gotik Mimari unsurlarının da izlenebildiği bir dönem olarak karşımıza çıkması geç dönem Bizans'a özgü bir durumdur.

Forum: Antik Roma kentlerinin merkezlerinde yer alan ve çevresi önemli kamusal yapılarla kuşatılmış meydan. Erken Hıristiyanlık döneminde de uygulamasına devam edilmiştir.

Roma hukuku uzmanlarına göre Roma hukuku:

Eski Hukuk Dönemi (MÖ. 753-MÖ. 150),

Klasik Öncesi Hukuk Dönemi (MÖ. 150-MÖ. 27),

Klasik Hukuk Dönemi (MÖ. 27-MS. 250),

Klasik Sonrası Hukuk Dönemi (MS. 250-MS. 527),

İustinianos Dönemi (MS. 527- MS. 565) olmak üzere beş ana döneme ayrılır.

Doğru yanıt B'dir.

Bizans hukukunun kaynağı olan Roma’nın siyasal tarihi, devlet örgütü biçimlerine göre dört temel döneme ayrılır. Bunlar:

1) Krallık Dönemi (MÖ. 753-MÖ. 509),
2) Cumhuriyet (Consül’ler) Dönemi (MÖ. 509- MÖ. 27),
3) İlk İmparatorluk (Principatus) Dönemi (MÖ. 27- MS. 235/284),
4) İmparatorluk(Dominatus)Dönemi(MS.284-MS.476)’olarak tasnif edilir.

Doğru yanıt A'dır.

Konstantinos zamanında başkent İstanbul’da inşa edilen bir forum kentin merkezi haline gelmiştir. Günümüze ulaşmayan forumun yuvarlak planlı olduğu ortasında bir porfir sütun bulunduğu ve bunu çevreleyen revakların ise heykellerle süslendiği bilinmektedir. Konstantinos forumunun inşasında sonra İstanbul’da dikdörtgen planlı dört meydan inşa edilmiştir: Tauri Forumu, Bovis Forumu, Filadelfion Forumu, Arkadius Forumu.

1204 yılında Latinlerin İstanbul’u işgal etmesi sonucu, İmparatorluğun parçalanması,
Türkler ile mücadeledeki toprak kayıpları ve İtalya’nın Akdeniz ile
Karadeniz’de genişlemesi süreçleri, araştırmacılar tarafından Bizans ekonomisinde
“kayıp 13. yüzyıl” olarak değerlendirilmektedir.

Tekfur Sarayı olarak da bilinen saray Vlaherna Sarayıdır.

İperpiron: I. Aleksios (1081-
1118)’un tedavüle soktuğu bir
yüzü çukur, bir yüzü bombeli
altın sikke. Bu sikkeler
nümismatik literatüründe
“scyphate=sikifos” (çukur)
olarak adlandırılır.

Bizans dış ticareti, eparhosun yakın denetimi altındaydı. Eparhos: Şehirde en yüksek
dereceli memur (Vali). Eparhos
yasa ve emirlerin devamlılığını
sağlamak ve kamu
hizmetlerinden sorumludur.

Başta İstanbul olmak üzere imparatorluğun bazı kent merkezlerinde esnaf,
zanaatkâr ve tüccarların mensubu olduğu Bizans loncaları, Bizanslıların Romalılardan
devraldığı, fakat zaman içerisinde birtakım değişikliklere uğramış iktisadi
kurumlardır.

Nummi: Follisin 1/40’ına eşit
bakır sikke değer birimidir.

Hukukta kaynak, kral ve senato gibi hukuku oluşturan güçleri yani “yaratıcı kaynakları” ifade edebileceği gibi, hukukun ortaya çıktığı ve yürürlükte olduğu zaman aldığı biçimi, yani “yürürlük kaynaklarını”da kastedebilir. Yürürlük kaynaklarına örnek olarak Bizans hukukunda imparator emirnameleri gösterilir. Ancak daha çok tanınanları ise

- Codex Theodosianus olarak bilinen Teodosios Kanunnameleri (435-438),
- Codex Justinianus olarak adlandırılan İustinianos Kanunnameleri, (529-534)
- III. Leon (717-741) döneminde çıkarılan Eklogi,
- I. Vasil (867-886) zamanında çıkarılan Epanagogi,
- VI. Leon (886-912) zamanında çıkarılan Vasilika,
- Konstantinos Armenopulos (1320-1380) tarafından 1354 yılında yazılan ve altı kitaptan oluştuğu için Eksavivlos adını alan ve 1946 yılına kadar Yunanistan’da da uygulanmış olan Yasalar Elkitabı (Proheiron Nomon) olarak sıralayabiliriz.

Doğru yanıt E'dir.

Hristiyanlığın ilk ortaya çıktığı yüzyıllarda öğretileri ve yazdıklarıyla Hristiyanlık inanışının doğmalarını belirleyip ortaya çıkaran din adamlarına Kilise Pederleri adı verilir. Doğru yanıt C'dir.