BİLİM FELSEFESİ

Aşağıdakilerden hangisi metodolojik açıdan bakıldığında bilim felsefesinin amacını doğru olarak ifade etmektedir?

Örtük metodolojik öndayanakları gün ışığına çıkartıp, mantıksal çözümleme yoluyla belirtik metodolojik önermelerle dile getirme sorununu tartışan ve bu sorunu betimleyen bilimsel yöntemi betimleme sorunu (ya da kısaca betimleme sorunu) kavramını ortaya koyan bilim felsefecisi aşağıdakilerden hangisidir?

I. Öncülleri, sonucunu değişik derecelerde destekler.
II. Yeni öncüllerin eklenmesi çıkarımın geçerliliğini tamamen değiştirebilir.
III. Öncülleri doğru ise, sonucu zorunlu olarak doğrudur.
IV. Öncüllerini değiştirmeden yeni bir öncül eklediğimizde çıkarımın geçerliliği değişmez.
V. Sonucunun ifade ettiği bilgi öncüllerinde bulunur.

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri tümdengelimsel çıkarımın özelliğidir?

Belirtik biçime getirilmiş yöntem ve çıkarım kurallarına dayanarak yapılan gerçeklendirmeye ------adı verilir.

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi doğru şekilde tamamlar?

Olgularla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru?

Aşağıdakilerden hangisi gözlemin yapısını oluşturan unsurlardan biri olan "gözlemleyenler" aşağıdakilerden hangisi kapsar?

------, koşulları deneycinin müdahalesi sonucunda belirlenmiş olan bir gözlemdir.

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi doğru şekilde tamamlar?

Gözlemsel bilgi, yani gözlemle doğrulanmış gözlem önermelerinin ifade ettiği bilgi ile gözlemsel-olmayan önermelerin ifade ettiği bilgi arasında kesin fark bulunur mu?
-Gözlem önermelerinin doğrulanması ile gözlemsel-olmayan önermelerin pekiştirilmesi arasında fark kesin mi?
-Gözlem önermelerinin ifade ettiği bilgi, gözlemsel-olmayan önermelerin, özellikle teori öğesi kapsayan önemelerin, ifade ettiği bilgiden bağımsız olabilir mi?

Gözlem kavramıyla ilgili yukarıdaki sorular bilim felsefesindeki hangi tür soruna yöneliktir?

Aşağıdaki önermelerden hangisi ölçme önermesidir?

Aşağıdaki açıklama modellerinden hangisinde yalnız düzenlilikler açıklanır, yalın olgular açıklanmaz?

“Niye A?” biçiminde herhangi bir bilimsel açıklamaya yol açan niye-sorusunu ele alalım. Soruda sözü edilen A olgusunun karşılığı olduğu “A” önermesine ------önerme, sorunun yanıtını oluşturan önermelerin bütününe ------önerme denir.

Yukarıdaki cümledeki boş bırakılan yerleri aşağıdakilerden hangisi sırasıyla ve doğru şerkilde tamamlar?

I. Her yasa-görünümlü önermenin kapsamı yalnız bir veya yalnız belli sonlu sayıda nesne dizgesine, zaman anına veya uzay yerine sınırlıdır.
II. Herhangi bir yasa-görünümlü önerme doğru ise bir yasayı gösterir.
III. " t anında s sepetinde bulunan bütün elmalar kırmızıdır." önermesi yasa önermesidir.
IV. “Bütün metaller yeterince ısıtıldığında genleşir.” önermesi bir yasa önermesidir. V. Her yasa-görünümlü önerme, tümel-koşullu önerme biçimindedir.

Yasa görünümlü önermelerle ilgili yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

Bağlantı postulatlarına, içlerinde hem teorik terimler hem de gözlem terimleri geçtiğinden ------teorik önermeler diyebiliriz. Öte yandan teorik postulatlarda yalnız teorik terimler geçtiğinden, bunlara da ------teorik önermeler diyebiliriz.

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerleri aşağıdakilerden hangisi sırasıyla ve doğru şekilde tamamlar?

Bilim felsefecileri teorilere yapıları bakımından ------ve ------olmak üzere iki farklı biçimde yaklaşmışlardır.

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerleri aşağıdakilerden hangisi sırasıyla ve doğru şekilde tamamlar?

Hipotez-Buluşu görüşünün öncülüğünü yapan bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?

Herhangi bir ideal gaz için, mutlak sıcaklık sabit tutulduğunda, gazın basıncı ile hacminin çarpımının sabit olduğunu belirten yasa aşağıdakilerden hangisidir?

Öncülüğünü Karl R. Popper (1902-1994)’in yaptığı görüş aşağıdakilerden hangisidir?

Dizideki tüm teorilere ortak olan temel hipotezler kümesine, teori dizisinin -------, dizideki her teorinin yardımcı hipotezler kümesine de o teoriye özgü ------denir.

Lakatos’un görüşünde, bir teori dizisine ait her teorinin postulatlar kümesi, temel hipotezler kümesi ile yardımcı hipotezler kümesinin birleşimidir.

Buna göre yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerleri aşağıdakilerden hangisi sırasıyla ve doğru şekilde tamamlar?

I. Bilimsel öndeyi
II. Şematik öğrenme
III. Metafizik ilkeler

T. S. Kuhn’un ortaya koyduğu disipliner matriks anlamındaki bilimsel paradigma kavramı çeşitli ögeler içerir.

Buna göre yukarıdakilerden hangileri bilimsel paradigma kavramının ögelerindendir?

Olağan bilim dönemiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?