BİREY VE DAVRANIŞ

Davranışsal belirtiler; madde ve alkol kullanımı, sürekli telaş içersinde olmak, sosyal ortamlardan uzaklaşma, aşırı uyuma

Konsantrasyon kaybı ve algısal sorunlar Kararsızlık, unutkanlık, zihin karışıklığı, ilginin azalması ve işleri organize edememek Basit işlemlerde bile sıkıntı yaşar duruma gelmek Sadece olumsuz yönleri görür hale gelmek

Aile Sorunları: Tüm sorunların başladığı ve giderildiği yer olarak aile ortamı, anlayış, dayanışma ve sevginin önem kazandığı bir ortam olmalıdır. Aile içersindeki ilişkilerin sağlamlığı, yaşanan sorunlar karşısında aile üyelerinin birbirine desteği, stres durumlarını aşmada önemlidir. Öte yandan eğer aile içersinde sevgi ve saygıya dayalı sağlıklı bir ortam kurulamamışsa aile içersinde yaşanan huzursuzluk ve ailenin bizzat kendisi stres unsuru olmaya başlar. Örneğin, ergenlik döneminde yaşadığı sıkıntılar karşısında ailesinden yeterli desteği göremeyen gencin bir de ailesiyle kuşak çatışması içersine girmesi dönem itibariyle yaşadığı olaylara ilişkin stresi daha da artıracaktır.

Monoton (Tekdüze) Yaşam Düzeni: Bireyin kendini gerçekleştirememesi, kendine özgü ilgi ve yeteneklerini ortaya koyan bir yaşam sürememesi de aynı şekilde stres unsurudur. Sınırlandırılmış, standartlaşmış bir yaşam bireylerin doğal yaşamlarının sürmelerinin önünde engel teşkil etmektedir. Büyük kentlerde yoğun bir şekilde iş ve ev arasında vakit harcayıp kendi ilgi ve hobilerine ayıramayan insanlar stresin getirdiği zorluklara daha çok maruz kalırlar.

Ekonomik Sorunlar: Gerek ülkedeki gerek dünyadaki ekonomik sorunlar, krizler ve bunların bireye yansımaları hayat pahalılığı, iş bulma, işten çıkarılma, kredi kartı borçları önemli stres unsurları arasında yer almaktadır. Bireyin kendi temel ihtiyaçlarını karşılamada yaşadığı sıkıntılar ya da ek gelir amacıyla fazla mesai ya da ek işler içine girmesi de yorgunluk ve aile yaşantısında sorunları beraberinde getirmektedir.

Siyasi ve Politik Belirsizlikler: Yerleşik ve demokratik bir siyasi yapının olmadığı, siyasi istikrarın olmadığı, kaosun hüküm sürdüğü bir ortamda bireylerin gelecek ve yaşama dair kaygı yaşamaları normaldir. Bireylerin ait olma ihtiyaçlarını gidermeleri için demokrasi ve bütün kurumlar tarafından işletilmesi önemlidir. Farklı ve aykırı görüşlerin baskı altında tutulduğu ortamlar bu sebeple kişiler için başlı başına stres unsuru oluşturabilmektedir.

Sosyal ve Kültürel Değişmeler: Kültürün değişmesi, teknoloji kullanımı ve kentleşme ile ortaya çıkan kimlik sorunları toplumla birey arasında gerilim yaşanmasına neden olabilmektedir. Toplumda yabancı kültürlerin etkisiyle ortaya çıkan değişimler, belirsizliklerle ortaya çıkan kuşaklar arası yaşanan çatışmalar stres nedenleri olarak göze çarpmaktadır.

Trafik ve Yaşam Sorunları: Trafikteki zaman kaybı, trafik içersinde gerilime neden olan diyaloglar, gürültü, kirlilik stres sebebidir. Burada yaşanan olumsuzluklar bireylerin evlerine ve işyerlerine taşınmaktadır.

Teknolojik Değişmeler: Değişen teknolojiye uyum sağlamak her zaman kolay olamamaktadır. Hızla gelişen teknoloji ve getirdikleri buna uyum sağlamakta zorluk çeken bireyler için stres verici bir durum olabilmektedir. Örneğin bilgisayar kullanmayı bilmeyen birinin, işinin değişen gereği olarak Internet üzerinde yazışmalar yapmayı gerekli kılması bu kişi için strese neden olabilecek bir durumdur. Daha önceleri aslında hiç bilgisayara gerek duymayan kişi artık işini büyütmek için uluslararası yazışmak zorundadır ve bilgisayarı kullanmak mecburiyetindedir.