Bina ve Tasarımı ile İlgili Temel İlkeler

Mimarlık insanların yaşamasını kolaylaştırmak ve barınma, eğlenme, dinlenme, çalışma gibi eylemlerini sürdürebilmelerini sağlamak için mekânlar düzenleme sanatıdır.

Antropometrik ölçüler, insanın iskelet-kas sistemi yapısından kaynaklanan vücut ölçülerine denir.

Planlama, “belli bir amaç veya kullanımı göz önünde tutularak, elverişli ve metotlu bir biçimde düzenlemek eylemi” dir.

Programlama evresi; bir mekânın, çevrenin veya elemanların tasarlanması için gerekli olan “ihtiyaç programları”nın, gereksinim listeleri olarak düzenlendiği bir evredir

Bilgi toplama, Analiz, Sentez, Değerlendirme, Karar aşamalarından oluştuğu söylenebilir. 

Bir mimari tasarım sürecinin sonuç ürünü olarak ortaya çıkan mimari projeler Avan (ön) proje, Kesin proje, Uygulama Projesi, Detay Projelerdir. 

Gerçekleştirilecek bir yapı konusundaki ilk düşüncelerin plan, kesit ve görünüşlerle belirtildiği öneri projesi; ön proje, ön tasardır.

Yapının tüm detaylarını kapsayan projedir. Detay projelerinde ölçek çoğunlukla 1/20, 1/10, 1/5, 1/2, 1/1 olur.

İnsan gereksinimlerinin aşamaları şu şekilde sıralanabilir: 

• Kendini gerçekleştirme gereksinimi
• Benlik gereksinmesi
• Toplumsal gereksinmeler
• Güvenlik gereksinimleri
• Fizyolojik gereksinmeler  

Benlik gereksinmeleri; kendine saygı, güven, başarı, diğerlerinin saygısı, başkalarına saygı ile ilgili gerekliliklerdir. 

Yapının tür ve işlevine bağlı olarak, insanın antropometrik boyutları, mekânda gerçekleş­tirdiği eylemler, eylemlerin yapılış biçimleriyle mekânsal büyüklüklerin belirlenmesine yönelik bir gereksinmedir. 

Mimari akustik, binalarda, sesin iyi işitilebilmesi için mimar ve mühendislerin kullandıkları tekniklerin bütünü. Mimari akustiğin görevi, istenmeyen sesleri en aza indirmek, istenen sesleri de dinleyicilere, bozulmadan ve gereken şiddette iletmektir.   

Toplumdan topluma, kültürden kültüre, aynı toplum içinde farklı gruplara göre değişebi­len bir gereksinmedir. Kısaca mekânın işitsel, görsel, kişisel ve toplumsal gizliliğe uygun olmasıdır şeklinde özetlenebilir.

Hafriyat, toprağı kazma ve taşıma işlemidir.

İklim; atmosferde oluşan ve birbiri ile ilgili bir takım olaylar dizisi olarak tanımlanır. 

iklimin tasarıma etkili olan bileşenler

• Isı
• Nem
• Rüzgâr
• Yağış
• Radyasyon ve ışıktır 

Hava nemi, belli bir yerdeki hava kütlesinin sıcaklığına ve basıncına bağlı olarak taşıyabileceği maksimum nemin yüzde kaçı kadar neme sahip olduğunu ifade eder.

Bir binanın kalitesinden söz edebilmek için binanın; planlama, tasarım, yapım ve kullanım aşamasındaki kalitesini irdelemek gerekir. 

Kalitenin sekiz boyutu şunlardır: 

• İşlevsellik
• Uygunluk
• Güvenilirlik
• Dayanıklılık
• Faydalılık
• Estetik
• Görünen (Algılanan) kalite
• Özellikler

Tasarım sürecinde “imar kanunu” ve “yapı denetimi kanunu” gibi ka­nunlara uygun olarak tasarım yapma zorunluluğu vardır.