BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NDA TÜRK CEPHELERİ - Deneme Sınavı - 5

A seçeneği dışındaki seçeneklerin hepsinde hatalı bilgiler verilmektedir. A seçeneğinde verildiği gibi bu bölgedeki savaşların tümü Türk-İngiliz mücadelesiyle karakterizedir.

Bu bölgenin stratejik yönden önemi B seçeneğinde en doğru biçimde verilmektedir. Doğru yanıt B dir.

Bu völgedeki savaşlar İngiltere ile Osmanlı arasında gerçekleşmiştir. Doğru yanıt B dir.

E seçeneği dışındaki tüm verilenler bölgenin coğrafi özellikleri arasındadır. Ancak Anadoluya geçiş konumunda değildir.

D seçeneği dışındaki gelişmelerin hepsi daha sonra gerçekleşmiştir. Doğru yanıt D dir.

Birinci kanal seferinde Osmanlının yıkıma uğraması ve savaştan yenilgiyle çıkması sonrasında kurulan Maurice De Bunsen Komitesinde İngilizler Osmanlının geleceğini ve Osmanlıdan elde edebilecekjleri çıkarlar üzerine planlar yapmaya başlamışlardır. Doğru yanıt bu nedenle C dir.

Şerif Hüseyin’in asıl hedefi, bütün Arap dünyasının kralı olmak ve halifeliği ele geçirmekti. Bu nedenle doğru yanıt D dir.

Birinci Gazze muharebesi dışında verilen seçeneklerdeki savaşların ve mücadelelerin hepsinde İngilizler Osmanlıya karşı başarılı olmuşlardır.

Mondros mütarekesi imzalanmadan kısa bir süre önce Mustafa Kemal Mustafa Kemal Paşa İngiliz ve Fransızların Yıldırım ordularının mukavemeti hâlinde, Adana ve İskenderun bölgesini işgal edecekleri yolunda Osmanlı Hükûmetine baskı yapmalarına rağmen bölgenin teslim ve boşaltılmasından yana olmadı, hatta İngilizlerin İskenderun’a asker çıkarmaları hâlinde mukavemet edileceğini, 5 Kasım 1918 tarihinde birliklerine yayınladığı gizli emirde gerekirse silahla karşı konulacağını bildirdi. Mustafa Kemal Paşa’nın bu tutumu, bir süre sonra Anadolu’da önderi olacağı Türk Millî Mücadelesinin de ilk işareti oldu. Doğru yanıt D dir.

Almanya silah, mühimmat, motorlu araçlar ve teknolojik gereçler konusunda Türklere en çok destek veren ülkedir. Doğru yanıt E dir.

Tarihe ve günümüze baktığımızda ırk dışında verilen kavramların hepsinin şehitlik kapsamında değerlendirildiği söylenebilir. Doğru yanıt E dir.

Konu hakkında yaklaşık bir oran vermek gerekirse Birinci Dünya Savaşı sonunda Osmanlı ordusundaki toplam ölümlerin %44’ü bulaşıcı hastalıklardan, %26’sı doğrudan düşman tesiriyle, %20’si ise bulaşıcı olmayan diğer hastalıklardan kaynaklanmış ve %10’u ise sair sebeplerden (ecel, kaza, idam, fevt, tespit edilemeyen, vb.) kaynaklanmıştır.

Ardahan; Ardahan Şehitliği, Topçu Yüzbaşı Şefik Bey Şehitliği, Taşlıdere Şehitliği

Yalova Zabitan Şehitliği: Çanakkale muharebeleri sırasında iki büyük sahra hastanesi vardı; harp sahasının hemen arkasında bulunan güney cephesi hastanesi Ağadere mevkiinde, kuzey cephesindeki ise Yalova köyünde kurulmuştu. Savaş sırasında yaralanan askerler bu hastanelerde tedavi ediliyor, durumu ağır olanlar ise gemilerle İstanbul’a sevk ediliyordu. Burada yapılan müdahalelere rağmen şehit olan subaylar, mezarlık yanında özel olarak ayrılmış şehitliğe defnedilmiştir.

Karskapı Şehitliği: 1915 yılında Hafız Hakkı Paşa, 1922 yılında Tiflis’te şehit olan Cemal Paşa ve kuvvetleri Kazım Karabekir tarafından törenle buraya defnedilmiştir. Birinci Dünya Savaşı ve İstiklal Harbi şehitlerimizin bulunduğu Karskapı’da iç güvenlik harekâtında şehit olan 17 askerimizin de mezarları bulunmaktadır.

Yenikale Şehitliği: Güzelbahçe’de bulunan şehitlik, Birinci Dünya Savaşı’nda İtilaf Devletleri filosunun İzmir’i bombardımanı sırasında şehit düşen askerlerimiz adına yaptırılmıştır.

Kahramanmaraş Fındıcak Şehitliği: Birinci Dünya Savaşı’nın devam ettiği günlerde 37 Ermeni eşkıya, Fındıcak ve çevre köylerini yakmaya ve halkını katletmeye başlayınca Binbaşı Mehmet Galip Bey komutasındaki 132’nci Alay isyanı bastırmakla görevlendirilmişti. Bu isyanı bastırırken şehit düşen 132’nci Alaya mensup 17 askerimizin mezarı burada bulunmaktadır.

Harmantepe Şehitliği: Köprübaşı, Yeşilyurt’tadır. 29 Haziran 1916’da Harmantepe-Kabanbaşı hattında süren muharebelerde 60’ıncı Alayımız topçu atışı ve süngü hücumu ile Rus Kuvvetlerini Avulot’a kadar püskürtmüştür. Bu çatışmalarda şehit olan 7 zabit ve 150 neferin mezarları burada bulunmaktadır.

Göyçay Türk Şehitliği: 1918 yılında Rus ve Ermeni birlikleri tarafından işgal edilen Azerbaycan’a yardım etmek için gelen Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusundan Göyçay ve Karameryem muharebelerinde şehit olan 13 subay ve 235 neferin anısına yapılmıştır. 25 Mayıs–17 Kasım 1918 tarihleri arasında cereyan eden harekâtta Kafkas İslam Ordusu Gence, Göyçay, Aksu, Kürdemir ve Şamahı istikametinde taarruzla 15 Eylül 1918’de Bakü’yü daha sonra Karabağ ve Dağıstan’ı düşman işgalinden kurtarmıştır. Şehitlik anıtı 2002 yılında inşa edilmiştir. Karameryem Şehitliği olarak da bilinir.

Pardubice Türk Şehitliği: Birinci Dünya Savaşı sırasında Galiçya cephesinde savaşan Türk askerlerinden askerlerinden Pardubice Hastanesi’nde vefat edenlerin bulunduğu şehitliktir. 499 askerin defnedildiği şehitliğe, Liberec ve Josefov kentinde bulunan 9 şehidin de nakledilmesiyle şehitlikte bulunan kabir sayısı 508’e ulaşmıştır.