ARAŞTIRMALARIN RAPORLAŞTIRILMASI

Araştırma Raporu: Bilimsel bilginin paylaşımı için kullanılan bir tür yazılı iletişim biçimidir.

Raporlama: Araştırma sonucunda elde edilen bilgi ve bulguların; nesnel ve anlaşılır biçimde sunulmasıdır.

Araştırma raporu, kapak sayfası, öz/özet, giriş, yöntem, bulgular, tartışma, kaynakça ve ekler bölümünden oluşur. Gerekli görüldüğünde dipnotlar ve teşekkür notları da araştırma raporuna eklenebilir.

Kapak Sayfası: Kapak sayfasında araştırma raporunun başlığı, yazar(lar)ın ve bağlı bulunulan kurumun adı yer alır. Bir başka deyişle araştırma ve araştırmacının tanıtıldığı bölümdür.

• Kısa olmalı, ilgili kurumun öngördüğü boyutu aşmamalıdır.
• Araştırmanın diğer bölümlerinden bağımsız olarak başlı başına araştırmanın bütününü içerecek şekilde olmalıdır.
• Okuyucuya problem, yöntem, bulgular ve sonuçlar hakkında özet bilgiler sunmalıdır.
• Özetin akışı, araştırma raporunun akışıyla paralel olmalıdır.
• Özeti okuyan araştırma raporunun nasıl bir içeriğe sahip olduğu konusunda fikirsahibi olmalıdır.
• Nesnel ve kolayca okunabilecek şekilde yazılmalıdır.

Öz (Abstract): Bir araştırmanın oldukça kısa olan bilgilendirici bir özeti şeklinde tanımlanmaktadır.

Giriş: Giriş bölümü; araştırma probleminin sunulduğu, problemle ilgili önceki çalışmaların özetlendiği, yapılan araştırmanın hangi amaçla yapıldığı, amaca ulaşılınca elde edilmesi beklenen kuramsal ve pratik yararın neler olacağı bir başka deyişle önemin yanı sıra var olan sınırlılıkların belirtildiği bölümdür.

• Araştırmanın hangi gerekçelere dayanarak yapıldığı, önemi belirtilmelidir.
• Araştırma probleminin tanımı verilmelidir.
• Geçmişte problemle ilgili önemli çalışmaların kaynak taraması sonuçları kısaca verilmelidir.
• Araştırma ile ilgili sorunların algılanma biçimi, çözüm yolları konusunda genel yaklaşımlar açıklanmalıdır.
• Araştırmanın genel ve özel çizgileriyle ortaya konulmasında bilimsel yaklaşımların hangi yararları sağlayabileceği ve yararların boyutları açıklanmalıdır.
• Araştırmanın bilime, insanlığa, ülkeye, bölgeye, uygulamaya yapacağı katkılar belirtilmelidir.
• Araştırmanın amaçları maddeler halinde ya da cümle içinde ayrıntılarıyla birlikte verilmelidir.

Yöntem bölümü araştırma deseni, araştırmaya katılanlar (katılımcılar, evren ve örneklem, çalışma grubu), kullanılan ölçme araçları ile verilerin toplanması ve çözümlenmesi hakkında bilginin verildiği bölümdür.

Bulgu: Var olduğu halde bilinmeyeni bulup ortaya çıkarma eylemi ve bu eylemin sonunda elde edilenlerdir.

• Tablonun sıra sayısı ve adı tablonun üstünde, başlığın her kelimesinin ilk harfi büyük ve başlığın tamamını italik şekilde düzenlenmelidir.
• Bir - iki cümleyle özetlenebilecek verilerin tablolaştırılması gerekmemektedir.
• Aynı ya da benzer veriler birden fazla tabloda sunulmamalıdır.
• Bir tablo/şekil kullandığında metin içinde bunlara atıfa bulunulması gerekmektedir.

Türkiye Bilimler Akademisi’nin (TÜBA) (2002) hazırlamış olduğu raporda bilimde etik dışı davranışların nedenleri; eğitim eksikliği, bireysel özellikler, bilimde niceliğin niteliğin önüne geçmesi ve mali nedenler olmak dört başlık altında toplanmıştır.

• Uydurma

• Çarpıtma

• Gizleme

• Aşırma

• Duplikasyon

• Dilimleme

• Destek belirtmeme

• Yazar adlarında değişiklik yapma

• Diğer

Aşırmacılık (plagiarism): Başka bir yazarın cümlelerini tırnak içinde veya kaynak göstermeden aynen alarak kullanmadır.

Uydurma: Araştırmada bulunmayan verileri üretmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak.

Gizleme: Yapılan araştırma sonucunda elde edilen bulguların bazılarının, özellikle de araştırmacının beklentileri doğrultusunda çıkmayan bulguları rapor etmemek.

Çarpıtma: Değişik sonuç verebilecek şekilde araştırma materyalleri, cihazlar, işlemler ve araştırma kayıtlarında değişiklik yapmak veya sonuçları değiştirmek.

Duplikasyon: Aynı araştırma sonuçlarını birden fazla dergiye yayım için göndermek veya yayımlamak.

Destek belirtmeme: Desteklenerek yürütülen araştırmaların sonuçlarını içeren sunum ve yayınlarda destek veren kurum veya kuruluş desteğini belirtmemek.

Alıntı: Bir yazıya başka bir yazarın yazısından alınmış parça, aktarmadır.