BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

Eylem araştırması, “katılımcı eylem araştırması” ve “politik eylem araştırması” olarak ikiye ayrılmaktadır. Katılımcı eylem araştırması, bir kurum ya da program içerisinde çalışan katılımcıların beraberce, değişimi sağlamak için önerilerde bulunmak amacıyla bir araştırma tasarlamaları ve uygulamaları; politik eylem araştırması ise kişilerin sosyal değişimi sağlamak amacıyla planladıkları araştırmalar olarak görülmektedir. Doğru cevap B.

Mills’in de belirttiği gibi, eylem araştırmaları, kendi gözetimindeki öğrenciler üzerinde öğretmenler ve yöneticiler tarafından yapılmaktadır. Doğru cevap D.

Eylem araştırması süreci içerisinde hem nitel hem de nicel araştırma yaklaşımları kullanılabilmektedir. Bu çalışmalarda deney ve kontrol grupları, bağımlı ya da bağımsız değişkenler ya da denenceler söz konusu değildir. Öğretmenlerin gerçekleştireceği küçük çaplı eylem araştırmalarında süre en az iki hafta olarak planlanmalıdır. Ayrıca yanıtı bilinen bir soru ile başlamaz. Doğru cevap A.

Araştırma konusu araştırmacının merakına, ilgi alanına ve gerçekten derinlemesine incelemek istediği bir probleme göre belirlenir. Ayrıca mevcut imkân ve grup da konunun oluşturulmasında göz önünde bulundurulur. Doğru cevap E.

Son aşama, eylem planının oluşturulduğu aşamadır. Araştırmadan elde edilen sonuç ve önerilere dayalı olarak, ne yapılacağına dair bir eylem planı geliştirilir. Doğru cevap A.

Elliot’un önerdiği, beş adımda gerçekleşen eylem araştırması yaklaşımının aşamaları şu şekildedir: 1) genel bir düşünceyi tespit etme ve ona açıklık getirme; 2) ön bilgiler edinme; 3) genel planın yapılması: 4) bir sonraki eylem adımlarını gerçekleştirme; 5) bir sonraki eylem adımının uygulanması. Doğru cevap C.

Araştırma sorusu nitel verilere dayalı olarak yanıtlanabilecek türde ise nitel araştırmalarda kullanılan gözlem, görüşme ve dokümanlardan yararlanılabilir. D şıkkı dışındakiler ise nicel araştırmalarda kullanılabilecek araçlardır. Doğru cevap D.

İncelemeye dayalı teknikler içerisinde sayılabilecek veri toplama teknikleri şunlardır: Ses ve video kayıtları, günlükler, İnternet kayıtları, elektronik postalar, öğrenci ürünleri, haritalar, planlar, arşiv kayıtlar vb. Kontrol listeleri ise sorgulamaya dayalı veri toplama tekniklerindendir. Doğru cevap E.

Nitel verilerin analizinde genellikle betimsel analiz ve içerik analizi yöntemlerinden yararlanılır. B şıkkı dışındakiler nicel verilerin analizinde kullanılan yöntemlerdendir. Doğru cevap B.

Eylem araştırmasının, ya da öğretmen araştırmasının dayandığı en önemli varsayım, öğretmenlerin doğrudan uygulayıcı oldukları, bu nedenle kendi uygulamaları hakkında en iyi kendilerinin bilgi sahibi olabilecekleri ve karşılaşılan sorunlara en iyi çözüm yollarını da yine en iyi kendilerinin önerebilecekleridir. Doğru cevap C.

Eylem araştırmasında "araştırma yapılan okul ortamında pozitif eğitsel değişimi etkilemek amacıyla gerçekleştirilen bir süreçtir" ifadesi "niçin" sorusuna yanıt veermektedir.

Eylem araştırması;
• sistematiktir
• yanıtı bilinen bir soru ile başlamaz
• karmaşık ya da ayrıntılı olmak zorunda değildir
• veri toplama süreci başlamadan süreç ile ilgili planlamalar yapılmalıdır.
• süresi değişkendir.
• düzenli yapılan gözlemler ile desteklenir.
• basit ve informalden, daha detaylı ve formal biçimlere uzanabilir.
• bir kuram üzerine oluşturulabilir.
• bir nicel araştırma değildir.

Alanyazında karşılaşılan tüm yaklaşımların ortak noktası; eylem araştırmasının, eylemi planlama, planı eyleme geçirme, veri toplama ve çözümleme ile yansıtma süreci şeklinde gerçekleşen döngüsel bir uygulama biçimi olduğudur.