Lojistikte Bilişim Sistemlerinin Kullanımı

Bilişim sistemleri; verilerin toplanması, işlenmesi, biriktirilmesi ve bilgisayar ağları üzerinden hedeenen noktaya verilerin korunarak kullanıcılara iletilmesi, hizmete sunulmasında kullanılan donanım, yazılım ve bilişim teknolojilerini entegre eden sistemlerdir.

Lojistik bilişim sistemlerinin fonksiyonları, planlama, koordinasyon, müşteri hizmet iletişim, kontrol ve veritabanıdır.

İngilizcede Enterprise Resource Planning (ERP) olarak tanımlanan Kurumsal Kaynak Planlaması en geniş anlamıyla bir kurumda süregelen tüm bilgi akışının bütünleştirilmesini sağlayan ticari yazılım paketleridir.

Kurumsal kaynak planlamanın gelişimi;

1960-stok kontrol

1970-Malzeme İhtiyaç Planlaması (MRP )

1980-Üretim Kaynak Planlaması (MRP II)

1990-Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP)

2000-Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP II) şeklinde gerçekleşmiştir.

DRP; üretim kapasitesinin ve stokların etkin bir şekilde tahsis edilmesini sağlamak, müşteri servis düzeyini yükseltmek ve stok yatırımlarını düşürmek için üretim ve dağıtım yöneticileri tarafından ihtiyaç duyulan bilgi akışını sağlar.

Müşteri İlişkileri Yönetim Sistemi (MİY), firmaların satış ve dağıtım hacimlerini genişletmek için dizayn edilmiş, müşteri memnuniyetini gelir kaynağına dönüştürmek üzere kullanılan sistemler olarak tanımlanmaktadır. Müşteri ilişkileri yönetim sistemi esas olarak organizasyonların içindeki insanlar, müşteriler ve firmanın müşteri hizmetleri arasındaki
ilişkiyi yönetmektedir.

MİY’nin lojistik işletmelerinde iyileştirilmesini hedeediği süreçler;
• Müşteriyi tanımak, ne istediğini tespit etmek ve müşteri memnuniyeti yaratmak,
• Müşteriyi elde tutmak,
• Müşteri sadakatini arttırmak,
• Müşteriden elde edilen kârı arttırmaktır.

Taşıma yönetim sistemleri; taşıma türlerinin seçimi, yüklerin planlanması, yüklerin diğer nakliyelerle birleştirilmesini sağlayan; maliyetleri azaltan; araçların güzergâhını  elirlemeyi ve en uygun kullanımının sağlanmasını içeren sistemler olarak tanımlanmaktadır.

Araç Takip Sistemleri, Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS), Bakım Yönetim Sistemleri ve Sürücü Takip Sistemleridir. 

Araç takip sistemlerinin avantajları aşağıdaki gibidir:
• Yolculuk boyunca, ürün ve aracın nerede ve ne durumda olduğu öğrenilerek çağın gereği olan iletişim anında sağlanabilmektedir.
• İletişim harcamaları azalmaktadır.
• Rota planlaması yapılabilmektedir.
• Anında müdahale yapılabilmektedir.
• Kural ihlalleri takip edilebilmektedir.
• Süre sınırlamaları konulabilmektedir.
• Konaklama takipleri yapılabilmektedir.
• Müşteriye sunulan hizmet kalitesinin arttırılması sağlanmaktadır.
• İnsan kaçakçılığının önlemesi sağlanmaktadır.
• Maliyetlerin düşürülmesi sağlanmaktadır.
• Firmalara esneklik kazandırarak rekabet avantajı sağlamaktadır.

GIS; konuma dayalı bilgilerin saklanmasına, işlenmesine ve kullanılmasına olanak sağlayan bir sistemdir.

Lojistik alanında faaliyet gösteren firmaların en temel ihtiyaçlarından birisi olan Bakım Yönetim Sistemleri, firmaların araçlarının kontrolünü sağlamaktadır. Lojistik firmaların
hizmet sunmak için yararlandıkları araçlar ne kadar uzun süre arızalanmadan çalışırlarsa firmaya o kadar kazanç ve dolayısıyla kâr sağlamaktadır.

Otomatik tanımlama sistemleri uygulamalarıyla; kağıt işlemlerinin azaltılması, veri giriş süresinin kısaltılması, diğer bölümlerde tekrarlanan veri girişinin azaltılması ile hatalı veri girişlerinin ortadan kalkması envanter durumu ve yeri hakkındaki belirsizliklerin azaltılması, tam zamanlı bilgi erişiminin sağlanması ve iş maliyetlerinin azaltılması gibi birçok fayda sağlanabilmektedir.

Otomatik yükleme ve boşaltma sistemleri bir yükü (palet, sepet ya da koli) önceden tanımlı olan adreslere istifleyen ve istendiğinde yükü raftan indiren robotik sistemlerdir. Lojistik işletmeler müşterilerinin ihtiyaçlarına göre süreçlerde verimlilik sağlayarak operasyonel giderleri azaltmak ve hizmet kalitesini artırmak amaçlı Otomatik Depo Sistemlerinin (Automated Storage and Retrieval Systems-ASRS) palet ve sepet elleçleyen modellerini mevcut operasyonlarında kullanmaktadır.

Depolama alanlarının azalması, Maliyetlerin azalması, Yükleme ve boşaltma operasyon sürelerinin azalması, Hata risklerinin sıfıra indirgenmesi, Adres optimizasyonu

RFID, nesneye ait verileri içeren mikroişlemci ve bu mikroişlemciye bütünleştirilmiş anten ile donatılmış etiket taşıyan bir nesnenin, bu etikette taşıdığı bilgiler ile hareketlerinin izlenebilmesine, analiz edilebilmesine ve yönetilebilmesine imkân veren; veri alış-verişini radyo frekansları ile sağlayan otomatik nesne tanımlama ve takip teknolojisidir.

Barkod sistemlerinden biri olan; kısaca bir bilgi standardı tanımlama ve uygulama sistemi olarak anılabilecek EAN-UCC Sistemi, merkezi Brüksel’de bulunan EAN International
tarafından geliştirilmekte ve tüm dünya çapında yönetilmektedir. Türkiye’deki EAN Numaralama Organizasyonu Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği - Millî Mal Numaralandırma
Merkezidir (TOBB-MMNM).

EDI organizasyonlar arası bilgi paylaşma ve değişim yeteneğine sahip olan bir iletişim paketi kullanılarak, bir bilgisayar ve diğeri arasında elektronik olarak bilgi değişiminin yapıldığı bir sistemdir.

E-Lojistik; daha fazla bilgi ve hizmetin sunulduğu, geleneksel lojistiğin gelişmiş şeklidir. Daha açık bir anlatımla; geleneksel lojistik süreçlerinde (satın alma, depolama, müşteri
hizmetleri vb.) İnternet teknolojilerinin temel alındığı sistemdir. Elektronik ticaretin gelişimi ile geleneksel lojistik kökten değişmiş; çevik ve yüksek hızlı bir lojistik yaklaşımı gerekli hale gelmiştir.

BİLGE sistemi altındaki gümrük işlemleri aşağıdaki gibidir:
• Özet beyanlar
• İthalat ve ihracat beyannameleri
• Transit işlemleri
• Ambar işlemleri
• Vergi tahakkuku
• Risk analizi