BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ - Deneme Sınavı - 3

İyi bir tartışma bölümünün sahip olması gereken özellikleri  Day (2000) aşağıdaki gibi sıralamaktadır:
• Elde edilen sonuçlar mümkün olduğunca açık ifade edilmelidir.
• Çalışmanın kuramsal yanları yanında olası pratik uygulamaları da tartışılmalıdır.
• Sonuçların gösterdiği ilkeler, genelleştirmeler ve ilişkiler sunulmalıdır. Sonuçlar
tekrarlanmamalıdır.
• İstisnalara, ilgi kurulamayan, uzlaşma olmayan noktalara işaret edilmeli, uyumlu
olmayan verileri örtmeye çalışma veya eritme yollarına gidilmemelidir.
• Sonuçların ve yorumların daha önce yapılmış çalışmalarla nasıl uyum içinde olduğu (veya zıt olduğu) gösterilmelidir.

Kaynakça: Metin içinde kaynakça bağlacı ile kaynak gösterilen her türlü eserin (makale, bildiri, kitap, web sayfası ve diğer yayın türleri) yazar soyadlarına göre alfabetik sırada verildiği bölümdür. Bu bölümde başkalarına ait olan, araştırmada kullanılan fikir, düşünce ve materyallere ilişkin bilgilere, sahiplerinin haklarının teslim edilmesi ve başka araştırmacıların da kullanabilmeleri için belli bir sistematik ve alfabetik düzen içerisinde yer verilir (Altunışık ve diğerleri, 2005).

(Odabaşı, Kurt, Akbulut, Kuzu, Dönmez, Şahin-İzmirli ve Ceylan, 2011) şeklinde bir kaynağa sahipseniz sadece ilk yazarın soyadı “ve diğer.” (ve diğerleri) ya da “ve ark.” (ve arkadaşları) ile kullanılmalıdır. Odabaşı ve arkadaşları (2011).........veya...........(Odabaşı ve diğerleri, 2011) Ancak altıdan çok yazarlı yayınlarda kaynakçada ilk altı yazarın ön adlarının baş harfleri ve soyadlarını yazılır, arkasından Türkçe metinlerde vd. İngilizce metinlerde et al.ifadesi kullanılır.

Güvenirlik bir ölçme aracının bir uygulanışından diğer uygulanışına elde edilen sonuçların tutarlığını ifade etmektedir. Diğer bir
deyişle, güvenirlik, bir ölçme aracının her ölçmede birbirine yakın sonuçlar verebilme niteliğidir. Doğru cevap B'dir.

Yapılan bir ölçme işlemi için dört tür güvenirlik çeşidi vardır.
• test-tekrar test
• eş değer (paralel) formlar
• iç tutarlılık
• bağımsız gözlemciler arası uyumdur. Binişme-aynılık ise bir geçerlik türüdür. Doğru cevap E'dir.

İç tutarlılık, yaygın olarak kullanılan güvenirlik ölçütlerinden biridir. İç tutarlılık, farklı soru maddelerinin aynı konuyu ne kadar iyi ölçtüğünü belirlemenin bir göstergesidir. Doğru cevap A'dır.

Test içeriğinin benzeşikliği; ölçtükleri davranış ve konu bakımından homojen sorulardan oluşan bir testten elde edilen puanlar heterojen bir testten elde edilen puanlara göre daha güvenilir olmasıdır. Örneğin 50 soruluk bir biyoloji testi 50 soruluk fen bilgisi testinden
daha güvenilirdir. Çünkü fen bilgisi testinde fizik, kimya, biyoloji soruları bulunmaktadır. Bir başka deyişle içindeki sorular daha heterojendir. Doğru cevap C'dir.

Geçerlik, bir ölçme aracının ölçmeyi amaçladığı özelliği, başka herhangi bir özellikle karıştırmadan doğru olarak ölçebilme derecesidir. Bir başka deyişle bir ölçme aracının, geliştirilmiş bulunduğu konuda amaca hizmet etmesidir Örneğin, tutumu ölçen bir ölçek sadece tutumu ölçmelidir. Tutumla ilişkili bir diğer değişkeni (kaygıyı) ölçmemelidir. Ahmet öğretmen bu soru ile  çarpma becerisinin yanı sıra coğrafi bilgiyi de ölçmektedir. Coğrafi bölgelerin sayısını bilmeyen öğrenciler çarpma işlemini yapabilseler de bu soruyu yanıtlayamayacaktır. Doğru cevap D'dir.

Geçerliği daha önceden belirlenen test ile aynı değişkeni ölçtüğü ileri sürülen ve yeni hazırlanan test arasındaki korelasyon, yeni testin uyum ya da benzer ölçekler geçerliğidir.  Aynı değişkeni değerlendiren ve alanda en iyi kabul edilen bir diğer teste karşılık testinizdeki soruların değerlendirilmesini gerektirir. Kendi testinizle en iyi kabul edilen test arasında bir korelasyon katsayısı hesaplanır. Bu katsayı ne kadar büyükse, testin uyum geçerliği de o kadar yüksektir. Doğru cevap E'dir.

Yanlı seçim dış geçerliliği etkileyen faktörler arasında yer alırken diğer seçenekler iç geçerliliği etkilemektedir. Doğru cevap D'dir.

Bir ölçme aracının sahip olması istenilen niteliklerden birisi de kullanışlılıktır. Bir ölçme aracının kullanışlığı onun geliştirilmesi, çoğaltılması, uygulanması ve puanlanmasının kolay ve ekonomik olmasıdır. Doğru cevap C'dir.

Ölçeğin gelecekteki olayları kestirebilme derecesinin ölçüsü yordama geçerliliğidir. Doğru cevap D'dir.

Güvenirlik geçerlik için gerekli koşuldur, fakat yeterli koşul değildir. Bir test geçerli olmak için güvenilir olmak zorundadır. Bir testin güvenirliği düşük ise geçerliği de düşüktür. Ancak güvenirliği yüksek olan bir testin geçerliği yüksek olmayabilir, hatta düşük olabilir. Güvenirliği düşük olan bir testin geçerliği ne denli uğraşılırsa uğraşılsın belli bir sınırın üstüne çıkarılamaz. Bir testin güvenirliğini etkileyen tüm faktörler doğrudan ya da dolaylı olarak o testin geçerliğini de etkilemektedir. Sonuç olarak geçerli bir test güvenilirdir ama güvenilir bir test her zaman geçerli değildir. Doğru cevap E'dir.

Anketin elden bırakıp alma, postayla, telefonla, e-posta ve internet anket olmak üzere türleri bulunmaktadır. Elden bırakıp alma araştırmaya katılan katılımcılar belli bir böl­gede yoğunlaşmış ise kullanılan anket türüdür. Eğer katılımcılar coğrafi olarak büyük bir alana yayılmış ise katılımcılara ulaşmada kullanılan anket türü, postayla ankettir. Tele­fonun yaygınlaşması, telefon rehberlerinin sınırları belirlenmiş bir evren niteliğinde ol­ması nedeniyle araştırmacının sorularını telefon aracılığıyla yönelttiği ve pazarlamacılar tarafından sıklıkla kullanılan anket türü ise telefonla ankettir. İnternet bağlantısına sahip olan bireylerin sayısının giderek artması nedeniyle sıklıkla kullanılan diğer anket türleri ise e-posta anketleri ve internet anketleridir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yeni hazırlanan bir anket formunun geçerliliği için yani amacına uygun soruları içerip içermediği, sorularının anlaşılıp anlaşılmadığını test etmek için alan ve uzman bil­gisine başvurulmalıdır. Türk Dili alanında çalışan bir uzmana başvurulması ve pilot uygulama yapılması da anket formu uygulamaya konmadan yapılması gereken diğer işlemlerdir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Ölçülmek istenen belli bir yapının çeşitli düzeylerine sayı ya da sembollerin verilmesi sürecine ölçme adı verilir. Ölçme sonuçlarının matematiksel özelliklerine de ölçek adı verilmektedir. Değişken gözlemden gözleme değişik değerler alabilen objeler, özellikler ya da durumlardır. Ölçüt ölçme sonuçlarını karşılaştırdığımız değerlerdir. Değerlendirme ise; ölçme sonuçlarını bir ölçütle karşılaştırarak, ölçülen nitelik hakkında bir değer yargısına varma sürecidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Sınıflama ölçeklerinde nesnelere verilen sayıların işlevi sınıf, tip ya da tür belirtmek olduğundan bu sayılarla matematiksel işlem yapılmaz, ancak o sınıfa giren birimlerin sayıları (frekansları), yüzdeleri ve modları belirlenebilir. Sıralama ölçeklerinden elde edilen veriler üzerinde frekans, yüzde ve modun yanı sıra medyan (ortanca) bulunabilir. Eşit aralıklı ölçekle elde edilen ölçme sonuçları üzerinde sınıflama ve sıralama ölçeklerinden elde edilen ölçümler üzerinde yapılanlara ek olarak, aritmetik ortalama, standart sapma ve korelasyon katsayısı hesaplanabilir. Oranlı ölçeklerden elde edilen ölçme sonuçları üzerinde ise, eşit aralıklı ölçeklerden elde edilen ölçümler üzerinde yapılamayan oranlı karşılaştırmalar da yapılabilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Ölçülen özelliğin hiç olmadığını gösteren ölçek türü Oranlı ölçektir ve terazi buna örnek olarak verilebilir. Termometre, takvim, saat, final sınavı eşit aralıklı ölçeğe örnektir. Eşit aralıklı ölçeklerde izafi (göreli) bir sıfır noktası vardır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Başarı testleri bireylerin bir alandaki öğrenme düzeylerini ölçmeyi hedeflemektedir. Yetenek testleri, bireylerin bir alandaki potansiyellerini ölçmeyi hedeflemektedir. Kişilik envanterleri genellikle bireylerin kişilik özellikleri ve uyum düzeyleri hakkında bilgi toplamaya, psikolojik ihtiyaç ve değerlerini ortaya çıkarmaya yarayan ölçme araçla­rıdır. İlgi envanterleri, bireylerin yapmaktan hoşlandıkları ya da hoşlanmadıklarını belirleme­nin yanı sıra, çok sayıda seçenek arasından öncelikle tercih ettikleri etkinlikleri belirlemek amacıyla da kullanılmaktadır. Tutum ölçekleri ise, bireye atfedilen ve bireyin psikolojik bir obje ile ilgili düşünce, duygu ve davranışlarını düzenli bir biçimde oluşturan eğilim olarak tanımlanan tutumları ölçmeye yarayan araçlardır. Doğru cevap D seçeneğidir.