BİLİM FELSEFESİ

Parlaklık belirlenebilir özelliği sırasal ölçekte bir niceliktir. Bu sebeple doğru yanıt D seçeneğidir.

Dairesel sıralama bağıntısı refleksiftir ve simetriktir fakat transitif değildir. Bu sebeple doğru yanıt B seçeneğidir.

Söz konusu bu durumu açıklayan soru; "a nesne dizgesi t zamanında u bölgesinde bulunuyor mu?" şeklindedir. 

Bu durumda gözlemcinin sorabileceği sor şu şekildedir: "t zaman anında u yerindeki a nesne dizgesi, F belirlenebilir özelliğinin değeri olan hangi belirlenmiş özelliği taşır?"

“t anında u yerindeki turnusol kâğıdı kırmızı oldu” gözlem önermesinin değillemesi olan “t anında u yerindeki turnusol kâğıdı kırmızı olmadı” önermesi de bir gözlem önermesidir. Nitekim bu önerme gözleme dayanarak doğrulanabilir ya da yanlışlanabilir. Doğru cevap A’dır.

Metodolojik sorunlara örnek olarak: Hangi türden bilimsel işlemler gözlem sayılabilir? sorusu verilebilir. Doğru cevap C’dir.

Deney, koşulları deneycinin müdahalesi sonucunda belirlenmiş olan bir gözlem olarak tanımlanabilir. Doğru cevap D’dir.

Ölçme, gözleme ya da deneye konu olan nesne-dizgelerinin niceliklerine sayısal değer verme işlemidir. Doğru cevap A’dır.

Böylece renk benzerliği sıralamasının bir daire biçiminde olduğunu görüyoruz. Bundan dolayı bu gibi sıralamalara dairesel sıralama denir. Doğru cevap B’dir.

Oran ölçeğinde olmayan Sıcaklık gibi nicelikler de vardır. Sıcaklık, aralık ölçeğinde bir niceliktir. Doğru cevap A’dır.

Dönüştürme fonksiyonlarının türüne göre dört çeşit ölçekten söz edilir. Bunlar sırasıyla, oran ölçeği (ratio scale), aralık ölçeği (interval scale), sırasal ölçek (ordinal scale) ve adlandırıcı ölçek (nominal scale) tir. Doğru cevap E’dir.

Oran ölçeğinin aralık ölçeğinden farkı, ölçülen niceliğin aralık ölçeğinin bütün özelliklerini yerine getirmesi dışında, bu niceliğin gerçek sıfır değerini alabilmesidir. Doğru cevap E’dir.