BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

Ölçülen özellik hakkında en çok bilgi veren ölçek türüdür. Ölçme sonuçlarını ifade eden sayıların birbirine oranı anlamlı ise ölçek oranlıdır. Bu tür ölçeklerde yer alan birim, ölçeğin her bölgesinde eşittir. Oranlı ölçeklerde başlangıç noktası gerçek bir sıfır (0) noktasıdır ve ölçülen özelliğin hiç olmadığını göstermektedir.

Sosyal bilim araştırmalarında yapılan ölçümlerin büyük çoğunluğunda, araştırma verilerini toplamak amacıyla ölçme araçları kullanılmaktadır. Kullanılan ölçme aracı çeşitleri, başarı testleri, yetenek testleri, ilgi envanterleri, kişilik envanterleri ve tutum ölçekleridir.

Çevremizde gelişen olayları incelemek ve olaylara anlam vermek için gözlem yaparız bu nedenle gözlem günlük yaşantımızın bir parçasıdır. Gözlem herhangi bir ortamda ya da kurumda oluşan davranışı ayrıntılı olarak tanımlamak amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Doğru cevap C'dir.

Daha fazla sayıda bireyle bir arada gerçekleştirilen nitel veri toplama yöntemidir. Grup görüşmelerinde görüşme sorularına verilen yanıtlar gruptaki bireylerin birbirleriyle etkileşimi sonucu oluşmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Tutum, bireylerin belirli bir sosyal obje konusunda bireylerde var olan, bilişsel, duyuşsal, davranışsal yanlar taşıyan gizli eğilimlerdir. Tutumlar, genel olarak bireyleri belli insanlar, nesneler ve durumlar karşısında belli davranışlar göstermeye iten öğrenilmiş eğilimler olarak kabul edilmekte ve bireylerin günlük yaşantılarının yan ürünleri olarak ortaya çıkmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yetenek testleri, bireylerin bir alandaki potansiyellerini ölçmeyi hedeflemektedir. Bireylerin ilgili olan durumda gelecekte nasıl bir performans sergileyeceklerini önceden belirlemek için kullanılmaktadırlar. Doğru cevap B'dir.

Anketlerde yer verilen demografik, olgusal ve yargısal sorular; açık uçlu, liste, kategori, sıralama ve nicelik soru türü olarak sorulabilir. Örnekte verilen soruda, yanıtlayıcıya seçenekler sunulmamakta, tamamen kendisinin oluşturduğu bir cevap vermesi beklenmektedir. Bu nedenle bu soru türünün açık uçlu soru olduğu söylenebilir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Anket geniş coğrafi bölgelere dağılmış çok sayıda bireye uygulanabildiği için evreni temsil etme gücüne sahip geniş bir örneklem üzerinde çalışma olanağı sağlar. Anketler araştırmacıya maliyet, zaman ve enerji tasarrufu sağlamasının yanı sıra yanıtlayıcıların araştırmacılarla yüz yüze olmaması, derinlemesine bilgi sağlayamaması ve geri dönüş oranlarının düşük olması gibi bir takım sınırlılıkları da içinde barındırmaktadırlar. Bu kapsamda, A,B ve C seçeneklerinde sunulan bilgiler anketin yararlarındandır. E seçeneğinde ise anketin sınırlı yanlarından biri sunulmaktadır. Soruda yararlı yanlarından olmayan seçenek sorulmuş olduğundan, derinlemesine yerine yüzeysel veriler elde edilmesi yararlarından biri olarak kabul edilemez. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Ölçme sonuçlarının matematiksel özelliklerine ölçek denilmektedir.  Değişkenler sınıflamalı (nominal), sıralı (ordinal), aralıklı (interval) ve orantılı (ratio) olmak üzere dört düzeyde ölçülebilmektedir. Nesneler arasındaki farklılık ve benzerliklerinin basit bir biçimde saptanması işlemi sınıflamadır. Sınıflama ölçeklerinde ölçülen özellikleri bakımından eşya, olay ve insanların adlandırılması söz konusudur. Meslek bilgisi bu kapsamda sınıflama türünde bilgi verecektir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Terimleri küçükten büyüğe doğru sıralanmış bir dizide tam ortaya düşen ve seriyi iki eşit kısıma bölen değerdir. Dizide yer alan birim sayısı tek ise tam ortadaki terimin değeri, çift ise en ortadaki iki terimin ortalaması medyandır. Sıralama ölçekleri ise belli bir özelliğe sahip oluş miktarı bakımından nesneleri sıraya koymakla elde edilirler. Sıralama en azdan en çoğa, ya da en çoktan en aza doğru yapılabilir. Soruda verilen sınav sonuçlarına ilişkin medyanın hesaplanması amacıyla, verilerin küçükten büyüğe doğru sıralanması işlemi sonucunda sıralama ölçeği elde edilecektir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Oranlı ölçeklerde başlangıç noktası gerçek bir sıfır (0) noktasıdır ve ölçülen özelliğin hiç olmadığını göstermektedir. Metre, cetvel, terazi, kantar bu tür ölçeklere örnek olarak verilebilir. Bu tür ölçme araçlarından elde edilen veriler üzerinde tüm istatistiksel işlemler yapılabilir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Gözlemin geçekleşeceği ortam ya da çevrenin yapısı doğal-yapay, araştırmanın geçtiği ortama ilişkin araştırmacının aldığı yapısal kararlara bağlı olarak yapılandırılmış- yapılandırılmamış olmak üzere türleri bulunmaktadır. Sorudaki öğretmen, okul bahçesinde zorbalık davranışıyla ilgili herhangi bir düzenlemeye gitmemiş ve  öğrencilerin kendi doğal ortamlarında bulunmaları sağlanmıştır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Gözleme dayalı araştırmalarda araştırmacının elde ettiği verilerle ulaştığı sonuçların geçerliğini artırmak için görüşme yöntemini kullanmasına veri çeşitlemesi denmektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Görüşme yönteminin güçlü yönleri, esneklik, yanıt oranı, sözel olmayan davranış, ortam üzerindeki kontrol, soru sırası, anlık tepki, veri kaynağının teyit edilmesi, tamlık ve derinlemesine bilgidir. Zayıf yönleri ise, maliyet, zaman, olası yanlılık, zaman ayırma güçlüğü, gizliliğin ortadan kalkması, soru standardının olmayışı ve bireylere ulaşma güçlüğüdür. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Soruda açıklaması verilen kavram sondadır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Doküman analizi beş aşamada gerçekleştirilebilir. Bunlardan ilki, araştırmacının araştırma amacına uygun olarak dokümanlarını nereden ve nasıl ulaşacağını belirlemesiyle ve bu süreçte gerekli izinleri alarak etik davranmasını içeren dokümanlara ulaşma, ikincisi araştırmanın güvenirliğini sağlamak için ulaşılan dokümanların orijinalliğin kontrol edilmesi, üçüncüsü elde edilen dokümanların araştırmacı tarafından özümsenmesi yani dokümanların anlaşılmasıdır. Dördüncü aşama verinin analiz edilmesidir. Son aşama ise verinin kullanılmasıdır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

katılımcılara mektup gönderilmesi

katılımcı sayısını artırması

artan oranlı

Frekans