Eğitim yapılarının, konut bölgelerinden kolay ulaşılan, ana trafik akslarını kesmeyen, yeterli güneş alan ve fazla eğimli olmayan arsalarda yer alması gerekir
Okul arsası çevresindeki yapıların ve mevcut ağaçların arsa üzerindeki gölge vb. etkileri de yerleşme de dikkate alınır
Kampus planlamasında; eğitim binalarının yanı sıra öğrenci ve öğretim elemanları ile çalışanlar için gerekli sosyo-kültürel mekânlar da yerleşke içerisinde yer almalıdır
Yukarıdakilerden hangileri eğitim yapılarının taşıması gereken özellikler dışında kalır?
Çözüm Açıklaması
EĞİTİM YAPILARI Eğitim; bireyleri ve toplumu geleceğe hazırlar. Toplumun genel değerleri ve amaçları eğitimi yönlendirir; demokrasi, eşitlik, özgürlük, bireysellik veya toplumsallık konusundaki genel yaklaşımları ve ahlaki değerleri eğitim sistemine ve dolayısıyla okul binaları planlamasına yansır (İnceoğlu, M., Pulat, G., 1993: 92). Eğitim ve öğretim amaçlı yapı tipleri; kreşler ve anaokulları, ilköğretim okulları, orta dereceli okullar (liseler ve meslek liseleri), eğitim kampüsleri, yükseköğretim tesisleri olarak gruplandırılabilir. Eğitim yapıları pedagojik görüşlere göre planlanıp programlanması gereken bina türleridir. Eğitim yapılarının, konut bölgelerinden kolay ulaşılan, ana trafik akslarını kesmeyen, yeterli güneş alan ve fazla eğimli olmayan arsalarda yer alması gerekir. Okulun arsa içinde yerleşmesinde, açık alanların fonksiyonlarına uygun olarak dengeli dağılımına dikkat edilmelidir. Bu açık alanlar; oyun alanları, spor alanları, uygulama alanı ve tören alanıdır. Tören alanı bunlar içinde dışarıya doğrudan bağlı olanıdır. Tören dışı saatlerde oyun ve spor amacıyla da kullanılabilir. Oyun alanının ve uygulama alanlarının güneşli güney bahçesinde, rüzgârdan korunmuş bir konumda olmaları yararlıdır. Spor alanları içinde rüzgârdan korunmuşluk istenen bir özelliktir. Okul arsası çevresindeki yapıların ve mevcut ağaçların arsa üzerindeki gölge vb. etkileri de yerleşme de dikkate alınır. Dersliklerin güneşli bir yöne yönlendirilmesi isteği bunların belirli bir düzen içinde çözülmesini gerektirir. Bu nedenle derslik düzenine bağlı bazı planlama sistemleri oluşmuştur (Çevik, S. ve diğerleri., 1993:129 -130). Günümüzde tekil eğitim binası yerine ihtiyaç duyulan yerlerde valiliğin teklifi ve Bakanlık onayı ile “eğitim kampüsleri” kurulabilir. “Eğitim kampüsleri”, yatakhane, yemekhane, laboratuvar, kütüphane, spor alanları, rehberlik ve sağlık ünitesi, konferans salonu, çok amaçlı salon gibi yerlerin ortak kullanılmasına yönelik daha kapsamlı binalar grubudur (http://mevzuat.meb.gov.tr/html/2618_10.html), 17.03.2014. Üniversiteler genellikle bir yerleşke içerisinde yer alan farklı fakültelerden meydana gelir. Kampus planlaması da farklı bir deneyim ve bilgi gerektirir. Fakülte eğitim binalarının yanı sıra öğrenci ve öğretim elemanları ile çalışanlar için gerekli sosyo-kültürel mekânlar da yerleşke içerisinde yer almalıdır.
Soru 2
Büro ve büro yapılarıyla ilgili hangileri doğru tanımlanmıştır?
Çözüm Açıklaması
BÜROLAR Büro; yazı masalarının ve birçok donanım ekipmanının içinde bulunduğu çalışma eyleminin gerçekleştirildiği mekânlara verilen isimdir. İş ve alışveriş merkezleri, çarşılar, bürolar yoğun gündüz kullanımına karşın konutlarla karma bir düzende değilse geceleri sessiz ve tenhadır. Büro planlamasının temelinde modül anlayışı bulunur. Bu da bir çalışma birimine, taşıyıcı sistem de bu planlama modülüne bağlıdır. Tek bir şirkete ait aynı zamanda prestij binası olarak hizmet veren büro binaları yanı sıra, farklı katları farklı şirketlere hizmet veren ya da her bir birimi farklı bir iş koluna hizmet veren türlerden de söz etmek mümkündür. Bu gruplar dışında, ev büro, sanal büro, yaratıcı büro gibi farklı içeriklerde söz konusu olmuştur. Gelişen iletişim teknik ve araçları ev ortamından çalışmayı mümkün kılmaktadır. Çalışanların zaman ve mekâna bağlı çalışma zorunluluğunu ortadan kaldırmakta, interaktif iletişim ile dünyanın her yeriyle iş yapmak mümkün olabilmektedir. Sanal bürolar, gelişen teknoloji sayesinde bilgi ve iletişimin sağlandığı belli bir fiziksel mekâna bağlı olmadan işlerin gerçekleştiği ortamlardır. Örneğin üniversitelerde yürütülen uzaktan eğitim bir sanal büro uygulaması örneğidir. Yaratıcı bürolarda ise iş verimliliğini arttırmak amacıyla çalışanın konfor koşullarının önemsendiği, belli kalıp ve kurallar çerçevesinde düzenlenmeyen çalışma alanlarıdır. Amaç ortaya çıkan ürünün ve işin kalitesidir bu nedenle hiyerarşik bir ortam yerine daha esnek çalışma ortamları oluşturulur.
Soru 3
Aşağıdakilerden hangisi endüstri yapılarının taşıması gereken özelliklerdendir?
Çözüm Açıklaması
Büyüklüğü ne olursa olsun endüstri yapılarının yer seçiminde; tarıma elverişsiz alanlar olması, hakim rüzgarın yerleşim bölgeleri ile aksi yönde esiyor olması, kesintisiz enerji olması, demir, kara, hava ve deniz yollarına yakın olması, işgücü kaynaklarına yakın olması, gibi faktörler önemlidir.
Soru 4
Ticaret yapıları kapsamında yukarıdakilerden hangisi doğru tanımlanmıştır?
Çözüm Açıklaması
Arasta: Çarşılarda aynı ürünü satan dükkânların bulunduğu bölüme verilen addır.
Han: Eskiden yollar üzerinde ve kasabalarda yolcuların konaklamalarına yarayan, odaları, avluları, ambarları ve ahırları bulunan kagir veya ahşap bina
Bedesten: değerli, kıymetli kumaşlar, mücevherler ve buna benzer eşyanın satımına mahsus üstü kapalı, mahfuz çarşıların bütününe verilen addır. Bedestenler zamanlarında önemli birer iktisadi kuruluştu. O devirde, günümüzdeki banka ve borsaların görevini de görürdü.
Soru 5
Kamu yapıları kapsamında yukarıdakilerden hangisi doğru tanımlanmıştır?
Çözüm Açıklaması
KAMU YAPILARI Kamu yapıları; belirli bir kişi veya kuruluşa ait olmayan, devlet tarafından halka hizmet amacı ile yaptırılan yapılardır. Halkın eğitim, sağlık gibi çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak için hizmet veren okul, hastane, kültür merkezi, yaşlılar bakım evi vb. bina türlerinden oluşur. Diğer grupta ise resmi yönetim binaları ile dış temsilcilikler yer alır. Bu bina türleri; halka hizmet vermenin yanında kişi ile devlet arasında karşılıklı görev ve sorumlulukların yerine getirilmesini sağlayan hükümet konakları, belediyeler vb. resmi yönetim yapılarıdır (Türkmen, F., 2009:57). Birinci grupta sıraladığımız okul, hastane vb. bina türleri önceki bölümlerde detaylı olarak ele alındıkları için bu başlık altında ikinci grupta sıralanan bina türleri açıklanacaktır. Hükümet Konakları; illerde ve daha küçük yerlerde, başta vali ya da kaymakam olmak üzere, hükümet görevlilerinin çalıştığı yapılardır (http://www.nedirnedemek.com/h%C3%BCk%C3%BCmet-kona%C4%9F%C4%B1- nedir-h%C3%BCk%C3%BCmet-kona%C4%9F%C4%B1-ne-demek) 18.03.2014. Valilik, müdürlükler (Milli Eğitimi Tarım, Bayındırlık, İmar ve İskan, Sağlık Müdürlükleri), maliye, adliye gibi bölümlerden oluşan, halkla devlet ilişkilerinin sağlandığı resmi büro yapılarıdır. Belirttiğimiz birimler tek bina çatısı altında toplanabileceği gibi zamanla kentin gereksinimlerinin artması ve değişmesine bağlı olarak bağımsız binalar olarak da tasarlanabilirler. Genellikle kentlerde kentin merkezinde halkın kolaylıkla ulaşabileceği yerde inşa edilirler. Devletin otoritesi simgeleyen yapı gruplarıdır (Türkmen, F., 2009:59). Belediyeler: Belediye, bir şehir veya ilçenin temizlik, aydınlatma, su ve elektrik gibi ortak ihtiyaçlarını ve hizmetlerini gören örgüttür. Nüfusu belli bir sayının üstünde olan yerlerde kurulan yerel yönetimlerdir. Beldenin sorunlarını çözmek ve bazı hizmetleri karşılamak amacıyla, belde halkının oylarıyla seçilen yöneticilerin görev yaptığı, tüzel kişiliği olan örgütlerdir (http://tr.wikipedia.org/wiki/Belediye), 22.03.2014. Belediye binaları kentlerin merkezlerinde yer alan, bölgesel idare ile halkın ilişkisinin sağlandığı, belediye hizmetlerinin yürütüldüğü resmi büro yapılarıdır. Bu özellikleri gereği halkın çok sık ziyaret ettiği yapılar olduklarından, kolay ulaşılabilen yerlerde düzenlenmelerinde fayda vardır ve genellikle kentlerin yönetim veya ticaret merkezlerinde yer alırlar. Fonksiyonel özellikleri ve hacim programları açısından hükümet konakları ile belediye binaları arasında büyük bir paralellik vardır, ancak belediye binalarında yönetimhalk ilişkisinin daha yoğun ve daha dolaysız olduğu söylenebilir. Bu nedenle devletin hükmeden görüntüsü ve gücü, hükümet konaklarına göre daha az hissedilir. Belediyeler halk tarafından seçilen ve üye sayısı belediyenin büyüklüğüne göre değişen belediye meclisi, belediye meclisinin kendi üyeleri arasından seçilen üyelerle, belediye baş amirlerinden (daire müdürleri) oluşan belediyenin karar ve yürütme yetkisine sahip belediye encümeninden, belediye başkan ve yardımcıları, belediyenin yetkisinde olan ve halka çeşitli hizmetler veren müdürlüklerden (personel md., zabıta md., plan ve proje md., fen işleri md. vb) ve belediyenin bünyesinde kültür, spor, eğitim vb konularında hizmet veren sosyal tesislerin yer aldığı genel tesislerden oluşur
Soru 6
“İlk müdahale ve ayakta tedavi esasına göre düşünülmüş, çeşitli üniteleri bulunan küçük çapta sağlık yapılarıdır” tanımı aşağıdaki sağlık yapısı türlerinden hangisine aittir?
Çözüm Açıklaması
Dispanserler ilk müdahale ve ayakta tedavi esasına göre düşünülmüş,çeşitli üniteleri bulunan küçük çapta sağlık yapılarıdır.
Günübirlik Tesisleri; Tarihi ve doğal güzelliği olan yerler ile yayla ve kırsal kesimlerin turizm potansiyeli yüksek olan yörelerinde; yeme-içme, dinlenme, eğlence ve spor imkânlarından birkaçını günübirlik olarak sağlayan, konaklama yapılmayan tesislerdir.
Soru 8
''Karayollarında seyahat edenlerin dinlenme, yeme-içme ihtiyaçlarını 24 saat süreyle karşılayan karayolları güzergâhı ve yakın çevresinde bulunan, aslen konaklamaya dönük olmayan tesislerdir'' tanımı aşağıdaki yardımcı konak tesislerinden hangisine aittir?
Çözüm Açıklaması
Mola Noktaları; Karayollarında seyahat edenlerin dinlenme, yeme-içme ihtiyaçlarını 24 saat süreyle karşılayan karayolları güzergâhı ve yakın çevresinde bulunan, aslen konaklamaya dönük olmayan tesislerdir.
Soru 9
Müzeler kaç bölümde incelenebilir?
Çözüm Açıklaması
Müzeler arkeoloji, etnografya, tarih, güzel sanatlar, açık hava, bilim, askeri ve özel müzeler olmak üzere sekiz bölümde incelenebilir.
Soru 10
“.........................”, yatakhane, yemekhane, laboratuvar, kütüphane, spor alanları, rehberlik ve sağlık ünitesi, konferans salonu, çok amaçlı salon gibi yerlerin ortak kullanılmasına yönelik daha kapsamlı binalar grubudur.Yukarıda tanımı verilen cümledeki boşluğu doldurunuz.
Çözüm Açıklaması
“Eğitim kampüsleri”, yatakhane, yemekhane, laboratuvar, kütüphane, spor alanları, rehberlik ve sağlık ünitesi, konferans salonu, çok amaçlı salon gibi yerlerin ortak kullanılmasına yönelik daha kapsamlı binalar grubudur.
Soru 11
Aşağıda verilen şıklardan hangileri büro tasarımında dikkate alınması gereken tasarım kriterlerindendir?
I-Büro binasının kullanımının zaman içinde değişmesi halinde, bu dönüşüm için mekânlarda esneklik sağlanması, II-Büro binası tasarımının, binanın kullanımı sırasında bölüm içi ve bölümler arası bilgi akışını kolaylaştırması, III-Büro iş mekânlarının her birinin boyutsal ve diğer kullanış yönlerinden yeterliliğinin sağlanması,
Çözüm Açıklaması
Büro tasarımında dikkate alınması gereken üç tasarım kriteri vardır. Bunlar; •Büro binasının kullanımının zaman içinde değişmesi halinde, bu dönüşüm için mekânlarda esneklik sağlanması, •Büro binası tasarımının, binanın kullanımı sırasında bölüm içi ve bölümler arası bilgi akışını kolaylaştırması, •Büro iş mekânlarının her birinin boyutsal ve diğer kullanış yönlerinden yeterliliğinin sağlanması
Soru 12
Atlı sporların ve müsabakaların yapıldığı, seyircinin izleyebileceği tribünleri olan açık hava yapısına ne ad verilir?
Çözüm Açıklaması
Atlı sporların ve müsabakaların yapıldığı, seyircinin izleyebileceği tribünleri olan diğer bir açık hava yapısı hipodromdur.
Soru 13
Ulusal ya da uluslararası olarak hizmet veren hem yolcu hem de kargo amaçlı kullanılabilen raylı ulaşım türüne hizmet veren binalara ne ad verilir?
Çözüm Açıklaması
Garlar; ulusal ya da uluslararası olarak hizmet veren hem yolcu hem de kargo amaçlı kullanılabilen raylı ulaşım türüne hizmet veren binalardır.
Soru 14
Aşağıdaki şıklardan hangisi orta ölçekli endüstri yapılarında üretim ve çalışma alanlarından biri değildir?
Çözüm Açıklaması
Orta ölçekli endüstri yapıları; üretim ve çalışma alanları dokuma, iplik, boya, otomotiv, yan sanayi ve çeşitli montaj işleri olan işletmeleri kapsamaktadır. Orta ölçekli sanayi yapıları, ülkemizdeki sanayi üretiminin büyük bir kısmını kapsamaktadır.
Soru 15
Bir şehir veya ilçenin temizlik, aydınlatma, su ve elektrik gibi ortak ihtiyaçlarını ve hizmetlerini gören örgüte ne ad verilir?
Çözüm Açıklaması
Belediyeler: Belediye, bir şehir veya ilçenin temizlik, aydınlatma, su ve elektrik gibi ortak ihtiyaçlarını ve hizmetlerini gören örgüttür.
Soru 16
İlk müdahale ve ayakta tedavi esasına göre düşünülmüş, çeşitli üniteleri bulunan sağlık yapıları aşağıdakilerden hangisidir?
Çözüm Açıklaması
Dispanserler ilk müdahale ve ayakta tedavi esasına göre düşünülmüş, çeşitli üniteleri bulunan küçük çapta sağlık yapılarıdır.
Soru 17
Şehrin içinde istasyon, otogar, havaalanlarına yakın yapılar aşağıdakilerden hangisidir?
Çözüm Açıklaması
Geçici Yolcular İçin Oteller; genellikle, şehrin içinde istasyon, otogar, havaalanlarına yakın yapılardır. Amaçları çeşitli sebeplerle seyahat eden ve geçici olarak konaklayacak kişileri en kısa zamanda misafir edebilmektir.
Soru 18
I. Yemek ve içki servisi verilen mekanlar
II. Lobi
III. Mal kabul
IV. Balo, toplantı salonu
V. Personel bölümü
Yukarıda verilen bilgilerden hangisi/hangileri bir otelin servis mekanlarındandır?
Çözüm Açıklaması
Servis mekânları: Mal kabul, yiyecek hazırlama ve depolama, personel bölümü, çamaşırhane, kat hizmetleri, mühendislik ve mekanik bölümleridir.
Soru 19
Aşağıdakilerden hangisi yardımcı konaklama tesislerinden biri değildir?
Çözüm Açıklaması
Yardımcı Konaklama Tesisleri;
Apart Oteller, Oberj (Dağ Evi), Spor ve Avcılık Tesisleri, Hosteller, Oto Karavanlar, Kırsal Turizm Tesisleri, Sağlık ve Termal Turizmi Tesisleri, Günübirlik Tesisleri, Mola Noktaları' dır.
Soru 20
Küçük çalışma birimlerinden ve bunların açıldığı koridorlardan oluşan bürolara ne denir?
Çözüm Açıklaması
Kullanım biçimlerine göre bürolar “açık ve kapalı bürolar” olarak iki grupta toparlanabilir. Kapalı küçük çalışma birimlerinden ve bunların açıldığı koridorlardan oluşan bürolara ‘kapalı sistem’ denilmektedir.
