Son Değerlendirme
Sosyal hizmetlerde son değerlendirme, neleri içerir?
Etkililiği, Planlamayı, Amaçları, Yöntemleri içerir.
Son değerlendirme için ne söylenemez?
Değerlendirme, “Ne zaman yaptık?, “Kimlerle yaptık?” sorularına odaklanır diyemeyiz.
Son değerlendirme, toplamsal değerlendirme ve biçimsel değerlendirme olarak sınıflanabilir. Buna göre son değerlendirme neleri içerir?
- Tek birimlik desenlerin, tüme hizmet edeceği değerlendirmeyi
- Bireyin değerlendirilmesine karşı programın ya da kurumun değerlendirilmesini,
- Klinik değerlendirmeye karşı yönetimsel değerlendirmeyi,
- Katı değerlendirmeye karşı yumuşak değerlendirmeyi içerir.
Johnson’a göre program değerlendirmelerinin içeriğinde ne yer alır?
Müracaatçı memnuniyetinin değerlendirilmesi.
Hangisi değerlendirme sürecini kolaylaştıracak bazı özel tekniklerdendir?
Ölçek uygulama özel tekniklerdendir.
Bir ölçme aracının ölçmeyi amaçladığı özelliği, başka herhangi bir özellikle karıştırmadan, doğru olarak ölçebilme derecesi, neyle açıklanır?
Güvenirlik'le açıklanır.
“Prosedür değişiklikleri durumu etkilemeden ya da değiştirmeden belirleyebilir mi?” sorusu neyle açıklanır?
Tepkisizlik'le açıklanır.
“Prosedür yeterince kısa mı, kolayca kullanılabilecek mi ve profesyonel olmayanların da anlayabileceği nitelikte mi?” sorularının yanıtı neyde aranır?
Uygulama Kolaylığı
Bir testi değişik zamanlarda alan kişilerin, o testten aldıkları puanlar ya da aldıkları puana göre aynı kişilerin grup içindeki sıraları değişmiyorsa, ne gerçekleştirilmiş olur?
Güvenirlik gerçekleştirilmiş olur.
Değerlendirme sürecinde, “Prosedür göreceli olsa küçük değişimleri ve farkları saptayabilecek mi?” sorusu neyle yanıtlanır?
Hassasiyet'le yanıtlanır.
Sosyal hizmet uzmanı planlamada karar vermiş oldukları hizmetin sağlanması hususunda kime karşı sorumludur?
Müracaatçısına karşı sorumludur.
Sosyal hizmet uzmanları doğrudan hizmet değerlendirmesi yaparken hangi ilkeleri dikkate almalıdır?
Müracaatçının bilgilendirilmiş olması, onayı alınacak veriden daha önemlidir.
Uygulamanın gereklilikleri veri toplamadan önce olmalıdır.
Değerlendirme aşamasında sorular belli bir akış ve düzen içinde ilerlemelidir.
Değerlendirme planı değişime açık olmalıdır.
Son değerlendirme sürecinde karşılaşılan olası sorunlar hangileridir?
1. Elde edilen sonuçları genelleştirme sorunu,
2. Değerlendirme araçlarının yanlış seçimi,
3. Değerlendirme sürecine müracaatçıların etkin katılamaması,
4. Personelin yaşadığı çeşitli korku ve güvensizlik durumları,
5. Değerlendirmenin hizmet sunumuyla iç içe girmesi ve ayrıştırmada yaşanan sorunlar,
6. Program çıktıları için alternatif açıklamaların olması ve
7. Önceden tahmin edilemeyen sonuçlar
Son değerlendirmede sorun davranışın arttığının, azaldığının ya da aynı kaldığının belirlenmesi neyin eksikliğini gösterir?
Değerlendirme araçlarının yanlış seçimini gösterir.
Son değerlendirmede diğer planlı değişim basamakları gibi, kimlerle gerçekleştirilmelidir?
Müracaatçının katılımıyla gerçekleşmelidir
Bireylerle sosyal hizmet uygulamasında müdahale planını gerçekleştirdikten sonra, son değerlendirme aşamasına gelen sosyal hizmet uzmanı
uygulamanın etkililiğini değerlendirirken hangi sorulara yanıt arar?
Müdahale planının işe yarayıp yaramadığı,
Eğer müdahale planı işe yaramıyorsa nedeninin ne olduğu,
Başarının önündeki engelleri kaldırabilmek
için eylem planında ne tür değişiklik yapılması gerektiği,
Yeni eylemlere ihtiyaç olup olmadığı,
Değerlendirme kısmına geri dönülmeye ihtiyaç olup olmadığı,
Değerlendirme kısmının değiştirilmesine
ihtiyaç olup olmadığı, sorularıdır.
Sosyal hizmet uzmanları tarafından yürütülen uygulamalarda karışıklık olması; zaman yokluğu ve kurumsal desteğin olmaması gibi nedenler neyin göstergesidir?
Araştırma yönteminin kullanılmadığının göstergesidir.
Son değerlendirmede yapılması beklenen bir başka süreç de müracaatçının sosyal hizmet sürecini, hizmet aldığı kurumu, sosyal hizmet uzmanını ve aralarında geliştirdikleri çalışma ilişkisini kendisi açısından değerlendirmesidir. Bu değerlendirme neleri içerir?
Kurumdan almış olduğunuz hizmetten
memnun musunuz?
Kurumdan almış olduğunu hizmeti başka
birine önerir misiniz?
Sosyal hizmet uzmanından aldığınız hizmetten memnun musunuz?
Sosyal hizmet uzmanın size gösterdiği saygıyı nasıl buluyorsunuz?
Sosyal hizmet uzmanın işini yapmadaki becerisini nasıl buluyorsunuz?
Sosyal hizmet uzmanı tarafından size sunulan hizmetlerin kapsam ve yeterliliği konusunda ne hissediyorsunuz? gibi soruları içerir.
Sosyal hizmet uzmanı araştırmacı rolünü de kullanarak hangi ölçekle daha objektif biçimde sürecin değerlendirmesini de müracaatçı ile gerçekleştirebilir?
Bir anket veya Likert tipi bir ölçekleme ile yapılabilir.
Mesleki ilişkinin bir gereği olarak sosyal hizmet uzmanı müracaatçıyı son değerlendirmede de bir partner olarak kabul edip nasıl bir yol izlemelidir?
Gelişime ilişkin müracaatçının görüşlerini açığa çıkarmalı;
Amaçlara odaklanarak değişim çabasının devamını sağlamalı;
Müracaatçıların sadece nihai amaçları için değil aynı zamanda tedavi öncesindeki seviyede de ilişkiye hangi noktada katıldıklarını belirlemelerini sağlamalı;
Yardım ilişkisi sürecinde hem kendisinin hem de müracaatçının motivasyonunu sürdürmeye yönelik artan gelişimi gözlemlemeli;
Müracaatçının kendi gelişimleri hakkındaki fikirlerini ve görüşlerini meydana çıkararak gelecekteki gelişimi engelleyecek ya da erken sonlandırmaya neden olabilecek davranış ve duyguların farkına varmalı;
Tüm hedeflere ulaşılması durumunda müraaatçıyı bir başka hedefe odaklanmaya hazır olabileceği hakkında uyarmalıdır. Amaca ne kadar yaklaşıldığı konusunu birkaç mülakat ile ele almak gerekir